Het ziekmakend beleid
bij August de Meijer
Zonder masker in wolken p.v.c.
Hoe beter het gaat met August
de Meijer, hoe groter de risiko's,
die het personeel er moet lopen.
Zo zou je het gesprek kunnen
samenvatten dat we hadden met
enkele (om begrijpelijke rede
nen anonieme) werknemers van
het Terneuzense haven- en
scheepvaartbedrijf.
Dat De Meijer betrokken is bij de doorvoer
van giftige en radioaktieve stoffen is al
door de werkgroep Borodine Nee in de
publiciteit gebracht. Zoals bekend doet dat
zusterschip van Mont Louis regelmatig het
bedrijf van De Meijer aan om er papier te
lossen, terwijl het tevens uranium hexa-
fluoride aan boord heeft. Het bedrijf
maakt overigens deel uit van de Nedlloyd-
groep en heeft daardoor ook belangen in
de Franse rederij, die eigenaar is van de
Borodine.
Maar de toenemende haven-aktiviteiten
hebben vooral te maken met de sinds 1982
toenemende overslag van stukgoed met als
eindbestemming Iran. De lading van die
bestemming bestaat grotendeels uit chemi
caliën. Door die toenemende overslag van
gevaarlijke produkten voelt een deel van de
zeventig man vast personeel zich steeds
meer bedreigd en onveilig.
En dat niet ten onrechte. Als je ziet hoe
bijvoorbeeld bij August de Meijer de
polyvinylchloride (pvc) geladen en gelost
wordt, kan je niet anders zeggen dan dat
dat levensgevaarlijk is. De pvc is verpakt in
papieren zakken, die zo kwetsbaar zijn, dat
er regelmatig wolken pvc door de ruimen
en over de kade vliegen. Indien men dan
bedenkt, dat er gemiddeld tien dagen per
maand pvc wordt overgeslagen, zou men
toch enige veiligheidsmaatregelen mogen
verwachten.
Tot voor kort wist het personeel echter niet
eens, hoe gevaarlijk het werken met pvc is.
De eigen gezondheidsdienst had geen
documentatie voor handen. Daarom heb
ben enkele personeelsleden zich in verbin
ding gesteld met de Rotterdamse bedrijfs
gezondheidsdienst. Daar kreeg men het
advies om in elk geval stofmaskers te
dragen bij het werken in pvc.
'Papieren stofmaskertjes bieden onvol
doende bescherming. Op z'n minst heb je
rubberen maskers met verwisselbare filters
nodig', zegt dr. Lucas Reijnders van
Natuur en Milieu. Op het bedrijf zijn
volgens onze zegslieden echter alleen
papieren maskers aanwezig.
Desgevraagd ontkent direkteur Van den
Ban dat. Maar ja, volgens hem levert pvc
ook vrijwel geen gevaar op voor de
werknemers.
Kennelijk is hij niet op de hoogte van een
Duits onderzoek bij de pvc-fabriek Dyna
miet Nobel, waar bleek dat vijftig
werknemers door het inademen van
vinylchloride-damp beschadigingen aan
gewrichten, longen, lever, milt, bloedvaten
en huid opliepen. Ook in de VS en Italië
liep men tegen soortgelijke verschijnselen
op. Dit gekoppeld aan de resultaten van
een onderzoek met proefdieren, wettigt de
conclusie dat vinylchloride, bij regelmatige
blootstelling eraan, een zeldzame soort
leverkanker en gewrichtsziekten kan ver
oorzaken.
Start
Naast de vaste werknemers, maakt August
de Meijer regelmatig gebruik van mensen,
die via het uitzendbureau Start worden
aangetrokken. Deze mensen worden ook
ingezet bij het verladen van tolueen, een
stof die huidaandoeningen kan opleveren,
die inwerkt op het zenuwstelsel en
bedwelmend kan werken. Volgens officiële
veiligheidspublikaties is het aan te raden
om geen huidkontakt met dit giftige goedje
te hebben en dus gebruik te maken van
voorschoot, laarzen en neopreen hand
schoenen. Hoewel die spullen op het
bedrijf aanwezig zijn, wordt de uitzend
krachten niet op de risiko's van deze
stoffen gewezen en wordt er behalve een
voorschoot geen beschermende kleding
aan hen verstrekt.
Ook bij de verlading van pvc worden
Starters ingeschakeld en ook daar wordt
hen niet gewezen op de gezondheids-
risiko's. Het verhaal van direkteur Van der
Ban, dat er altijd een voorman van het
bedrijf bij de Starters staat, die hen
informatie geeft over de stoffen waar ze
mee werken, klopt ook niet.
Mevrouw E. Hamelink, werkzaam bij het
Gewestelijk Arbeidsbureau (waar Start
aan gekoppeld is) bevestigt, dat ook zij
heeft gehoord, dat het regelmatig aan
voorlichting ontbreekt bij August de
Meijer. Ook is haar bekend, dat er verleden
jaar vijf bedrijfsongevallen met Starters bij
het verladingsbedrijf gebeurden.
Ook de heer Plessen (hoofd buitendienst
van de havenarbeidsinspectie te Rotter
dam) bevestigt, dat er een opvallend hoog
aantal uitzendkrachten betrokken is bij
bedrijfsongevallen bij August de Meijer.
Volgens hem komt dat door onervarenheid
en onvoorzichtigheid van deze mensen.
Bij de vaste personeelsleden van het bedrijf
ergert men zich er vooral aan dat door de
toevloed van losse uitzendkrachten (soms
wel zestig per dag) er met de veiligheid
wordt gesold. Immers, veel van die mensen
weten nergens iets van af. Ze roken in de
ruimen waar zich brandbare stoffen
bevinden, ze dragen geen beschermende
kleding, ze doen onverantwoorde dingen
omdat ze niet geïnformeerd zijn.
Hijskranen
Naast onvoorzichtigheid door onwetend
heid zijn er ook risiko's, die bewust groter
worden gemaakt. Wat te denken bij het
bedrijf in gebruik zijnde hijskranen, die
maximaal 5 ton mogen hijsen, maar die op
dat punt niet meer beveiligd zijn omdat
men de weerstanden, die zorgen dat er niet
boven het maximum gehesen wordt, zijn
verwijderd
Sinds 1 maart heeft de chef technische
dienst er nu de extra funktie van
'veiligheidsfunctionaris' bij gekregen. Dat
gebeurde nadat er in de ondernemingsraad
op zo'n functionaris was aangedrongen.
Maar deze benoeming stelt bitter weinig
voor omdat deze man het al veel te druk
met z'n eigenlijke job heeft en bovendien al
meermalen heeft laten blijken geen sancties
toe te passen als veiligheidsvoorschriften
niet in acht worden genomen.
Het is niet alleen met deze zaak dat de
ondernemingsraadsleden het gevoel heb
ben dat ze niet serieus worden genomen.
Een ander voorbeeld heeft betrekking op
het medisch en sociaal onderzoek, dat een
jaar geleden door de bedrijfsgezondheids
dienst werd gehouden onder het personeel.
Op basis van de resultaten van het
onderzoek zouden verbeteringen worden
doorgevoerd, zo werd het personeel te
kennen gegeven. Toen er in november j.l.
nog steeds niets was veranderd, vroeg de
ondernemingsraad om de uitkomsten van
het onderzoek te mogen inzien. De BGD
weigerde omdat het om geheime gegevens
zou gaan en verwees de ondernemingsraad
naar de direktie. De direktie liet weten niet
op de hoogte te zijn van een onderzoek
Binnen de ondernemingsraad bezint men
zich op dit moment ernstig op de vraag of
men het overleg met de direktie niet moet
10