Duidelijkheid over
Zeeuwse zuinigheid
Onderzoek
'En geen cent te vee, hoor', riep het Zeeuwse meisje jarenlang de Nederlandse kijker toe.
Nu speelt een man voor dezelfde firma (het gaat allemaal over boter, die geen boter is,
maar margarine): 'Want ons bin zunig, hè'. Kortom, de Zeeuwen zijn zuinig, kijken op een cent,
letten op de kleintjes, dat beeld komt via de televisie de huiskamers binnen.
Enkele Zeeuwen winden zich daar zo over op dat ze een klacht bij de Reclameraad hebben ingediend.
'Het wekt de indruk alsof we een vrekkig volkje zijn', schreef mevrouw Arends in de rubriek Ingezonden
brieven van de provinciale krant.
Hoe zit 't nu met de Zeeuwen. Nieuw Zeeland wil voor eens en altijd duidelijkheid over deze kwestie, via
een wetenschappelijk verantwoorde enquête, verwerking van de gegevens per computer en publicatie van
de uitslag in Nieuw Zeeland. Dan kan daar tenminste geen gemeier meer over ontstaan.
'Je moet de tering naar de nering kunnen zetten'. Een bloemlezing uit de reacties.
De eerste vraag die de geënquêteerden
voorgelegd kregen was: Vindt u zuinigheid
een goede eigenschap?
Over het algemeen beantwoordt iedere
geënquêteerde deze vraag met ja. Er zijn
natuurlijk uitzonderingen. 'Nee, alsjeblieft
zeg', komt een Vlissinger. 'We leven maar
één keer hoor, daar moet je van genieten'.
Met deze reactie belanden we al direkt bij
vraag 2: Waarom vindt u het een goede of
slechte eigenschap?
Uit de eenparige reacties op vraag 1 kan in
elk geval worden geconcludeerd dat de
Zeeuwen zuinig zijn. Alleen: Wat is zuinig?
Iedere ondervraagde heeft daar een vrij
genuanceerd idee over. Zuinigheid wordt
als positief ervaren, mitsof alsenz.
Verkwisting
Enkele antwoorden op vraag 2 zullen de
nuances duidelijk maken. 'Ik moet wel',
zegt een inwoner van Brouwershaven. 'Het
is toch normaal om zuinig te wezen', vindt
een andere inwoner uit dat dorp. Iemand
uit Middelburg noemt verkwisting een
slechte zaak en een Arnemuidenaar ziet het
zo: 'Je moet de tering naar de nering
kunnen zetten, dat is tegenwoordig nodig.'
En je hebt natuurlijk humeurige mensen,
zoals deze Vlissinger: 'Net wat ik zeg. Als je
ziet hoe vooral jonge mensen met hun
spullen omgaan, da's toch verschrikkelijk.
Dat smijt maar met de nieuwe fietsjes, geeft
niet meer om wat van iemand anders is. En
dan niet alleen, omdat het geld kost, maar
vooral omdat het lijkt of alles vanzelf
komt.'
Douche
Op vraag 3 'Vindt u Zeeuwen zuinig?'
antwoorden mensen met ja, maar de
meerderheid vindt toch van niet. Een
inwoner van 's Gravenpolder verwoordt de
mening van de meerderheid door te
zeggen: 'Ze zijn niet zuiniger dan andere
landgenoten. Wel behoudend, bereke
nend. Ze letten goed op kwaliteit; dat gaat
langer mee.'
Een inwoner van Goes ('import'): 'Ik kom
niet uit Zeeland, maar ik heb nog nooit een
overdreven zuinigheid kunnen opmerken'.
Een Vlissinger: 'Heb je wel eens een avond
in een echt Brabants café meegemaakt?
Nou, dan zie ik wel verschil hoor. Ik vind
het met de jonge mensen hier nog wel
meevallen, maar aan de andere kan ik niet
zeggen dat ze vrijgevig zijn.'
Een Axelaar ziet tegelijkertijd zuinigheid
en vrijgevigheid optreden. 'De Zeeuw doet,
als hij weggaat voor een feest, de waakvlam
uit. Dan geeft hij vervolgens honderden
guldens uit om een feestje te bouwen.'
Een vrouw uit 's Heerenhoek: 'Ik ken een
familie, daar gaan ze met z'n allen onder de
douche, tegelijkertijd, da's toch zuinig, hè.'
Na deze reacties van mensen die de
Zeeuwen wel zuinig vinden, nog een
algemene opmerking. Veel mensen beant
woorden vraag 3 met nee om vervolgens te
gaan verklaren waarom Zeeland de naam
heeft zuinig te zijn.
Vrouw
Vraag 4 luidt: Kunt u enkele voorbeelden
geven van uw eigen zuinigheid?
De response op deze vraag was niet
overdadig. Toch enkele reacties. Een dame
uit Aardenburg is zuinig op haar kleren.
'Nogal 'n beetje', zegt ze. 'Ik ben ook
zuinig op uitgaan. Dan wil ik weinig
besteden.'
Een inwoner uit Middelburg houdt de zaak
goed in de gaten. 'Als het kan zal ik mijn
eten bewaren. Ik zal ook altijd plantjes
stekken in plaats van weggooien en nieuwe jj
kopen, of droogbloemen maken va
snijbloemen, want dan heb je er "langer
plezier van.
Opvallend is het aantal mensen dat zegt
zuinig te zijn op vrouw en auto. Zuinig zijn
op energie scoort ook hoog. Iemand uit
Brouwershaven antwoord op deze vraag:
'Ik kan niet meer op vakantie, niet meer
naar het buitenland. Ik moet in de buurt
blijven.' In de Bevelanden worden opval
lend veel babbelaars gebakken en dat ziet
men merkwaardig genoeg als zuinigheid.
Het zal duidelijk zijn dat vraag 3 niet
statistisch te verwerken was. Daarvoor
waren de antwoorden te uiteenlopend.
Bandeplak
Vraag 4 was eigenlijk meer gesteld af!
tegenpool van vraag 5: Kent u voorbeelden
van overdreven zuinigheid uit uw omgeving
of kennissenkring? De vooronderstelling
bij deze opzet van vraagstelling was dat
mensen gemakkelijker praten over de
zuinigheid van een ander dan over hun
eigen zuinigheid. Welnu, het valt mee met
de roddelzucht of er zijn weinig voorbeel
den meer van extreem zuinige of gierige
Zeeuwen.
Een inwoner van Biervliet kent mensen die
naar bed gaan om licht uit te sparen. 'Is dat
zuinigheid of gierigheid?' vraagt hij zich
wijsgerig af. Hij komt met meer voorbeel
den. 'Ik ken mensen waar ik nog geen
bakkie koffie krijg. Of in de buurt, als ik
