PZEM stopt propaganda
voor energiebesparing
Nog 60.000 huizen niet geïsoleerd, maar:
Bijna vijf jaar geleden, op 29
oktober 1980 installeerde Wim
Don als voorzitter van de PZEM
de Coördinatiegroep
Energiebesparing Zeeland
(kortweg CEZ).
Doel van deze club was, dat de
Zeeuwse energieverbruikers hun
huizen en gebouwen zouden
isoleren, installaties zouden
aanpassen, kortom: minder
energie zouden gaan gebruiken.
Toen reeds werd er -vanuit de milieuhoek-
kritisch gereageerd op het feit, dat de
PZEM als energieproducent propaganda
zou gaan maken voor het zo weinig
mogelijk gebruiken van energie. Men kon
zich amper indenken, dat de PZEM dat
serieus zou volhouden.
De kritici hebben gelijk gekregen. Want de
PZEM heeft besloten zich uit de CEZ terug
te trekken. En dat betekent niets minder
dan de doodsteek voor de hele organisatie.
Want naast de PZEM zitten er wel clubs als
de Vereniging van Nederlandse Gemeen
ten, woningbouwcorporaties en het depar
tement van Volkshuisvestiging in, maar de
PZEM betaalde tot nu toe alle aktiviteiten.
Naar verwachting zal CEZ nog een goed
half jaar doorgaan, maar als volgend
voorjaar in Goes-zuid de honderdste
energie-aktie wordt gehouden, is dat ook de
allerlaatste aktiviteit van CEZ.
Reeds eerder zal de PZEM de propaganda-
winkel voor energiebesparing aan de Korte
Delft in Middelburg sluiten. Deze winkel,
waarover in het PZEM-jaarverslag van
1981 geschreven wordt, dat de belangstel
ling 'boven verwachting is en nog steeds een
stijgende tendens vertoont' en waar het
jaarverslag 1984 van getuigt: 'Ook dit jaar
wisten de verbruikers de weg naar het
energie-adviescentrum goed te vinden', is
nu volgens directiesecretaris Van de Sande
niet meer nodig. Want -zegt hij- 'laten we
wel zijn, het aantal binnenlopers is nu ook
weer niet zo groot'. De twee PZEM-voor-
lichters, die tot nu toe in die winkel fulltime
bezig zijn met het propageren van een
zuiniger energiegebruik, worden terug
getrokken op het nieuwe hoofdkantoor.
Daar zullen ze weer gewoon voorlichting
gaan doen.
Niet geïsoleerd
De vraag is natuurlijk, waarom de PZEM
stopt met het aktief propageren van een
zuiniger energieverbruik. In elk geval niet
omdat er niets meer te bezuinigen valt in
Zeeland. Weliswaar is het gasverbruik
tussen 1980 en 1984 gemiddeld met bijna
18% gedaald bij de kleinverbruikers, maar
tegelijkertijd blijken meer dan 40% van de
huizen in deze provincie op geen enkele
manier geïsoleerd te zijn, terwijl van de ca
57% waar dat wèl zo is, 'n flink percentage
onvoldoende geïsoleerd is.
Een aktieve propaganda voor zuinig zijn
met energie lijkt dus nog steeds op z'n
plaats. Maar het zou -bij sukses- ook
betekenen, dat de afzet van de PZEM
verder zou dalen
De heer Van de Sande ontkent, dat dat er
achter steekt. Ook het feit, dat het CEZ
jaarlijks toch een aardige cent kost, deert de
PZEM niet. Maar volgens hem levert het
werk steeds minder rendement op: 'We
hebben nu bijna alle woonkernen gehad met
onze to erne e en dan ervaar je dat de respons
afzakt. Je kunt niet blijven doorgaan met alle
woonkernen afreizen met die propaganda-
aktie.
Enorme klus
De heer Hansen, één van de twee PZEM-
voorlichters, die nu nog fulltime bezig zijn
voor CEZ, zegt dat hij 'ontzettend graag'
door wil gaan met de aktiviteiten. Volgens
hem is er ook nog volop werk te doen: 'Het
ministerie van Onderwijs wil nog vóór het
nieuwe stookseizoen alle basisscholen geïso
leerd hebben. Dat is een enorme klus, die we
erbij hebben gekregen. Daarnaast zijn we op
eigen initiatief bezig bij de Zeeuwse
bejaardentehuizen. We zijn pas gestart met
een isolatie-programma voor de verpleegte
huizen. Dat zijn allemaal dingen, die nog
helemaal niet gereed zijn.
Volgens Hansen was het bij de oprichting
van de CEZ al de bedoeling, dat de
organisatie slechts 'n jaar of vijf zes zou
bestaan: 'Officieel zijn we gebonden aan
honderd energie-akties. Als volgend voorjaar
Goes-zuid geweest is, zijn we als CEZ dus
klaar. Op papier. Maar ik heb de stille hoop,
dat we door mogen gaan. En dat heeft
iedereen bij CEZ. Want het gaat goed en we
zijn natuurlijk nog helemaal niet klaar.
Voorvechter
Dat laatste vindt ook de voorzitter van
CEZ, de heer Tevel (tevens voorzitter van
de Woningbouwvereniging Vlissingen).
Tevel: 'Het is zeker, dat er van de 140.000
huizen in Zeeland nog zo'n 60.000 helemaal
niet geïsoleerd zijn. Dus we hebben onze
doelstelling bij lange na niet gehaald.
Tevel, een fervent voorvechter van energie
besparing, begrijpt niet, waarom nog zoveel
woningbouwverenigingen en gemeenten
De informatiewinkel voor energiebesparing
van de PZEM in Middeburg.
weigeren om hun huurhuizen te isoleren:
'Ja, ik weet wel, dat ze dan de huurders rond
de tafel moeten halen en er zijn kennelijk
gemeenten en woningbouwverenigingen die
bang zijn, dat de huurders dan meteen
beginnen te klagen over een klemmende
voordeur of ander ongerief. Je moet er
natuurlijk wel wat energie in willen steken.
Maar dan lukt het ook.' Tevel was tot voor
kort verbonden aan de woningbouwvereni
ging Middelburg. Daar is het hele huizen-
bezit jaren geleden al geïsoleerd: 'Maar nu
kom ik in Vlissingen en daar kan ik weer
opnieuw beginnen. En dan zie je dat het lukt.
We zijn begonnen met een complex van 53
huizen. Daarvan hebben er al meteen 51
huurders volmondig 'ja' gezegd tegen het
isolatie-plan.
Woonlasten
Hij vindt dat de gemeenten, maar ook de
vakbeweging veel te weinig aandacht
besteden aan de energiebesparing: 'Ik heb
nog nooit van een vakbond gehoord, die zei:
11
