Zeeuwse gemeenten toleren
inwoners beneden bijstands
minimum
De overheid en de logica
Dat de Zeeuwse gemeenten
bepaald niet voorop lopen in
het erkennen van het recht op
een minumum bijstandsuit
kering aan een erkend gewe
tensbezwaarde, in afwijking
van gemeenten als bijvoor
beeld Delft en Rotterdam,
ondervond onlangs Bob Mij-
waard. Voor het weigeren van
de dienstplicht, wordt hij
gestraft met een korting op de
bijstandsuitkering van ƒ124,40
Bob vestigde zich half januari 1985 in de
gemeente Goes. De reden voor zijn
verhuizing van Arnhem naar Goes was, dat
hij als erkend gewetensbezwaarde zijn 18
maanden durende vervangende militaire
dienst moest vervullen als tewerkgestelde
bij het konsulentschap Natuur, Milieu en
Faunabeheer in Goes. Als actief P.S.P.-er
deed hij een beroep op de Wet Gewetensbe
zwaarden, omdat hij onder de huidige
omstandigheden alle vormen van geweld
afwijst. Voor zijn verhuizing naar de
gemeente Goes, kreeg de zelfstandig wo
nende Mijwaard van de sociale dienst in
Arnhem een RWW-uitkering van ƒ1029,85
per maand toegekend.
Eenmaal in Goes bleek zijn inkomen per
maand gedaald tot ƒ905,85.
Hoe kan dat? Door een kabinetsbesluit zijn
de minimum-jeugdlonen per 1 juli aanmer
kelijk lager geworden. Omdat de wedde van
dienstplichtige militairen en gewetensbe
zwaarden gekoppeld is aan het wettelijk
minimum-loon van een 20 jarige, kwam
door de maatregel de wedde onder het
bijstandsminimum voor 23-jarigen en ou
der te liggen. Mijwaard is 26 jaar.
Formeel
Evenals veel lotgenoten, diende Bob eind
februari een aanvraag in voor een aanvul
ling oj) zijn wedde op grond van de
Algemene Bijstandswet. Óp zijn aanvraag
werd, ondanks dat hij een netto maandin
16
komen van ruim 100,- beneden het voor
hem geldende bijstandsminimum had, door
de gemeente Goes afwijzend beslist. De
reden: Goes verschuilt zich formeel achter
een circulaire van het Rijkskonsulentschap
Sociale Zekerheid Zeeland, waarin de
Zeeuwse gemeenten wordt geadviseerd
geen aanvullende uitkering toe te kennen.
'Iemand die vervangende dienst verricht moet
geacht worden over voldoende inkomsten te
beschikken om in de kosten van bestaan te
voorzien', aldus een citaat uit deze circulai
re.
'Blijkbaar zijn er in Nederland verschillende
minima', zegt Gerald Waanders van de
Vereniging Dienstweigeraars in Amster
dam hierover. Ondanks het feit dat
soortgelijke circulaires aan alle Nederland
se gemeenten zijn toegezonden, is het echter
wel zo dat bijvoorbeeld Rotterdam en Delft
overgaan tot het verstrekken van een
aanvullende uitkering.
Frans Wetzels, hoofd voorlichting van de
gemeentelijke Sociale Dienst Rotterdam,
bevestigde dat, evenals de heer Burggraaf,
adjunkt-direkteur van de gemeentelijke
Sociale Dienst van Delft. Beiden zeggen wel
dat aan een aantal voorwaarden moet
worden voldaan. 'Zo moet diegene die een
beroep op de bijstandswet doet over
zelfstandige huisvesting beschikken en
voordien ook zelfstandig hebben gewoond.
Verder moet er sprake van zijn dat men
voordien een inkomen had dat minstens
gelijk was aan de geldende bijstandsnorm
voor een 23-jarige', verklaart Wetzels.
Burggraaf voegt daaraan toe, dat 'diegene
die een beroep op de bijstandswet doet,
moet kunnen aantonen dat hij zijn huur niet
kan betalen.' Inmiddels heeft ook Gedepu
teerde Staten van de provincie Groningen
het recht op aanvullende bijstand voor
gewetensbezwaarden erkend. De Jong,
werkzaam bij de provincie Groningen, deelt
ons desgevraagd mee, dat G.S. inmiddels in
vier gevallen gemeenten, die in eerste
instantie weigerden een uitkering te ver
strekken, in het ongelijk hebben gesteld.
Aan de betrokken gemeenten werd door het
gegrond verklaren van de beroepsschriften
opgedragen om alsnog een aanvullende
uitkering van ruim 100,- te verstrekken.
Een telefoontje met de gemeente Goes leert
dat men daar van deze recente ontwikkelin-
Bob Mijwaard
gen niet op de hoogte was. Volgens
directeur Bongenaars van de gemeentelijke
sociale dienst heeft zijn dienst hierover nog
geen beleidsstandpunt ingenomen.
Feit is echter wel dat uit de stukken, die de
gemeente Goes opstelde, blijkt dat er aan
deze gemeente door mevrouw Camfferman
van het ministerie van Sociale Zaken en
Werkgelegenheid in Den Haag (afdeling
Tewerkstelling Erkend Gewetensbezwaar
den) foutieve informatie is verstrekt. Een
citaat verduidelijkt dat. 'Zoals reeds
genoemd werden inlichtingen betreffende
deze zaak ingewonnen bij het ministerie van
Sociale Zaken en wel bij mevrouw
Camfferman. Laatstgenoemde vertelde dat
in Rotterdam een rechtszaak loopt in een
soortgelijke situatie. De G.S.D.-Rotterdam
had namelijk aan iemand in een vergelijk
bare situatie als de heer Mijwaard bijstand
verstrekt, maar moet nu aan de gang om het
verstrekte geld terug te krijgen'.
Frans Wetzels verzekert: 'Dit is onjuist. De
gemeente heeft geen problemen over deze
materie met welke instantie dan ook'.
Merkwaardig, maar het is even een
zijsprong. Belangrijker is de circulaire van
het Rijkskonsulentschap Sociale Zekerheid
van de provincie Zeeland. Daaruit wordt
duidelijk dat het advies om geen aanvullen
de uitkeringen te geven, afkomstig is van de
afdeling Tewerkstelling Erkende Gewetens
bezwaarden Militaire Dienst van het
ministerie van Sociale Zaken. Die afdeling
heeft ernstige bezwaren tegen het toeken
nen van een aanvullende uitkering en het is
met name aan de activiteiten van deze
afdeling te danken, dat mensen als Bob
Mijwaard het recht op een aanvullende
uitkering wordt ontzegd. Je kunt gerust de
conclusie trekken dat het kabinet het de
dienstweigeraars zo moeilijk mogelijk wil
maken.
De heer Vos, plaatsvervangend hoofd van
de afdeling, zegt desondanks toch geen
moeite te hebben met de toekenningen van
de gemeente Rotterdam en Delft. En uit zijn
verhaal blijkt weer eens hoe merkwaardig
de overheid soms te werk gaat.
Onderhoudsplicht
'Het gaat hier eigenlijk om een onnodig
probleem, aangezien de overheid ten
vervolg op pagina 34