ziek die loskomt van de4dei
t Juttemis
Aardige jongens, die van Sint Juttemis. Ze dragen stapels agenda's en foto-albums aan om de
interviewer behulpzaam te zijn bij de reconstructie van het verleden. 'Ik heb dat niet allemaal in mijn
hoofd zitten', zegt Dies le Due, als componist voor een groot deel het gezicht van Sint Juttemis
bepalend. 'Ik kijk niet zo gemakkelijk terug, ik kijk liever vooruit. Nick is er beter in.Nick is de bespeler
van de baritonsax, Nick van Raay. Zaterdag 27 juli, tijdens het Straatfestival in Vlissingen, presenteert
Sint Juttemis op een nog niet nader te noemen wijze de derde langspeelplaat, waarop de muzikale
evolutie van de laatste paar jaar werd vastgelegd.We laten ons niet in een hokje stoppen van 'free jazz' of
volksmuziek. We maken muziek.Een gesprek over muziek die loskomt van de zware zeeklei.
11
'Helemaal alleen was een man in die
Hamburgse zaal achtergebleven. Hij zat
daar, een beetje voorovergebogen, op zijn
klapstoeltje en schudde het hoofd. Minuten
lang. Alsof hij het begrip 'beduusd' moest
uitbeelden. Toen hij eindelijk opstond en de
zaal uitliep, maakte hij nog de indruk van
iemand, die zojuist heeft vernomen dat zijn
vrouw het leven aan een zesling heeft
geschonken. Zijn verwondering gold echter
een optreden van Sint Juttemis, die avond in
actie in Hamburg.
'Als je Sint Juttemis een jazzgroep noemt,
dan is het een zeer goede, maar zelfs al geefje
het verschijnsel een andere naam, het blijft
een uitstekende groep.' 'Pleitbezorgers van
het onbezorgd door elkaar weven van
verschillende muziekstijlen met melodieus
ensemble-spel.Sint Juttemis krijgt over het
algemeen lovende kritiek van muziek
recensenten, zoals uit bovenstaande citaten,
onder meer van de Volkskrant, blijkt. De
NRC heeft het over het 'ongebreidelde
savoir vivre' van Sint Juttemis. Het plezier
dat de groepsleden hebben in het muziek
maken, werkt aanstekelijk. Waar de groep
eens speelde, wordt hij teruggevraagd. Zo
breidt het aantal optredens in de loop der
jaren uit: België, Duitsland, Engeland,
Oostenrijk, radio, televisie. Sint Juttemis is
de enige Zeeuwse groep die buiten de
provinciegrenzen zo'n grote bekendheid
heeft verworven.
Vroeger kon je Sint Juttemis overal
tegenkomen, waar actie was. Op de
vredesdemonstratie in Amsterdam, bij een
staking op de Schelde. Zo begon het ook,
tien jaar geleden. Op een 'verschrikkelijke
koude' winterdag in 1975 bliezen een aantal
mensen op een demonstratie bij de
kerncentrale van Borssele Fanfare Sint
Juttemis het leven in. Een vergeelde foto
toont zeven muzikanten met mutsen die
mooi passen bij de koepel van de centrale
erachter.
Tenorist Henk Don, de nestor van het
gezelschap zei eens in een interview met
Jazz Nu: 'We hebben zo ons eigen publiekje.
Hoe moet je 't noemen - het volkorenbrood
geiteharensokkenpubliek denk ik er wel eens
bij.' Die eerste jaren brengt Fanfare Sint
Juttemis, die dan al geen fanfare is,
straattheater. De muziek maakt er onder
deel van uit, maar gaat meer en meer een
eigen leven leiden. Op de agenda van 1977
staat zelfs een optreden geboekt op het
'Concours Mondial' voor harmonieën en
fanfares in Kerkrade. 'Daar vielen we
behoorlijk uit de toon', meldt Nick van
Raay. 'Maar we zagen wel dat we wat de
muziek betreft op de goede weg waren.Een
fanfare hoort rechtdoor te gaan, in de pas,
en een hoek behoort op militaire vierkante
manier te worden genomen. Dat deed
Juttemis niet, die rommelde wat aan en
speelde. De Gentse Feesten en Juttemis
hebben ook veel met elkaar te maken. De
organisator speelde een tijdje mee en vanaf
het eerste jaar, toen de feesten nog maar een
klein feestje waren en nog leuk, was
Juttemis present.
Maar zo zetten we dit verhaal niet voort.
Alle feiten op een rijtje maken nog geen Sint
Juttemis en het wordt bovendien te saai,
terwijl de regels op deze pagina horen te
swingen. In het achterafhuisje in Melisker-
ke, waar de muziek wordt gemaakt,
gebruiken Dies le Due en Nick van Raay de
feiten uit het verleden veelvuldig om naar
het heden over te springen. Bijvoorbeeld
wat de verdiensten betreft. Van de eerste
langspeelplaat werden 3500 exemplaren
verkocht. Hoewel de groep daar zeer
tevreden over was, lijkt het toch niet veel.
Dies zegt van het componeren te kunnen
leven. De grote meerderheid van de groep
kan dat niet.
'De meesten doen andere dingen naast Sint
Juttemis', verduidelijkt Dies. 'Sommigen
spelen in Flup en Ju. Patricia Beysens
schildert en zingt in een kwartet. Michel Mast
zit in verschillende andere groepen. Die zoekt
naar steeds weer nieuwe groepen die hem
bevallen tot in Berlijn aan toe. Cees But en
Nick en ik hebben een groepje gevormd dat
swingende, rytmische muziek maakt. Nick
zit weer in een groep van rock en roller van
het eerste uur Jan Blok. Dat is goed voor de
muziek. Van alle kanten komen er zo
impulsen en dat is goed voor Juttemis. Daar
gaat 't om.'
Een dag voor het gesprek is Dies zelf
7
