samenwonen
Leden zijn welkom
onderhoud. Mevrouw Riemens is daar
beslist tegen en laat dat liever aan de goeie
wil van de mensen over.
Het merendeel van de gegadigden voor
Popkensburg is rond de 60, de oudste is 73.
Als nu die grote groep naar de 80 loopt, dan
wordt het onderhoud van de tuin toch wel
een probleem. Hoe regelen jullie dat? Pieter:
'Als er iemand wegvalt, dan nemen we uit de
kandidaten steeds de jongste. De jongsten
moeten de ouderen een beetje helpen.
'De bedoeling is', vindt Riemens, 'dat we er
blijven wonen tot we dood gaan.
Als het enthousiasme voor de mogelijkhe
den van de gemeenschap begint los te
komen, wordt het moeilijk voor de
verslaggever-ouderwets uitgerust met pen
en blok- om alles nog bij te houden. De
voorpret blijkt bijna even belangrijk te zijn
als het ideaal, zoals uit Riemens' woorden
valt op te maken: We hebben er nu al onze
drukte en avonturen mee, laat ik dat wel
zeggen. Voor het doorbrengen van de tijd hoef
ik niet weg trouwens, ik doe 't voor de
gezelligheid.
Fanatiek
Pieter: 'Als je in je eentje staat te koken, is
dat niet zo gezellig. Daar kun je met z'n
vieren of vijven staan koken. Er komt veel tijd
vrij door een rationele opzet van het
huishoudelijk werk. Een klein groepje kookt
steeds voor iedereen, er is een grote
wasmachine, het werkt allemaal tijdbespa
rend. Als je met z'n vijfentwintigen bent, kun
je die dingen aanschaffen. Alleen is dat te
kostbaar.
Riemens: 'Als je nou een kop koffie drinkt,
zit je met z'n tweeën tegenover mekaar en
daar zie je nog eens een boel andere mensen.
Ik zie 't wel zitten, hoor.'
Pieter: We willen alles zelf regelen, er komt
geen directie aan te pas.
Riemens: Het wordt gewoon een democratie.
Ze moeten niet fanatiek zijn en eerbied
hebben voor een ander z'n mening of
levensovertuiging. Als ze willen bidden voor 't
eten, dan moet dat kunnen, als 't maar geen
fanatieke mensen van links of rechts zijn. Ze
mogen alleen fanatiek zijn voor de gemeen
schap (Een grijns).
Mevr. Riemens: 'Het gaat om gewone,
simpele mensen die samen willen wonen.
Pieter: 'De moeilijkheid is dat dit het eerste
boerderijproject is, het is een experiment. We
komen zaken tegen die we niet hadden
voorzien. Zo hebben we geleerd voor het
aantrekken van nieuwe leden een tijdslimiet
te stellen, waarbinnen ze moeten beslissen
over al of niet meedoen. Mensen die wilden
afhaken, zeiden dat op het laatste moment.
Experiment
Riemens: Daar hebben we veel gedonder mee
gehad, ja. De bouw had eigenlijk al in
augustus begonnen moeten zijn. Maar we
hebben binnenkort een vergadering en er
hebben zich veel gegadigden gemeld. Als er
tien huisjes vol kunnen, dan gaat de opdracht
voor de bouw meteen de deur uit. Alles is er
gereed voor. Alleen moeten de deelnemers nu
wel een contractje tekenen. Dat hebben we
geleerd.
Zou het niet beter zijn een woongroep te
vormen uit alle leeftijden, in plaats van
alleen uit ouderen?
Mevrouw Riemens: 'Ik heb een kleinkind
aan de overkant van de straat wonen, maar ik
moet je eerlijk zeggen: ik zal blij zijn als de
vakantie straks weer om is. Ze mag er straks
op bezoek komen en dan is 't mooi genoeg.
Aan kinderen op 't hof heb ik geen behoefte.
Pieter: 'Die muziek, daar worden we toch ook
een beetje maf van'.
Riemens: 'We zijn toch van een andere
generatie.' En iets later: 'Als 't meezit en er
zijn snel voldoende mensen, dan zouden we
volgende zomer kunnen verhuizen. Het mag
van ons snel gebeuren. Als 't lang duurt, gaan
mensen al gauw afhaken.
Even wordt er weer gedroomd.
Pieter: 'We hopen ook, dat we met 'n paar
auto's en een stel mensen, hup, ergens naar
toe kunnen gaan. Als we zin hebben, moeten
we gezellig kunnen uitgaan.
Riemens: 'Dat moet toch kunnen.'
Pieter: 'In feite zijn we afhankelijk van
anderen, van de andere deelnemers, we
praten eigenlijk ins Blaue hinein.
Riemens: 'Toch moet 't kunnen. Daar zullen
we in elk geval keihard aan werken. Ik vind
het een uitdaging: je zit te prakkizeren: hoe
moeten we dit doen, dat regelen....'
'Ja', beaamt Pieter, 'ik heb 't zo verschrikke
lijk druk, de dag glijdt zo tussen m'n vingers
door. ik vraag me wel 'ns af hoe ik vroeger
tijd kon vinden om nog naar m'n baas te
gaan.
Individualisering
Nog even de gezinssociologie. De laatste
alinea uit haar lezing.
'Tenslotte wil ik concluderen dat groepswo-
De Walcherse Leefgemeenschap van
Ouderen wordt financieel mogelijk ge
maakt door een protestantse vereniging,
de Maatschappij van Welstand. Zij
bouwt de huizen die een huur vergen van
400 gulden per maand. (455 gulden voor
een woning met twee slaapkamers).
Huursubsidie behoort, zoals gebruike
lijk, tot de mogelijkheden.
De leden van de gemeenschap vormen
een coöperatie. Zij kopen zich in voor
20.000 gulden per huis. Dat geld is een
bijdrage voor het stichten van de gemeen
schappelijke ruimte, die dus eigendom
wordt van de coöperatie. Voor mensen
die niet zomaar 20.000 gulden kunnen
ophoesten, kan de maatschappij moge
lijk hulp bieden.
Bij de Walcherse leefgemeenschap kun
nen zich nog nieuwe leden melden.
'Maar', zegt Riemens, een van de
enthousiaste supporters van het initiatief,
'we kunnen geen mensen hebben die
helemaal niks meer kunnen. Als alles
eenmaal functioneert dan kan dat wel,
niet bij de opbouw. Ikzelf heb van de
winter een operatie gehad, maar ik ben
nu weer helemaal boven Jan. Natuurlijk
niet zoals vroeger, toen ik alle weken
zestig uur werkte. Maar ik kan weer
lekker keutelen.'
Gegadigden kunnen contact opnemen
met de familie Riemens, tel. 01180-14890
of de familie Steen, 01184-66185. De
minimum-leeftijd is 55 jaar.
nen te maken heeft met de groeiende
zelfstandigheid en de groeiende individualise
ring van mensen. Daar schrikt menigeen van.
Bij individualisering denken mensen al gauw
aan ik-gericht, isolement, eenzaamheid.
Maar ik denk dat het omgekeerde waar is:
isolement en eenzaamheid komen meer voort
uit een gesloten gezinsleven, waarin men niet
geleerd heeft diepe contacten met meer
mensen te onderhouden. Juist die zelfstandig
heid en individualisering leiden tot een
bewuste keuze van levensvorm: er zelf over
denken en bewuster kiezen voor contacten
met andere mensen in alle fasen van het leven.
Dat betekent minder afhankelijk zijn van één
ander figuur, men kan beter de afhankelijk
heid van meerdere mensen kiezen. Ik denk
juist en het lijkt een paradox maar is het niet,
dat individualisering het sociale leven in de
hand werkt.'
Nog een kleine, laatste dialoog.
Riemens: 'De een leest de Provinciale, een
ander Het Vrije Volk. Die kun je onder
mekaar laten rouleren. Da's een stuk
goedkoper. Boeken ook, mogelijkheden zijn
er legio, als de mensen maar van goede wil
zijn.
Pieter: 'Ja, maar samenwonen is toch een
emotioneel experiment: er zullen veel zaken
moeten worden opgelost.
Riemens: 'Problemen zullen er genoeg
wezen, maar die moet je met rede oplossen. Je
hebt er de ruimte, je hoeft niet op mekaars lip
te zitten.
Ad de Jong
