A
o
Geen stukje vlees of spek?
Leugenaar!
KRYPTOGRAM 9 Bert Gerestein
wachtte daarom tevergeefs. Geconstateerd
werd: 'Er is geen wettelijke maar wel een
morele verplichting, temeer omdat de
verwantschap zo na is en beide geacht worden
in goede doen te verkeren.' In een dergelijk
geval werd in 1933 genoteerd: "t Is
verschrikkelijk, maar verplicht kunnen ze
niet worden. De overheid dient de plicht
welke hopeloos verwaarloost wordt door de
broers van G.H. om haar te ondersteunen
over te nemen, 't Kan eigenlijk geen
benaming gegeven worden.' Nog omstreeks
1960 worden grootouders aangesproken
om bij te dragen aan de verpleging van hun
kleinkind. Bij eventuele weigering zal echter
niet worden overwogen wettelijke maatre
gelen te nemen, omdat er een wetswijziging
van de armenwet in het vooruitzicht heet te
zijn, waarbij zulke aanspraken komen te
vervallen als het grootouders betreft. In een
kleine gemeenschap moet, zo komt het na
lezing van zulke verhalen voor, de druk die
op familie kon worden gelegd als wettelijke
hulp niet worden afgedwongen, niet
worden onderschat.
Ondersteuning hoefde het Burgelijk Arm
bestuur ook niet te geven als een armlastige
krankzinnig was en in een verpleeginrich
ting verbleef, omdat die direct voor
rekening van de gemeente kwam. Verder
klopten ook werklozen tevergeefs aan; daar
waren aparte kassen voor in het leven
geroepen, werd in de crisisjaren genoteerd,
waaraan de gemeente bijdroeg. Wie meende
van z'n loon of steun niet rond te kunnen
komen, klopte tevergeefs aan, ook al werd
de billijkheid van zo'n verzoek tot onder
steuning best gezien.
In 1936 kwam J. van D. de voorzitter van
het Burgelijk Armbestuur vragen om enige
ondersteuning bovenop zijn loon. Dit zou
te gering zijn. Hij zou daar niet van rond
kunnen komen, nimmer een stuk vlees of
spek kunnen eten, enz. De voorzitter zei de
vergadering iedereen te woord te willen
staan, die moet komen vragen, 'maar
wanneer iemand komt staan liegen, gaat hij
er onverbiddelijk uit.' Heel goed had Van
D. het natuurlijk niet, werd eraan toege
voegd. Hij had echter een hele zomer
geregeld werk gehad, 'zodat hij het niet
slechter had dan z'n collega's.' Al die
verhalen hoe slecht hij het had waren dus
'leugens' en zolang Van D. nog werk had,
waren er geen termen aanwezig om een
toeslag te geven. Zo werd ook dit verzoek
afgewezen.
In veel gevallen werd hulp wel billijk geacht,
maar werd ondersteuning geweigerd of in
geringe mate gegeven of niet direkt, omdat
er geen geld was. De leden van het
Armbestuur waren niet bereid de post
onvoorzien te overschrijden en vroegen
ongaarne in de loop van een begrotingsjaar
een aanvullende subsidie aan de gemeente.
Zo bleef vooral directe hulp vaak achterwe
ge en werd de beurs vaak onvoldoende of
niet geopend. Vrijwel zonder uitzondering
kon ieder begrotingsjaar 'tot grote tevre
denheid' met een klein positief slot worden
afgesloten. 'De kas laat geen of'niet meer'
ondersteuning toe.' Menigmaal werd een
redelijk geacht verzoek zo van de hand
gewezen. Afkerig de overheid meer geld te
vragen en met geringe inkomsten uit een
toch aanzienlijk bezit, was de bodem van de
kas steeds in zicht. Stijging van kosten
moest zoveel mogelijk worden afgehouden.
Zo bleek regelmatig de deur gesloten.
Menige arme zal een 'godver' hebben
ingeslikt om deze pas thuis, waar het gezin
vol hoop wachtte, weer uit te spuwen.
Jan Bruijns
Oplossingen kunnen vóór het verschijnen van het
volgende nummer van Nieuw Zeeland worden gestuurd
naar Postbus 276, 4330 AG Middelburg. Onder de goede
inzenders wordt een Nieuw Zeeland T-shirt verloot.
De winnaar van kryptogram 7 is:
André Kaaisteker, Mesch (Limburg)
Oplossing kryptogram 8
Hor.: 1. Voorspoed, 4. Wip, 7. Herberg, 9. Ultra (uitvaller viel),
10. S-tennis, 11. Pré, 13. Non-stop, 16. Arend, 17. Oor, 18. Biest,
19. Bedekt, 24. Bar-rel, 25. Barbé, 26. Vee, 27. Inter, 29. L-aarzen,
31. Gas, 32. Bergtop, 36. Lia-an, 37. Emplooi, 38. Das, 39. Kloetinge
(kogel niet).
Vert.: 1. Venus, 2. Scharendijke, 3. O-eros, 4. Wagen, 5. Priester,
6. Steppe(n), 8. (Chris) Evert, 12. Bab(b)el, 14. (Wim) Spit, 15. (Paulus)
Potter, 20. Dubbel, 21. Bolero, 22. Haring-vliet, 23. Ober, 26. Verbaasd
(bas daver), 28. (Abel) Tasman, 30. Aftap, 33. Reeds, 34. Provo,
35. Snede.
Horizontaal:
1. Wijst precies aan (5)
3. Stort z'n licht uit (7)
7. Stapelwapen (5)
9. Eén druk en 't bloemetje springt eruit (6)
10. Wat u in maart deed, zal me altijd bijblijven (6)
11. Laat de Russen hoorbaar een figuurslaan (7)
13. Knaagdier valt Europeaan aan (6)
18. Prent van een sportman aan het Veerse Meer (11)
19. De honden beten de onbekende in de strot (6)
22. Draai de bierkraan dicht! Daar komen de militairen! (6)
25. Kees rook er 's de lucht van Vlissingen-Oost bij zuidoostenwind (11)
28. De kleine dame is je zusje, dat zit er in (6)
30. Eenenvijftig voor de dode Russische politiechef; hij stuurde ze naar Afrika (7)
33. Aan wal ijveriger? (6)
34. Alle kranten voor de A-ploeg (6)
35. Bontje van een vogel (5)
36. Koppels plaatsen (7)
37. Naaste familieleden (5)
Vertikaal:
1. Schuine vreemdeling aan het Veerse Meer (9)
2. Slingert de tijd weg? (7)
4. Een inhouds- en een lengtemaat liggen met elkaar overhoop (6)
5. Volwassenen groeien in de winter (5)
6. Weg met zo'n hand kaarten (6)
8. De steen is dol op vis (5)
12. Graan houdt de vogel stil (6)
14. Laat u er niet in leggen; u bent toch geen baby meer? (5)
15. De Eerste en de Tweede Kamer samen? Dat klinkt ons als muziek in de oren! (5)
16. Besef dat u 't ervan neemt! (5)
17. Gevaarlijk kledingstuk (4)
19. Snippenbergplaats (5)
20. Vreemdeling waar menigeen 's winters op uitglijdt (4)
21. Meestal later 's gelogenstraft (6)
23. Voorzichtig aan 't stopkontakt, want je slaat er tegenaan! (5)
24. Onderzoek naar muzikaliteit? (5)
26. Water rijdt menig ingenieur in de wielen (9)
27. Wie zou die schoft het liefst niet 's de nek omdraaien? (5)
28. Zal ze 'm krijgen met wat geluk? (6)
29. Is-ie 'r niet vooruit te branden? (7)
31. Het binnenste geeft kleur aan de vrucht (6)
32. Je weet dat die boef 'n Rus is, en suf niet zo! (5)
Din
'EU
dig
mo
per
toe
We
Rut
ver
naa
ijve
het
bur
geo
van
Ze
in e
ris
zijn
Rui
We
wer
van
cari
Wa
disc
wee
dan
Doi
tijdt
nacl
zo 1
vrot
oms
beti
som
het
om
Bov
roef
mog
verb
trad
vroi
Ruu
con
en
moe
nacl