MM*
4
dat de huurders van de Terneuzense
woningbouwvereniging met zijn allen het
loon van deze beheerders betalen. In ruil
daarvoor worden ze dus bespionneerd! Als
er klachten zijn komen de beheerders met
de huurders een praatje maken, maar
ondertussen blijken zij hun ogen goed de
kost te geven. Zij houden over het algemeen
ook goed bij wie bij wie regelmatig over de
vloer komt en welke auto's er voor de flats
op de parkeerplaats gezet worden. Via het
doorgeven van het kenteken kan dan via de
politie opgevraagd worden wie de eigenaar
van een auto is.
Overigens beperkt het doorgeven van deze
informatie zich niet alleen tot de Sociale
Dienst. Zo heb ik meegemaakt dat ik bij het
G.A.K. (de instantie die wettelijke regelin
gen zoals de ziektewet en de werkloosheids
wet uitvoert) was en ook daar trof ik een
beheerder aan van de woningbouwvereni
ging, die doorgaf waar volgens hem gekon-
troleerd moest worden
Iets anders dat mij altijd is bijgebleven, is
het feit dat er door een vooraanstaand
politicus van een zich sociaal demokratisch
noemende partij, waarvan het thans nog
niet zeker is dat hij bij de volgende
gemeenteraadsverkiezingen in de gemeen
teraad zal terugkeren, informatie doorgege-
van wordt. Zo heb ik het meegemaakt dat ik
op basis van informatie afkomstig van deze
persoon te onderzoeken kreeg of er in een
bepaald geval nu wel of geen sprake was van
een ekonomische eenheid. Bij dit onderzoek
bleek uit niets dat de informatie juist was,
zodat ik mij later wel eens afgevraagd heb,
waar zo'n man het vandaan had gehaald.
Verder is het zo dat ten aanzien van de
vraag of men elkaar gemachtigd heeft om
geld van zijn girorekening te halen, het vrij
eenvoudig is om daarover informatie los te
krijgen buiten de rekeninghouder zelf om.
Een simpel telefoontje met de girodienst te
Leeuwarden en je krijgt te horen of er
machtigingen afgegeven zijn.
De banken zijn over het algemeen terug
houdender met het verstrekken van deze
informatie. Maar ook daar lukt het
regelmatig om een antwoord te krijgen op
de vraag of er machtigingen afgegeven zijn.
Er is bij mijn weten maar één bank die dit
konsekwent weigert - Dat is de Amrobank.
Verder heeft ook de P.Z.E.M weinig moeite
met het verstrekken van inlichtingen over
het gas- en elektraverbruik. Ook daar
volstaat een telefoontje om de gewenste
informatie los te krijgen.
Een ander gegeven, met name de vraag
waar iemand zijn post krijgt is via de
postkantoren en brievenbestellers vrij een
voudig te achterhalen.
Ook is het uitwisselen van gegevens tussen
de verschillende overheidsdiensten dage
lijkse praktijk. Zo is het vrij eenvoudig om
via een telefoontje met het G.A.K. erachter
te komen welk adres iemand opgeeft als hij
ziek is.
ook blijkt in de praktijk dat via scholen
informatie te verkrijgen valt over de vraag,
wie de kinderen van een bijstandsmoeder
van school komt halen.
Dit alles brengt de vrijheid en de eigen
persoonlijkheid van het individu, zoals
George Orwell zich dat in zijn boek 1984
voorstelde, angstig dichtbij. In Zeeland,
anno 1984 inderdaad. Een probleem
daarbij -dat ik ook zelf heb ervaren- is, dat
mensen, die bij allerlei instanties werken,
zich over het algemeen niet de tijd geven om
stil te staan bij de vraag, waar ze eigenlijk
mee bezig zijn als ze gegevens over een
uitkeringstrekker doorgeven.
Ook ikzelf heb me aan het niet stellen van
die vraag overgegeven, je zit nu eenmaal in
een apparaat en je wordt er door anderen
alleen maar in bevestigd, dat hetgeen je
doet, ook juist is. Pas als je er in slaagt om
wat meer afstand te nemen, kom je toe aan
de vraag of het allemaal wel zo vanzelfspre
kend is, wat je doet of deed. Dat laatste
temeer omdat in de praktijd meermalen
blijkt dat er niets aan de hand is met een stel.
Terwijl desalniettemin alle verzamelde
informatie nauwkeurig wordt opgeslagen in
het persoonsdossier van de betrokken
bijstandsgerechtigde.
André van Himme