arge
solidair rr
fitijnse m
■H -
Het gaat ons niet om wraak
DWAZE MOEDERS
STILLE TOCHTEN
w
1 9
-i
mmiK,
-1
<f«f§stllg
I - I
HHH
TiltWIl'
Op 20 februari vertrekt vanaf de
Middelburgse Loskade,om 10 over
10 weer een Stille Tocht, een solida
riteitsbetuiging met 'dwaze
moeders', die door heel Zuid-
Amerika een stem laten horen uit
protest tegen verdwijningen,
martelingen, moord op vele duizen
den echte en vermeende tegenstan
ders van de regeringen aldaar.
De tocht van 20 februari wordt
georganiseerd ter ondersteuning
van 'dwaze moeders' in Chili.
Toen in 1978 van de Dwaze Moeders uit
Argentinië een verzoek om een solidari
teitsbetuiging kwam, pakte de organisatie
Vrouw-Kerk-Derde Wereld dat verzoek
onmiddellijk op. Samen met Rooie Vrou
wen en Christen-vrouwen-organisaties be
gon men -in navolging van de moeders van
de Plaza de Mayo- regelmatig Stille
Tochten te organiseren in Den Haag.
Tochten die voerden naar het Binnenhof
waar volksvertegenwoordigers werden ge
confronteerd met dit zwijgend verzet.
Voor de Zeeuwse en andere 'provinciaalse'
vrouwen legde die regelmatige reis naar
Den Haag een behoorlijk beslag op tijd en
geld. In 1980 viel dan ook het besluit
voortaan regionale tochten te organiseren,
te proberen 'belangrijke' regionale mensen
10
'De ontmoeting met (de Salvadoraanse) Anna Isabel Flores, Carmen Campos
en Laura Pinto (schuilnamen) heeft bijzonder diepe indruk op onns gemaakt.
Het raakte ons aan alle kanten. Het was duidelijk, hier waren vrouwen, die
door het lijden heen, bevrijd van angst, zich totaal in wilden en durfden zetten
voor vrede en gerechtigheid, ook al wisten ze dat ze grote risico's liepen
opgepakt te worden bij terugkeer in hun land'. Een citaat uit de Nieuwsbrief die
de organisatoren van de Stille Tochten in Zeeland in oktober vorig jaar
verspreidden onder leden en sympathisanten.
'Dat was zo aangrijpend', herinnert Lenie Looise zich. 'Je bent er jaar in jaar
uit, vanaf 1978 mee bezig. Je schrijft er over, je praat er over, maar als ze dan
voor je staan, je ze kunt aanraken, je met ze kunt praten, ze hun trui een beetje
omhoog schuiven om de wonden te tonenIk kan je niet zeggen wat er dan
door je heen gaat.'
Hettie Jiskoop en Wilma Bielok knikken instemmend. 'Je ziet het dan pas
echt', zegt er een.
De Dwaze Moeders van de Argentijnse Plaza de Mayo (Het Plein van de Mei)
maken niet alleen naam en geschiedenis, maar hebben ook een door heel Zuid-
Amerika heengaande beweging in gang gezet waar vrouwen-comite's steeds
maar weer dezelfde vragen stellen: Waaron verdwijnen onze verwanten zonder
enige vorm van proces? Waar zijn ze? Wanneer komen ze terug? Komen ze
terug? Wanneer houdt het op? En wanneer worden ontvoerders berecht?
Vragen waar zelden antwoord op komt. Vragen die ook in Zeeland door
solidaire vrouwen gesteld worden.
te betrekken bij het gebeuren en ook de
aandacht te richten op met Argentinië
vergelijkbare mensenrechten-situaties in
overig Zuid-Amerika; in Peru, in El
Salvador, nu dus in Chili.
Voor dat zo'n tocht gehouden wordt, is er
heel wat water door de Delta gestroomd.
De organisatoren hebben zich dan intensief
verdiept in de mensenrechten-problematiek
in het land van aandacht. Dan zijn er
regelmatig kontakten geweest met Amnesty
International, met de commité's in de
betreffende landen, met Vrouwen voor
Vrede, met landencommité's, met SAAM.
Uitzoeken, bellen, bestuderen, schrijven in
partij-, kerke- en verenigingsblaadjes, dis
cussiëren; het neemt maanden in beslag.
'Zo'n tocht', zegt Lenie, 'is eigenlijk maar
[vijgen
het topje van een ijsberg. Je bent er zo meeapsolui
bezig, er steekt zoveel achter.' Als ik zegdatftnuwe
ze zo langzamerhand Zuid-Amerika-des- i
kundigen zijn geworden, schieten ze alledrieir 20
in de lach: 'Nou, dat valt wel mee, maar <\Mpskad
vrouwen in Amersfoort, van Vrouw-Kerk»?'(,(?M
Derde Wereld, die weten alles, echt alles.'willen n
ft' men
Wraak ft de w
Tussen de tochten door worden zogenaamft^fcfl
de bezinningsavonden gehouden, waar j
informatie wordt uitgewisseld, voorgedruk- j
te kaarten worden verdeeld om naar j
familieleden van vermisten te zenden. Er c
wordt gediscussieerd, soms met iemand uil
een van de aandachtslanden zoals op 8 mei j
waar de Argentijnse Edida Galetti zei: 'Hei
gaat ons niet om wraak, maar het recht diem
