en een halve
landschap 2
DEJONGEG
De fotograaf
eeuw Zeeuws
Joop Dam
•fi
In 1604 wordt hij voor het eerst genoemd in de 'inventarisatielijst' van De Brede Watering,
dit onderwerp voor onze tweede aflevering van 'De fotograaf en het Zeeuwse landschap'.
Ter gelegenheid van het 50-jarig bestaan van de stichting Het Zeeuws Landschap, laat
Nieuw Zeeland dit jaar via fotoreportages zien, wat er in een halve eeuw is veranderd in dat
landschap.
Deze maand een typisch Zeeuwse boerderij, 'De Jonge Bogaards', tussen Kapelle en
Wemeldinge. Joop Dam, die in Wemeldinge woont, heeft de afgelopen maanden de snelle
totale aftakeling gezien als hij passeerde. Een aftakeling, die duidelijk gestimuleerd werd
door een boze eigenaar, die van de overheid geen toestemming kreeg om de schuur af te
breken. Die schuur plus de rest van de boerderij vormden immers een monument.
En terecht, want wie vroeger over de Oude Wemeldingse Zandweg reed,'ontkwam (om het
in de woorden van W. van IJsseldijk in het boek 'Oude boerderijen in Zeeland' te zeggen)
niet aan de bekoring, die van het geheel uitgaat, waarbij de rieten bekapping van de
formidabele schuur met de golvende daklijn boven de mendeuren een belangrijke rol speelt. De
vaete, omringd door zware, scheefhangende knotwilgen op het erf, niet ver van de schuur
accentueert de speciale sfeer van deze oude boerderij nog extra.
'De Jonge Bogaards' werd waarschijnlijk gebouwd in het begin van de zeventiende eeuw,
toen het in de mode kwam om schuur en huis los van elkaar te bouwen, waarbij
brandgevaar en overlast van ratten een rol speelde. Naast het huis kwam de bakkeet te
staan. Hij staat er nog. Een bijzonderheid daarbij is, dat eeuwenlang de grens Wemeldinge
en Kapelle tussen het huis en de bakkeet doorliep, zodat de boer zomers in Kapelle (de
bakkeet) woonde en 's winters in Wemeldinge.
De Jonge Bogaards was niet alleen een oude, typisch Zeeuwse boerderij, hij was ook als
plaatsaanduiding in de wijde omgeving bekend. Op de officiële topografische kaart, die
precies 50 jaar geleden werd gemaakt van het gebied, staat hij dan ook nadrukkelijk
vermeld.
Binnenkort zal dat niet meer kunnen. Want nadat de eigenaar het rieten dak niet meer
repareerde, kreeg de wind er vat op. In snel tempo verloederde de prachtige schuur. En kort
nadat Joop Dam z'n fotoserie maakte, zorgden de januari-stormen er voor, dat er geen
sloopvergunning meer nodig was: een prachtig stukje van het oude Zeeuwse landschap
stortte in elkaar. Daar kon kennelijk ook een stichting Zeeuws Landschap niets aan
veranderen.
