'De kunstenaar
kan doodvallen'
Provinciale kunstaankopen (2)
Kerncentrale
Jaap
Wal /ou Henk Koch. directeur van de
Zeeuwse Culturele Raad. bewogen hebben
om het provinciale kunstaankoopbeleid
anno 19X5 te moeten verdedigen (NZ jan.
'X6) tegen het kritische artikel van Ad de
Jong (NZ jan. '86)? Alvorens die vraag te
beantwoorden /al ik eerst punt voor punt
deze verdediging van commentaar voor
zien.
Kers te citaat: 'Pc opinie van enkele
I kunstenaars is blijk ba'Ctr voldoende om een
vonnis te vellen.' Als vertcgewoordiger van
de Kunstenbond I NV kan ik verzekeren
dat het niet om enkele maar om tientallen
kunstenaars gaat. Als betrokkene bij de
aankoop was ik uren aanwezig bij de 'jury-
uitslag' (een te dik woord voor een
schlemielig stenciltje dat dooreen onbeken
de ambtenaar werd uitgedeeld). Het
onbegrip, de verontwaardiging en bitter
heid bij zowel aangekochte als afgewezen
kunstenaars was vrijwel algemeen.
Tweedó citaat: 'lias hel resultaat van die
selectie dan zo slecht'.'' vraagt U.K. zich af en
noemt 'de hotte bezuinigingen op de BKR een
probleem' en 'de uitspraak van minister
Brinkman over topkunst irritant'. Maar daar
gaat het nu om! De gelden die hieraan 'top-
kunstenaars' uitgegeven zijn. werden ont
trokken aan het budget van de BKR,
waardoor nu 2/3 deel - dat is 2000 van de
3000 beeldende kunstenaars - in de bijstand
zit en hun beroep nauwelijks meer kunnen
uitoefenen. De door het huidige rechtse
kabinet geplande bezuinigingen zijn gerea-
lisseerd. Hoera! En de gelden zijn in '85
(over dit jaar spreken wij. niet over '85 én
'84. zoals U.K. sluw tracht het beeld te
vertekenen) precies volgens de 'Brinkma
nie' voor 60' i besteed aan vier topkunste-
naars.
Derde citaat: 'De kunstenaars hebben geen
bezwaar gemaakt tegen de uitgangspunten
van het provinciaal bestuur en de adviescom
missie.' Nee. welke kunstenaar maakt
bezwaar tegen uitgangspunten die hij niet
kent en juryleden die hem zéér binnenkort
gaan beoordelen? Zeker geen kunstenaars
die nu al drie jaar lang worden bedreigd,
vernederd en rechteloos gemaakt zijn.
Kaf
Ten vierde: H.K. spreekt eufemistisch over
'minder ideale omstandigheden waarin
een ervaren commissie ook zó we! het kaf van
het koren weet te scheiden.' Eigenlijk is het
overbodig hier op in te gaan: dit soort
demagogische regententaal spreekt voor
zichzelf. De foto bij het artikel in N.Z. is
maar een zwakke afspiegeling van de
werkelijke chaos in een volgepropte ruimte:
tafels, stoelen, wanddecoraties, meer dan
300 kunstwerken met daar tussendoor een
buslading toeristen. In vier uur tijd werd
dus eventjes 'het kaf van het koren
gescheiden'. Het is het zoveelste blijk van
minachting voor de beeldende kunstenaars,
In '84 was het ook zo'n rotzooi maar toen
had de provincie het excuus dat alles binnen
korte tijd georganiseerd moest worden. Nü
was er meer dan een jaar voorbereiding!
Ten vijlde: In '84 was er afgesproken door
de leden van de Zeeuwse Culturele Raad dat
er een plafond van 10.000,-per kunstwerk
-zou gelden. Waarom is dit principe losgela
ten in '85, zonder medeweten van de
leden/kunstenaars? Van 4 kunstenaars is
nu werk aangekocht variërend van ƒ13500,-
tot ƒ20.000,-. Toen Ad de Jong mij voor zijn
verhaal om commentaar vroeg, zei ik
emotioneel dat dit mij deed denken aan
'biefstuk eten in de Sahel'. 'Wat is dit voor
kritiek?', vraagt H.K. verontwaardigd. De
vier betrokken kunstenaars verkopen goed,
krijgen opdrachten etc. Gelukkig. Maar
waarom moeten zij voor zulke hoge
bedragen meer dan de helft van het budget,
dat -ik herhaal het- onttrokken is aan de
BKR, opslokken? Dat doet pijn! En
daarom beschuldig ik de provincie van
medeplichtigheid aan de 'Brinkmanie'. (De
rijken worden rijker, de armen
Kwaliteit
Ten zesde: Nieuw Zeeland is een socieal-
politiek maandblad, waarin plaats is voor
deze feitelijke discussie. H.K. vraagt of er
'goed - dus op kwaliteit en gevarieerd - is
geselecteerd.' Daarmee is de vraag in de
aanhef van mijn betoog te beantwoorden:
om met een ander lid van de aankoop
commissie te spreken: 'De provincie voert
een kunstbeleid, geen kunstenaarsbeleid.'
Met andere woorden: de kunstenaar kan
doodvallen, als er maar een mooie collectie
komt. Als beeldend kunstenaar ligt het niet
op mijn weg over de kwaliteit van het werk
van collega's te oordelen (waar is de
kunstkritiek in Zeeland?)
Toch is het zinnig om H.K.'s vraag te
beantwoorden. Zullen we de polemiek in
Mooie Moeite voortzetten met mooie
plaatjes erbij? Zoals de ijsmachine van
Haacke (uit 1968) naast die van de
Amsterdamse kunstenaar Jan van
Munster, die in 1985 door de provincie
Zeeland voor ƒ20.000,- werd aangekocht?
Kees de Valk
Middelburg
De kerncentrale van Borssele ligt tot eind
maart stil. Niet vanwege een mankement,
maar voor de periodieke 'grote beurt', de
splijtstofwisseling. Voordat karwei heeft de
PZEM duizend tijdelijke arbeidskrachten
nodig. Duizend, omdat die mensen stuk
voor stuk maar korte tijd in het radioaktief
besmette deel van de centrale mogen
werken. Dan hebben ze al zoveel straling
opgelopen, dat ze maar beter weer kunnen
vertrekken. Maar hoeveel ze hebben
opgelopen, komen ze zelf niet van de PZEM
te weten, zo blijkt uit een onthullend stukje
in de PZC:
SirffieT'effle^an zijn wEFÏTTJnH?
centrale wordt elke arbeidskracht
'uitgeteld'. Een schriftelijke melding
van de uittelling gaat naar de werkge
ver. Of die er wat mee doet (uitreiken
aan de betreffende personeelsleden
bijvoorbeeld) is bij de PZEM onbe
kend en het is ook nooit nagegaan.
Ook heeft het nutsbedrijf zich er nooit
over beraden waarom die melding
niet rechtstreeks (of in afschrift) naar
de werknemer gaat. Ir Banga: „Tot op
heden is er geen aanleiding geweest
Dns daar vragen over te stellen. Je.
hebt nu eenmaal een bepaalde manier
van werken. En of de werkgever er wel
of ni t^g«ed-voor zorgt is zijn verant,
woordelii
Van der Doef danst niet meer om de stoel,
hij is gezeten. De nieuwbakken burgemees
ter van Vlissingen (door de plaatselijke
liberalen en christenen gekenschetst als 'een
prettig rechtse PvdA'er) liet meteen na z'n
benoeming merken, waar hij staat. Het
congresbesluit om de kerncentrale Borssele
te sluiten was helemaal fout volgens Jaap en
van hem mogen er - voorlopig - ook best
kruisraketten in Woensdrecht komen.
Want regeren is het doel, het dondert niet
ten koste van welke idealen.
Jaap moet in elk geval wel snel gaan
biechten, want om een jaar lang tegen
journalisten vol te houden, dat je niet hebt
gesolliciteerd naar die burgemeesterspost,
terwijl je dat wèl hebt gedaan. Ja ja, een
geschenk uit de hemel.... Is die VVD'er uit
Middelburg ook al niet katholiek? Nu
Barbé nog in Terneuzen.
Wat doet het Vaticaan in het Zeeuwse land?
Wat DOW in het Zeeuwse land doet, weten
we nu: behalve de vakbonden buiten spel
houden, het personeel stress bezorgen, ook
nog het giftig afval in het goede Zeeuwse
land laten begraven.
21
