Kokhalzende bure
krijgen standbeeld
Total start hydro-cracker op
Kokhalzend
Zure regen
Het gebeurde op 19 maart, de dag
van de gemeenteraadsverkiezingen.
Omdat minister Van Aardenne bij
die gelegenheid gemist kon worden
als kiespijn bij zijn eigen partij toog
hij naar Zeeland om er de nieuwe
hydro-cracker van Total in het
Sloegebied in gebruik te stellen.
Iedereen was natuurlijk present: de Com
missaris van de Koningin, de burgemeester
van Borsele en de complete direktie van
Total. Die direktie had alle reden om
tevreden te zijn. Want het was toch immers
zo, dat Total - dat een paar jaar geleden nog
ten dode leek opgeschreven - dankzij 'een
belangrijke innovatiesubsidie' van minister
Van Aardenne de dure cracker had kunnen
bouwen. En het was toch aan het soepele
beleid van provincie en gemeente te danken,
dat enige milieubezwaren naar de prulle-
mand verhuisd waren. Niet ten onrechte
roemde een Total-boss het Nederlandse
investeringsklimaat.
Daar moet je als bedrijf natuurlijk wel iets
tegenover stellen. En gelukkig zijn ze in
Zeeland snel tevreden. Voorzitter M. Dra-
peau van Total overhandigde burgemeester
Van den Heuvel een enveloppe met
15.000,- om het belang van de goede
verstandhouding tussen bedrijf en gemeente
te onderstrepen.De burgemeester nam het
geld dankbaar in ontvangst en kondigde
aan dat er al een bestemming voor was: een
standbeeld in het dorp Borssele.
Zo zie je maar weer dat het bedrijfsleven
steeds belangrijker wordt, ook voor het
cultuurbeleid.
De vraag is alleen wie er (behalve burge
meester Van den Heuvel en de beeldhou
wer) blij zijn met dat beeld en dus met de
nieuwe hydro-cracker van Total. Niet in elk
geval de mensen, die in de buurt wonen. Zij
waren in de weken voorafgaande aan de
ingebruikneming bestookt met een serie
'informatiebulletins' van het bedrijf, die
model kunnen staan voor het begrip 'non
informatie'. Zoethoudertjes dus, waaruit
zou moeten blijklen hoe goed Total het
bedoelt met de mensen in de buurt. Maar de
werkelijkheid was iets anders.
Nadat de bewoners in informatiebulletin
nummer 15 nog hadden kunnen lezen, dat
de hydro-cracker binnen enkele dagen in
gebruik zou worden genomen en datdank
zij de uitvoerige instrukties en uitgebreide
maatregelen de Total-raffinaderij verwacht
dat de ingebruikname geen aanleiding zal
geven tot enige overlast', werden ze twee
dagen later met de realiteit geconfronteerd.
Er woei een straf westenwindje, zoals zo
vaak in dit gebied. En iedereen, die ten
westen van Total die dag z'n huis uitkwam
snoof een weeë lucht op, die hem/haar
kokhalzend weer naar binnen deed vluch
ten.
Na een paar dagen was het voorbij. Begrij
pelijk, want in de hydro-cracker was brand
uitgebroken en de miljoenenschade moest
eerst hersteld worden, eer men weer kon
opstarten. Maar de inwoners van Borsele
weten sindsdien waarom ze dat standbeeld
hebben gekregen.
Bleef het nu alleen maar bij stank. Maar
toen in april de zogeheten 'zure regen week'
werd gehouden, bleek nog iets anders.
Dankzij de nieuwe hydro-cracker zal de
hoeveelheid zwaveldioxyde (S02) in de
lucht van midden-Zeeland verdubbelen.
Dat is toch iets anders dan het verhaal dat
Total-funktionaris Driedijk ophing bij het
bezoek van Van Aardenne. Blijkens het
kranteverslag gebruikte hij een onderzoek
van de Consumentenbond (dat heeft uitge
wezen dat Total de loodarniste benzine van
Nederland maakt) als argument om te
bewijzen dat Total zoveel mogelijk reke
ning houdt met het milieu. De hydro-
cracker noemde hij 'een milieuvriendelijke
installatie'.
Je moet maar durven. Tot op het moment
dat de hydro-cracker in gebruik werd geno
men, was Total al de grootste vervuiler van
de Zeeuwse lucht met zwaveldioxyde.In
totaal 6.000 ton gaat er per jaar de schoor
steen uit.Nummer twee, buurman Pechiney
volgt met 2.000 ton op grote afstand. Maar
nadat de 'milieuvriendelijke' hydro-cracker
in gebruik is gesteld zal die hoeveelheid
verdubbelen tot 12.000 ton per jaar
Als men bedenkt dat dankzij akties van
milieugroepen en boeren de PZEM ge
dwongen kon worden om de nieuwe kolen
centrale volledig te ontzwavelen (zodat
straks de uitstoot beperkt kan blijven tot
3.000 ton per jaar), dan is het onbegrijpelijk
dat de provincie Total rustig een installatie
liet bouwen die Zeeland nog zuur kan
opbreken.
Alleen Total zorgt er straks al voor dat vier
tientonners zwaveldioxyde over de streek
worden uitgestrooid. Per dag! Per jaar zijn
dat twaalfhonderd tientonners. Tel daarbij
de uitstoot van stikstofoxyde (waarvoor
opnieuw Total en PZEM verantwoordelijk
zijn), dan heb je de mixture die zure regen
veroorzaakt.Zure regen, die zorgt voor ver
mindering van de vitaliteit en de levensduur
van alle organismen. Dat gebeurt direkt
(door de neerslag op planten, dieren en
mensen) maar ook indirekt, bijvoorbeeld
via het drinkwater. Het is bekend, dat het
regenwater, dat in de Zeeuwse duinen valt
en voor drinkwater gebruikt wordt, sterk
achteruit gaat.
Jaren geleden toonde de milieugroep Bene-
gora al aan, dat Zeeland een van de sterkst
met zwaveldioxyde vervuilde streken van
het land is. Een onderzoek van het Wage-
ningse IPO heeft dat kortgeleden bevestigd:
nu al wordt de groei van gewassen in
Zeeland met 6% geremd door de vuile lucht.
Dankzij Total en zijn milieuvriendelijke
hydro-cracker en dankzij een provinciebe
stuur met een open oog voor de belangen
van het bedrijfsleven zal dat cijfer straks wel
op 10% liggen. Maar gelukkig is er weereen
kunstenaar aan het werk en kunnen inwo
ners van Borssele trots naar hun standi -
beeld wijzen. Hopelijk wordt 't niet van
natuursteen, want ook dat wordt aangetast
door zure regen.
Kees Slager
3
1
I