10
ONS ZEELAND.
gen een welkome buit vinden. Zoo is nu eenmaal de
natuur. Prachtig, maar vaak wreed. Vol teere ouder
zorg, maar ook vol niets ontziende verdelging. De
kokmeeuw, mooie en interessante vogel, doet daar voor
zijn deel aan mee.
Vlissingsche Crt.)
KUNST EN WETENSCHAPPEN.
Verslag inspectie gemeente- en waterschaps
archieven.
De inspecteur der gemeente- en waterschapsarchie
ven in Zeeland, mr. A. Meerkamp van Embden, deelt
in zijn verslag over 1925 mee, dat hij er ingevolge de
voorschriften van de Archiefwet op heeft moeten aan
dringen de oudste charters van Brouwershaven, die
nu nog in de daarvoor bestaande kast ter raadszaal
berusten, alsnog in de brandvrije archiefbewaarplaats
te brengen.
Te Dreischor is in het herstelde stadhuis in de
ruimte waar vroeger de brandspuit was opgesteld, een
archiefkast tegen den achterwand aangebracht. De
inspecteur meende echter de verantwoordelijkheid tot
aanstelling van een archivaris en het overbrengen van
het rechterlijk archief naar Dreischor. niet te kunnen
dragen, tenzij de houten binnenwanden worden be
kleed met aeterniet. De gemeenteraad besloot echter
niet over te gaan tot het nemen van den voorgestelden
maatregel. De tegenwoordige toestand kan echter als
een groote verbetering worden beschouwd.
Te Heinkenszand staan de stukken van 1916 af
ordelijk in geschikte kasten ter secretarie. Het oudere
archief lag bij het bezoek van den inspecteur nog op
den zolder. De burgemeester verklaarde zich bereid,
den Raad voor te stellen een kast te doen maken in een
zijkamertje naast de kamer achter de raadzaal, om
daarin de verspreide stukken op te stellen.
Pogingen, om het gemeentebestuur te Hulst te be
wegen tot het aanstellen van een eigen archivaris, heb
ben gefaald. Wel is besloten tot het doen reinigen
van de archiefkamer. Een niet goed sluitend raam
in die kamer is hersteld, zoodat het binnendringen van
vocht en stof daardoor onmogelijk is gemaakt.
Te Ierseke berusten de notulen met de stukken van
comptabelen aard der laatste jaren en de registers van
den burgerlijken stand in de kluis. Overigens is het
grootste deel van het archief opgesteld in een daartoe
bestemde geschikte bewaarplaats op de bovenverdie
ping. De oudste stukken dateeren van 1813.
Van Kerkwerve was met de oude kerkelijke regis
ters het geheele oude archief naar het Rijksarchief te
Middelburg gezonden. Het is daar, wat dringend
noodig was uitgelegd en gedroogd, waarna de in
specteur het gemeentebestuur in overweging heeft ge
geven, de stukken tegen betaling van een geringe
retributie af te staan aan het Rijksarchief. Dit zou het
archief ten goede zijn gekomen, want de kasten ter se
cretarie van Kerkwerve zijn niet vrij van vocht. De
gemeenteraad wilde daarvoor echter geen gelden be
schikbaar stellen. Noodgedrongen heeft de inspecteur
het archiefje moeten terugzenden.
Te Kloetinge is een archief van 1581 tot 1923 thans
geordend en beschreven. Te Koewacht zijn de archief
kasten thans aangebracht. Te Krabbendijke staan de
archieven goed opgesteld in de raadzaal en in stellingen
op de bovenverdieping. Te Kruiningen is een onnauw
keurige schifting tusschen de archieven der gemeente
en van het Waterschap hersteld. Het gemeente
archief, beginnend met het jaar 1800, is geborgen in
de geschikte Archiefkamer op de bovenverdieping.
Te Noordgauwe is het geheele archief geborgen in
nieuwe kasten, waarvan er één is bestemd voor het
oud-archief. Een lijst hiervan zal worden opgemaakt.
Te Rilland-Bath is van het archief der vroegere ge
meente Bath in 1878 heel wat verloren gegaan. Het
archief van Rilland begint met het jaar 1766; dat van
Bath met 1811.
Te Serooskerke (W.) is het archief thans geheel
geordend en in nieuwe kasten geborgen.
In 1874 was aan Gedeputeerde Staten opgegeven,
dat te Waarde geene stukken, dateerend uit den tijd
vóór 1813, bekend waren. Bij het bezoek van den
inspecteur in het verslagjaar vond hij echter in een
kast ter secretarie de volgende oude stukken uit het
gemeente-archief; requesten van het gemeentebestuur
aan de Staten van Zeeland 16361673; eenige om
slagen met stukken uit de jaren 1716 en volgende;
kerkelijke stukken van 1648. De ingekomen stukken
van 1809, 1813 en latere jaren stonden in een kast ter
raadzaal. Met den secretaris is overeengekomen, dat
de oudste stukken zullen worden bijeengebracht in het
bovenste gedeelte der secretariekast en dat hij daarvan
een lijst zal opmaken.
Te Wemeldinge vermeldt een tabel op de deur der
archiefkast de verschillend vakken.
De berging der stukken te Zierikzee op den zolder
van het gemeentehuis, liet vrij veel te wenschen over.
De inspecteur ondersteunde het verzoek van den ge
meente-archivaris, om het voormalig ijkkantoor in te
richten tot archiefbewaarplaats. Het gemeentebestuur
antwoordde, dat spoedig op andere, maar eveneens
afdoende wijze aan de nooden van het gemeente
archief zou worden tegemoet gekomen.
De toestand te Zonnemaire is wel verbeterd, maar
kan zoo niet blijven. Besproken is de mogelijkheid om
in het gemeentehuis een afzonderlijk kamertje te be
stemmen voor het oudste archiefgedeelte, dat met 1817
aanvangt.
Archief Stedelijke Oudheidkamer te Middelburg.
In het in druk verschenen verslag over 1925 betref
fende het archief tn de Stedelijke Oudheidkamer te
Middelburg wordt ten aanzien van het gebruik der
verzamelingen, de ingestelde nasporingen en de ver
schafte inlichtingen het volgende medegedeeld: Voor
het gemeentebestuur of haar ambtenaren werden
onderzoekingen ingesteld of rapporten uitgebracht
omtrent een drietal onderwerpen, o. a. betreffende den
rechtstoestand van de Kuiperspoort. Het archief werd
bezocht door 26 personen, waarvan 12 uit Middelburg;
bovendien werden aan 46 personen, waarvan 10 uit
Middelburg en 3 uit het buitenland, schrifteliijke inlich
tingen verschaft over verschillende onderwerpen. Het
waren meest onderzoekingen van biografischen en
genealogischen aard; van de andere was het belang
rijkste een onderzoek naar de Middelburgsche klokken
gieters en hun werk, ingesteld in verband met het in
den zomer gehouden beiaard-congres en -tentoonstel
ling, naar aanleiding waarvan de archivaris gelegen
heid had hierover een artikel te plaatsen in de N. R. C.
van 8 en 9 Augustus. De belangstelling voor de ge
schiedenis der Wisselbank en de handelsbetrekkingen
met Engeland vóór 1845, waaromtrent bronnen-publi
caties van Rijkswege in bewerking zijn, bleef levendig;