Smelt.
Hotel „VALKHOF" Nijmegen, Telefoon 2422
Bij de Fotopagina
10
ONS ZEELAND
Vele Zeeuwen zullen zich, uit Bellamy's gedicht
„Roosje", nog wel de volgende regels herinneren:
Daar leeft, in Zeeland, in het strand,
Een kleene, ronde visch,
Die voor der Zeeuwen kieschen smaak,
Een lekker voedsel is!
In mijn jeugd heb ik aan mijn onderwijzer gevraagd,
welke visch dit wel was, omdat ik meermalen aan het
strand in het zand spelende, nimmer visch heb uitge
graven, wel pieren (zandwormen) om mede te hen
gelen; hij wist het echter niet, meende dat zoo iets
in vroeger jaren, in Bellamy's tijd, wel voorkwam,
maar die visch er niet meer was.
Een klinkdicht hierover in Walchersche Arkadia II
bl. 257 gaf mij meer licht en is misschien minder be
kend onder de lezers van ,,Ons Zeeland'. Het luidt
als volgt:
Zwijg oude beuzel-eeuw van zeven wonderheden,
Stil Memfis, roem niet meer grootsprekend
Griekenland,
'k Zie duizend wonderen aan Walchrens dijk en
strand
Het land wordt hier tot Zee, de Zee tot schoone
steden.
De Vremdling staat verrukt, waar dat hij richt zijn
schreden,
Men vangt hier Visch te paard, men grijpt die
met de hand;
't Ploegijzer is ons net; men vischt hier in het zand;
De spa verrast den Smelt, die wegschiet na beneden.
Waar ziet men wonderen, zoo wonderlijk als dit?
Men zet geen netten uit, maar ploegt, en graaft,
en spit,
Zo haalt men Visschen uit den droogen grond
van onder.
Spayt Landman, ploegt, en werpt het koren in de
voor;
De Smelt springt voor ons op in 't zandig
kouter-spoor.
Zo baart een kleine Visch 't vermaaklijkst
wereldwonder.
Het is dus de Smelt (Ammodytina, de Zandaal)
waarover de Encyclopaedic van Winkler Prins de
volgende beschrijving geeft, onder Slangenvisschen.
Ammodytina (Zandalen of Smelten). Hiertoe be-
hooren de ook aan onze kusten voorkomende Groote
Smelt of Groote Zandaal Ammodytes lanceolatus)
welke van 20 tot 40 c.m. lang wordt en de Kleine
Smelt of Kleine Zandaal (Ammodytes tobianus), welke
10 tot 15 c.m. lang wordt. Overigens verschillen zij
zeer weinig van elkaar. Zij hebben een zeer lang
werpige, lancetvormige gedaante; de onderkaak steekt
ver voorbij de bovenkaak. Zij bewonen het noordelijk
deel van den Atlantischen Oceaan, voornamelijk aan
de vlakke, zandige kusten van Noord-Amerika en
Europa, waar zij dikwijls in ontzaglijke hoeveelheden
voorkomen, en een groote rol spelen als voedsel voor
den kabeljauw. Bij vloed ziet men ze op warme avon
den dikwijls in zeer grooten getale dicht aan de opper
vlakte zwemmen, soms zelfs uit het water springen,
terwijl zij jacht maken op allerhande kleine zeedie
ren, vooral kleine vischjes. Bij eb graven ze zich soms
wel een voet diep in het zand en wachten zoo de terug
komst van den vloed af. In Zeeland en ook op som
mige plaatsen aan de Engelsche kust graaft men het
strand wel om, teneinde de zandalen te bemachtigen,
die dan gegeten worden.
Het komt mij voor dat deze visch in Zeeland bekend
is onder den naam „Lompe", misschien kan en wil een
onzer lezers wel eens mededeelen of dit zoo is, en in
welke plaatsen in Zeeland de smelt in het strand
voorkomen.
IRIS.
Onderschrift van de Redactie.
De naam „Lompe schijnt op Walcheren niet bekend
te zijn. Den vorigen zomer met een jongen visscher
uit Veere sprekende, informeerden wij naar de Smelt.
Het bleek ons toen, dat het diertje onder den naam
Smelt hem bekend was. Hij had er wel eens een
enkele opgedolven op 't Breezand, zeide hij, maar
volgens hem zijn er niet veel. Een gelijk getuigenis
gewerd ons jaren geleden uit den mond van den Heer
K. Wielemaker (sinds eenige jaren overleden), die als
jongen aan het strand van Biggekerke er wel eens naar
gedolven en er ook verrast had. De diertjes schijnen
n.l. aalvlug te zijn. Volgens hem was het vischje wel
eetbaar, maar volstrekt geen lekkernij. Het opploegen
van Smelt schijnt dan ook meer als sport beoefend
te zijn, dan wel met het doel een begeerde delicatesse
meester te worden.
Redactie.
Café-Restaurant
Ruime Reant gelegen Kamers. Electrisch licht
Badkamers Vergaderzaal Twee Biljarts
Vraagt Prospectus! W. LENTING
Clublocaal der Zeeuwsche Vereeniging Nijmegen
Gaat het U, geachte lezeressen en lezers, als ons,
dan wekken de 3 photo's van het nieuwe rijwielpad
langs den duinvoet van Vlissingen naar Westkapelle,
die wij U hierbij aanbieden, de illusie, als waren zij
opnamen uit een geheel ander oord. En toch, ze zijn
in werkelijkheid afbeeldingen van ons Zeeuwsche duin-
