De Natuurschatten van Schouwen.
II.
4
Naast de wondere, van vogels witgekleurde hillen
in de inlagen, neemt het lage weidegebied aan den
binnenkant van den inlaag- en zeedijk, slechts een
bescheiden plaats in als broedplaats voor vogels. Dat
wil zeggen, men vindt er niet die talrijke kolonies,
die als compacte massa in strenge saamhoorig-
heid samenwonen.
Meer verspreid, doch als regel toch weer niet
heelemaal los van elkaar, vindt men daar dezelfde
vogelsoorten als in de inlagen broedend terug,
met uitzondering van de groote stern, die een
enkele maal een kleine broedkolonie kan vormen
binnendijks op een eilandje in het z.g. „daeke-
nist".
Een uitgestrekt, goed bewaakt broedterrein
vindt men bij de eendenkooi onder Ellemeet,
waar naast honderden meeuwen, vischdiefjes en
Noordsche sterns verscheidene andere vogel
soorten broeden, zij het ook in geringer aantal.
t Een onbegrensde bescherming geniet hier o. a.
de bevallige, slanke kluut, die in haar zwartbonte
kleed, hoog op de pooten en met den vreemden,
opwaarts gebogen snavel,in die zoo rijke ver
scheidenheid van vogels toch weer een op zich
zelf staande figuur is, die dadelijk opvalt en bewon
dering afdwingt.
Na de stichting van het stoomgemaal, een vijftig
jaren geleden, is, door het droogleggen van drassige
gronden en rietvelden, het aantal broedvogels in het
„lage land" zóódanig ingekrompen, dat ouden van
dagen, die den vroegeren toestand gekend hebben,
eenvoudig zeggen, dat er geen vogels meer zijn. En
de mooie kluut liep zelfs gevaar, heelemaal uit ons
Schouwsche land te verdwijnen. Want als er één
waadvogel is, die moeras en modderslooten voor zijn
bestaan behoeft, dan is het zeker de kluut. De eigen
aardig gebouwde snavel maakt het dier het gewoon
oppikken van voedsel van den bodem ten eenenmale
onmogelijk. Het slaat, door ondiep water en modder
slooten wadend, den snavel door den weeken bodem
heen en weer en weet daarbij de voedseldeelen uit
het allegaartje af te zonderen. Alzoo: zonder moeras
en modderslooten geen kluten.
Kievit bij nest. Duinen van Haamstede.
Gelukkig zuigt het machtige stoomgemaal niet de
allerlaagst gelegen gronden droog en mogen we in
de tot de eendenkooi behoorende terreinen een wer
kelijke kweekplaats van kluten zien, zoodat voor
't oogenblik het klutenvolkje op Schouwen weer
toenemende is.
Zoo telden we dezer dagen in een omgeving, waar
twee jaar geleden één enkel paartje nestelde, niet
minder dan zestien paren broedvogels, terwijl we
in een tweetal plasjes in de duinen ook al vijf
paartjes broedende aantroffen. Een verblijdend
verschijnsel voorzeker.
Dan ontbreekt in dit gebied natuurlijk de rappe
kievit niet, ofschoon slechts de uitgestrektheid van
het weidegebied het totaal-aantal van eenige be-
teekenis mag doen zijn. Het droogleggen alweer
en vooral in cultuur brengen van vóórdien waarde-
looze gronden heeft den gekuifden wildzang uit
dit oord verdreven.
Na de stichting van het stoomgemaal is hij van
lieverlee talrijker geworden, in het lage, begroeide,
met plasjes besprenkelde duingebied, dat van de land
zijde af gerekend, aan de hooge, stuivende heuvels
der zeeduinen voorafgaat.
Maar in ieder geval, nóg buitelt elk voorjaar de
wildeman in vermetele zwenkingen boven Schouwens
groene weiden, juicht zijn krachtige paringszang boven
elk vogelgeroep uit en vooralsnog behoeven we voor
verdere afneming van het getal niet te vreezen, als
Grutto op nest. Duinen van Haamstede.
