WEE
EUW5CHVLMM
ONS ZEELAND
7
t 5 'J
De nieuwe regeling der P.Z.E.M.;
vreemde werkkrachten in ons ge
west.
De P.Z.E.M. heeft dezer dagen geantwoord op het
rapport van de Vereen, van Burgemeesters en Secre
tarissen in Oostelijk-Zeeuwsch-Vlaanderen inzake de
berekening van de stroomprijzen voor de gemeenten.
Ongelijk bekent de P.Z.E.M. niet spoedig. De cri-
tiek in bedoeld rapport op het voorstel der P.Z.E.M.
was echter zóó raak, dat de Raad van Bestuur tus-
schen de regels door wel laat uitkomen, dat hij de
juistheid van die critiek niet kan ontkennen.
Inderdaad, zoo schrijft nu de Raad, wij geven toe,
dat de gemeenten die van het nieuwe tarief willen
prcfiteeren, zich wellicht gedurende eenigen tijd een
hoogeren doorsneeprijs zullen moeten getroosten.
Even verder heet het: „Wij geven ook toe, dat er
gemeenten zijn, die zich steeds beter zullen bevinden
bij haar contractueele tarief, omdat zij niet in de ge
legenheid zijn, stroom voor industrieele doeleinden
van beteekenis te verkoopen.
Ook wordt erkend, dat het nieuwe tarief voor ge
meenten, die tot nog toe een lager dag-maximum dan
avond-maximum hadden, tot een hoogeren eenheids
prijs moest leiden. De tabel bevat prijzen, die hooger
zijn dan die van het contractueele tarief, zonder de
vergoeding voor de dagbelasting.
Maar. een en ander moest wel zoo zijn, omdat
de P.Z.E.M. zoo min mogelijk nadeel van den nieuwen
maatregel mocht ondervinden. De gemeenten moeten
er maar op bedacht zijn, zoo zegt de P.Z.E.M., het
stroomdebiet te verhoogen, zonder dat de avondbelas
ting wordt opgevoerd. De klein-industrieelen moeten
tot aansluiting bewogen worden. Ook moet aange
moedigd worden het gebruik van stroom voor allerlei
huishoudelijke doeleinden overdag, zooals voor stof
zuigers, strijkijzers, enz. Dat bevordert de stroom-
afname overdag en komt aan de gemeente-financiën
ten goede.
De gemeenten krijgen zoo wordt ten slotte mee
gedeeld gelegenheid tot 15 Januari 1928 om te
kiezen tusschen de beide tarieven.
Mij dunkt, de gemeentebesturen kunnen bovenge
noemde Vereeniging van Burgemeesters en Secreta
rissen dankbaar zijn, dat zij zooveel studie van deze
zaak heeft gemaakt. De gemeentebesturen zijn er nu
voor bewaard gebleven, toe te stemmen in een nieuwe
regeling, die wellicht enkele hunner tot schade, in-
plaats van tot voordeel zou zijn geweest. Ik geloof
haast, dat de gemeentebesturen in de Midden- en
Noordgroep, die dezer dagen ook zooveel voorstellen
te overwegen krijgen aangaande electrificatie, ja-
loersch zijn op zulk een actieve vereeniging.
Jammer is het alleen maar, dat de P.Z.E.M. niet
wat verder over de brug wil of kan komen. Vooral
voor de arbeidersklasse, waar de loonen den laatsten
tijd eerder lager dan hooger worden, zijn de vrij hooge
stroomprijzen altijd nog een beletsel tot aansluiting.
X
Van arbeidersklasse gesproken, daarover is de laat
ste weken hier nog al wat te doen. Den vorigen keer
schreef ik er reeds over, dat hier in verschillende
plaatsen vanwege het officieuse rijksbureau voor Emi
gratie, lezingen zijn gehouden om de arbeiders van
voorlichting te dienen ten aanzien van de emigratie.
Dergelijke betrouwbare voorlichting, van niet-belang-
hebbende zijde gegeven, wordt hier wel op prijs
gesteld. Er is bij de lezingen vrij groote belangstelling.
Bij een van deze lezingen werd bij de bespreking
waartoe gaarne de gelegenheid werd gegeven
een kwestie naar voren gebracht, die hier in nauw
verband staat met het werkloosheidsvraagstuk. Ge
vraagd werd n.l. of niet kon voorkomen worden, dat
aan de fabrieken te Sas van Gent en Sluiskil zooveel
honderden werklieden uit België werken. Indien in
Zeeuwsch-Vlaanderen geregeld en uitsluitend Neder-
landsche arbeiders zouden te werk gesteld worden,
zou er van werkloosheid zoo goed als geen sprake zijn,
terwijl het nu een chronische kwaal dreigt te worden.
Inderdaad werd hier de spijker op den kop geslagen.
Maar teleurstellend was het antwoord van den spreker
van dien avond. Men kan, zoo zei hij, dezen toestand
betreuren, maar de regeering staat er machteloos
tegenover. Het parlement zou eerst moeten ingrijpen
en een wet moeten aannemen, waarbij de grens ge
sloten werd voor buitenlandsche werkkrachten. Maar
dan kreeg men ook de kans op repressailles van het
buitenland. En de toestand zou er niet beter op
worden, als de Nederlandsche arbeiders niet meer
buiten de grenzen konden gaan werken.
Er is tegen dit antwoord zeker weinig in te brengen.
Maar toch blijft het te betreuren, dat de werkgevers
in Zeeuwsch-Vlaanderen niet medewerken om de
werkloosheid te bestrijden. Stelden ze alle Neder
landsche arbeiders te werk, dan waren we er.
De Directie der Cokes-fabriek te Sluiskil beleeft
evenwel nog niet veel plezier van zijn Belgische
arbeiders. Deze waren doende aan het grond- en
metselwerk voor de uitbreiding dier fabriek, tot er
onder hen een staking uitbrak. Het loon was 3,25 fr.
per uur, maar ze wilden 5 fr. Ze kregen dit meerdere
loon niet en gingen daarom in staking. Deze staking
schijnt onder socialistische leiding te staan.
Wanneer de Belgische arbeiders nu zóó maar op
treden en er aan hen óók een behoorlijk loon moet
worden uitbetaald, ja, dan is er kans, dat de Zeeuwsch-
Vlaamsche arbeiders weer gemakkelijker emplooy
kunnen vinden.
Inmiddels worden de werkloozen nog naar Canada
verwezen. Er schijnen een 40-tal serieuse aanvragen
voor emigratie naar dat land uit deze omgeving te zijn.
Vervolg op bladz. 10
