ONS ZEELAND
9
De strijd tegen de rat
Nu we toch een huishoudelijk babbeltje hebben even
een goeden raad, dien ik van een Engelsche vriendin
kreeg en met veel succes toepaste.
Natuurlijk heeft u 's Zondags geen versch brood
en 's Maandags 's morgens heelmaal niet.
Weet u, hoe u broodjes heerlijk krakend kunt
krijgen?
Wel, u bestrijkt de broodjes even met melk ze
mogen vooral niet tè nat worden en zet ze dan
een tijdje in den oven.
Na een half uurtje haalt u ze er uit en verrast de
huisgenooten met de knapperende broodjes.
Dankbaarheid allerwege!
E. B. B.
door
J. F. VERMEULEN.
Wij hooren vooral in den laatsten tijd veel over
den strijd tegen de ratten en over de noodzakelijkheid
dien strijd te voeren.
Het is ten eenen male een feit, dat de ratten grie
zelige dieren zijn, die ons angst aanjagen, onze gezond
heid bedreigen, groote schade kunnen veroorzaken en
die daarom alleen reeds uitgeroeid dienen te worden.
De beteekenis van de rat in onze samenleving is
echter veel grooter en de redenen die wij hebben om
ons te verweeren tegen de rat, zijn van vrij ernsti-
gen aard.
In de eerste plaats omdat de ratten aanzienlijke
schade kunnen veroorzaken, door bederven van waar
devolle voortbrengselen als landbouwproducten en
andere voedingsmiddelen in pakhuizen en magazijnen
opgeslagen. De schade die de rat op deze wijze ver
oorzaakt, is zeer groot, zoodat de bestrijding tegen de
rattenplaag, hoe kostbaar die ook zijn moge, nooit
daartegen zal opwegen.
Maar de hoofdzaak der bestrijding zal toch alleen
en uitsluitend zijn als eisch der hygiëne, daar zij een
gevaar voor de gezondheid oplevert.
Verschillende ziekten worden door ratten over
gebracht en verspreid, waarvan de pest één der voor
naamste is en bovendien een der meest gevreesde
ziekte van dezen tijd.
In het algemeen worden de besmettelijke ziekten
op twee wijzen verspreid:
le. van mensch op mensch, waarbij de contact
infectie plaats heeft;
2e. door middel van dieren op levenlooze voor
werpen, waarbij de rat door de vlooien die zij mede
draagt, een groote rol speelt.
In ons Vaderland zijn wij sedert de 17e eeuw nog
vrij gebleven van deze besmetting, doch in Indië,
vooral op Java, eischt de pest jaarlijks vele slacht
offers en is het zeer juist gebleken, dat waar bestrijding
en uitroeiing der ratten plaats vond, men ook de pest
zag verdwijnen.
Het verdient wel aanbeveling te vermelden, waar
aan wij de rattenplaag hebben te danken en daarna
de soorten die wij in ons land kennen.
De ratten komen zoowat over de geheele wereld voor
en hadden hun vaste woonplaats aanvankelijk in Oost-
Azië, doch zijn met schepen langs de handelswegen
van Europa binnengebracht en hebben zich zoo snel
verspreid, dat zij thans bijna overal worden aange
troffen.
Toch hoorde of las men zeer weinig uit de bloei
periode van het Grieksche en Romeinsche Rijk over
de ratten, zoodat valt op te maken dat het in dien tijd
nog niet zoo hevig aan de oevers der Middellandsche
Zee was als thans het geval is.
De soorten die wij hier in ons land kennen, zijn
de volgende:
le. Mus decumanus of rioolrat, een rattensoort, die
wel eens als donkergrijs of bruin voorkomt, ook wel
als donkergrijs met licht bruin gekleurde buik. Deze
rattensoort dateert uit de 18e eeuw en leeft hoofd
zakelijk in pakhuizen, onder de vloeren, in oude riolen,
of aan den waterkant. Het is een uitnemend zwemmer
wat door mij in ons kanaal werd waargenomen en
daarbij een gevaarlijk roofdier, welke kipeieren tus-
schen hare pooten op den rug liggende medevoert,
waarbij zij door een andere rat wordt voortgetrokken
aan den staart. De staart van de rioolrat is ook korter
en dikker dan die der andere soorten.
De rioolrat.
2e soort die wij in ons land kennen is n.l. de Mus
rattus of wel huisrat genaamd, die het meest in pak
huizen of zolders en scheepsladingen wordt aange
troffen; zij is donkergrijs van kleur op zwart af en
vrij glanzend. Ook in woonhuizen durft zij zich wagen
en daar zij in contact komt met de bevolking, heeft
zij voornamelijk de benaming van huisrat daaraan te
danken.
De huisrat.
Deze huisrat is een matig zwemmer, doch een goed
klimmer en meerdere malen werd door mij waar
genomen dat zij zelfs tegen stijle en gladde muren
opklom.
De rioolrat huist, zooals reeds eerder gemeld, voor
namelijk in oude riolen en nestelt bij voorkeur in holen
of oude fundeeringen.
Vervolg op bladz. 12