18
ONS ZEELAND
't diepe goed. Slechts zelden merkte hij 't scherp-
onvolmaakte aan haar karakter op, zóó was hij aan
heur wijze van talen en handelen gewend geworden,
'n Goei acht jaar keuterde hij nu reeds. Hij moest
het toch brave vinden van boer Berckmaes, bij wien
hij van koeiertje was opgeklommen tot groote-knecht,
van hem aan munte te helpen toen 't koterijtje van
dien rijkaard Vreeken wegens sterfgeval vrij kwam.
Met een paar mefkgeiten, drie biggens, want hoenders,
keunen en een schamel beetje akker waren ze begon
nen: ploeterend bij, Mele zoowel als hij, hard ploete
rend zelfs, teneinde Berckmaes tijdig diens schappe
lijke rente te kunnen betalen en Vreeken z'n pacht,
die, zéér zwaar, maar met een luttel fortuin wel op
te brengen leek. En 't liep alles goed. Na 'n vier
tal prachten van jaartjes hadden zij de onontbeer
lijke Bloare aangeschaft. En 't liep alles goed.
tot voor kórt!
Dieper boog Meule den grijzenden kop; zijn stap
wierd sukkelachtig haast, Werktuigelijk verslapte
Bloare eveneens heuren loop en deed, sleepvoetend,
't stof der bane hooger oprooken.
Meule zag Vreeken voor zich in zijn martelend
brein, zooals deze, enkele dagen geleden, driekwart
dronken of gansch, was komen binnenslingeren bij hem
thuis. Duidelijk zag hij hem, als 'n obcessie, bóóm-
groot en dreigzwaaiend met de grove vuist.
Dwazelijk stond den geldgierigen boek de kromme
dranksnavel in 't wreede uiterlijk geplakt! En 't keu-
terboerke, 't pieterig pachterke voelde zich heel nie
tig, heel onbenulligjes worden dien van baar goud rin
kelenden reus tegenover, wiens gloeigiftige oogballen
hem danig beangst mieken en allen moed ontnamen 'n
éénig woordje tegen te strubbelen!
En de pacht was verhoogd, onmenschelijk!tot
over d'helft!
Inwendig vervloeken kost Meule z'n eigen wel, dat
hij geen courage getoond had dien wolf te wijzen op
het onredelijke van zijnen eisch!.... Och!
Bevend over z'n gansche lichaam stond Meule stil.
Opkijkend vaagde hij met z'n mouwe 't zweet van zijn
kloppend voorhoofd, het tergend kwelbeeld van dien
boozen boer te verjagen. Doch Vreeken's kwaadaardige
gestalte deinsde slechts deels, wou niet los van hem.
Meule herinnerde zich nu van kop tot steert, het
na Vreeken's bezoek met Mele gevolgde gesprek.
Mele was thuisgekomen van boodschappen op 't dorp.
Dadelijk vertelde hij 't haar verzweeg echter, dat hij
z'n tonge totaal niet geroerd had, dien onzinnigen eisch
te vermilderen. Lijk een schuldvoelende lammeling
liet hij Mele's ongenadige woordorkaan over zich heen
ratelen, zonder weêrspraak. Mele smaalde hem, en
hij verdiende 't,
Voorzekers had hij op alles ja-en-amen gezegd! O,
ze kénde hem!.... Goed voor te werken, meer niet.
De ziel der zaak bleef zij eindelinge Was zij erbij
geweest, dien ellendigen beroerdeling-van-'n-vent, de
valsche lampen uit den kóp had z' hem gehaald!.
O, was zij erbij geweest.
En plotseling schoot Mele foeterend uit op Vreeken,
schold hem dief, uitvreter van kleintjes, laffe bloed
zuiger en erger. Wist-ie dan niet hoe moeilijk 't
hen zat al de léste maanden!. met die zeuge ziek
en dood!. die mislukking van hunne vruchten.
de smeerlap, de vuile vrek
Toen zij eindelijk volledig uitgeraasd en stikkend
bijkans van dulte op een krakkende stoel was geklakt,
had Meule haar stamelend gevraagd, wat hen nu te
doen stond. 't Was eenmaal zoo; niks aan te ver
anderen. Verloren moeite nog naar dat ,,blok ver
gift" toe te gaan en, Meule ving moed:
Kruupen deen ik nie'. Nóóit! Neje, Mele, 't za'
nie' gebeuren! En jie zu't 't óók nie' doen!
Hulpe verzoeken aan baas Berckmaes mocht niet,
Berckmaes had immers al zóóveel voor ze gedaan.
Trouwens, hém ging 't ook minder tegenwoordig.
Maar wat dan? 'n Hondervijftig guldens waren er
noodig: de rente voor Berckmaes en de pacht. 'n
Verken verkoopen? Nee, dit bracht niet genoeg op. En
anders hadden zij niks weerdevols te verdoen.
nee. anders niks. als. Bloare!.
Gek, toen Meule Bloare vernoemde wierd Mele in-
eenen weer 't overal-een-gat-ziende vrommes van al
toos. Achter haar zocht je toch nóóit!
Verkoop Bloare, luchthartigde ze eenvoudig,
wacht es, den drie-en-twintigsten is 't markt; doar goa
jie noar toe. Je mag gerust drie'onderd voorwielens
bediengen voor Bloare. Dan ên wulder zat om meeter-
tied 'n nieve joenge Bloare aan te schaffen! Je ver-
stoat dadd', eeh?. en spelienge 't óver. 't kom
allegoar voor malkoare!
Eerst had Meule haar verontwaardigd en ontsteld
aangekeken. Hij voelde dat moment lust z'n krop
pende keele nu eens te luchten, d'r te zéggen. Maar
hij waagde 't niet. en had Mele trouwens geen
gelijk?, had ze niet?.
Een zwaar-beladen molenaarskarre botserde aan
Meule voorbij. De bestuifde vent erop riep iets.
Meule schrok op. Vreemd, al een tijdeke gong hij
over den kasseiweg en hij had daar niemandal van
gemerkt
Kopwagend sukkelde Bloare heuren baas vooruit.
Met zijn twee wit-bezeilde wieken onroerend rees hier
de slanke molen. En daar was het simpele markt
stadje met z'n vlamrosse dakingen en bouwvallige
muurtjes.... Ginds stonden wat slonzige wijven te
kakelen. Uit 'n smisse klonk metaalklaar geklank.
De stadhuistoren boorde vijf aardige spitsjes in de
miraculeus-zonnige blauwheid!
II.
Het bekrompen, door breedkruinde kastanjelaren be
schaduwde pleintje roezemoesde van groot gerucht. De
klagende loeiïng der vele beesten overstemde geweldig
de druktierend onderhandelende boeren en het grage
kletsen, hier en ginder, van den gebruikelijken hand
toeslag.
Meest waren 't veekoopers van over de grens, vloe
kende kerels met hoekige schoêren, de kuiten in blin
kende hetten.
Onbermhertig soms ranselden zij 't dier, dat hun
aandacht trok met de taaie stokken tegen de beenen,
wanneer het zich wenden moest opdat zij het beter