REFFER5 EN POEDELS
Van eigen bodem
Op de Historische Tentoonstelling
te Goes.
Van Spoken, Meerminnen en
Zwarte Kunst
8
ONS ZEELAND
Vele eeuwen zijn verzameld
in het Goesche Schuttershof,
Zeeland's leven, Zeeland's sterven,
Zeeland's blaam en Zeeland's lof.
Helden uit het grijs verleden
in een lange galerij,
'n pietsie van museumluchtje,
maar dat hoort er dan ook bij.
Vreemde kaarten van Oud-Zeeland
hangen ernstig aan den wand,
lange series foto's van het
((angstig woord) Verdronken Land.
Alva's naam kijkt hanepootig
door een glazen plaat omhoog,
naast hem ligt een oud tooneelstuk,
lijvig, maar geweldig droog.
In de sferen van die Ouden,
die je nimmer hebt gekend,
voel je telkens spottend, hoe je
'n tijdelijk productje bent.
Naast een Zeeuwsch-antieke kamer
staat een luxe-schrijfbureau,
vulpen, leunstoel en een brandkast,
net een Sinterklaascadeau.
'n Groepje menschen kijkt wat vragend
naar dit (hier) wat vreemd geval
en probeert te constateeren,
wat dit wel beduiden zal.
Dat is Alva's brandkast zegt een
uilgebrilde jongeman
en die vulpen liet hij vullen
met wat bloed, zoo nu en dan.
'n Bakvisch, die er „invliegt", toont geen
tegenwoordigheid van geest,
want ze wist, zei ze, dat Alva
steeds zoo'n engerd was geweest.
Spoedig ziet men, hoe het groepje
zwijgend uit elkander gaat,
want een snuggere ontdekte
't bordje; „Secretariaat".
In den tuin, door 't zomerdonker
van een diepgezonken zon,
struikelt de muziek der jaszband
een moderne charleston.
't Zijn de tonen, waar reeds uren
jong en oud op heeft gevlast,
wellicht staat ook eens zoo'n jaszband
in een muffe glazen kast.
door
JAN VERMEER.
WILLEM TELL II.
In de eerste dagen van dit jaar deed in de Neder-
landsche dagb'adpers een bericht over spokerij te
Axel de ronde. Men herinnert zich het geval nog;
wonderlijke geluiden van onbekenden oorsprong, groote
lichtbollen, een vreemde gedaante, uit hef duister op
rijzend en er spoorloos weer in verdwijnend, ramme
lende deuren en een dansend hobbelpaard, een wekker
die vanzelf afliep en een deur die niet open was te
krijgen al deze geheimzinnigheden deden een tijd
lang de aandacht van velen op het kleine stadje in
het Oostelijk deel van Zeeuwsch-Vlaanderen richten,
totdat een gloeiende sleutel er een even onverwacht
als voor velen onverhoopt einde aan maakte.
Het was naar aanleiding van deze gebeurtenissen,
dat ik eens in mijn aanteekeningen nakeek wat in vroe
ger jaren zoo a' aan spokerij in Zeeland was voor
gevaren. Het is natuurlijk ondoenlijk in de beperkte
ruimte, die mij hier is toegewezen, alles wat hierover
gezegd zou kunnen worden, mede te deelen. Hoezeer
de verbeelding en de suggestie bij dergelijke verschijn
selen dikwijls een belangrijken rol spelen, aan den
anderen kant is het een niet te loochenen feit, dat er
in de natuur en in de wereld cm ons heen nu eenmaal
dingen gebeuren, die boven het merschelijk begrip
uitgaan en waarvoor de wetenschap nog geen bevredi-
gerde op'ossing heeft kunnen vinden. Geestverschij
ningen, onbekende en onnaspeurlijke geluiden en der
gelijke geheimzinnigheden, er is geen tijd en geen volk
die er niet van weten te vertellen. Tot voor kort deelde
de wetenschap dit alles met een, hautain gebaar in on
der de rubriek „bijgeloof"; in de laatste jaren heeft
zij althans deze restrictie gemaakt, dat ze dezen term,
als onv/etenschappelijk, door „volksgeloof" heeft ver
vangen.
Het volksgeloof houdt rekening met onbekende
krachten en verschijningen in de natuur. De be
kendste vorm waarin deze optreden is die van spoken
of geestverschijningen. Hun aantal is legio, ieder kent
er voorbeelden van, en ik zou heel wat plaatsruimte
noodig hebben, wilde ik alle spookverschijningen op
sommen, die zich in vroeger en later tijd in Zeeland
hebben voorgedaan. Gargon vertelt in zijn „Walcher-
sche Arkadia" (1715) al van een spookhuis bij Sou
burg, en in het begin van de vorige eeuw huisde er
een reusachtig spook in den toren van hetzelfde dorp.
Bij voorkeur zochten de spoken oude gebouwen of
ruïnen op; zoo vond men er in den Zaamslagpolder
in de nabijheid van den Grooten en den Kleinen Tem
pel, vroegere bezittingen van de Tempelridders.
Elke Middelburger weet hoe het vroeger in het huis,
waar thans de Provinciale Bibliotheek is, spookte; toen
