ONS ZEELAND
5
ZEEUWSCHE ARCHIVARIA
door
ANDRE WESSELS DOUW.
Cats. De Catten, die oorspronkelijk aan beide
zijden van den Rijn woonden, waar men heden nog
het Graafschap Catzenellebogen heeft, hebben ook op
onze Zeeuwsche eilanden hun woonplaatsen uitge
kozen. Tacitus zegt daarvan in zijn Lib de Morib.
Germ., dat het een volk was met harde lichamen, vaste
ledematen, wreed van aangezicht en hoog van moed,
rijk van rede en vernuft.
Een deel van dit volk heeft zich neergezet aan de
monden van den Rijn en de Maas en de Schelde, Van
daar de naam Catrijk.
Vooral in Zeeland zijn de katten diep ingedrongen
tot in Noord- en Zuid-Beveland. Zij vestigden en
bouwden zich de stad Cats op Noord- en het dorp
Cattendijke op Zuid-Beveland, 't welk ons duidelijk
doet zien, dat deze Catten, ook in ons gewest van ouds
gewoond hebben.
Middelburg. Onder de Groote die ook Goede
of Grafelijke steden genoemd werden, was van het
Zeeuwsche Viertal (Goes, Zierikzee, Reimerswaal en
Middelburg) de laatste wel de voornaamste.
Zelandus, nadat hij het eiland Zeeland gesticht had,
deed midden in een hechten Burcht verrijzen, die hij
naar zijn Vader Metellus noemde.
Om deze Burcht werden talrijke huizen gebouwd,
welke een „heerlijke stede" vormde, die Metellusburch,
daarna Mittelburch genoemd werd en thans haar be
kenden naam draagt.
St. Maartensdijk. In het eiland Tholen was ook
een „smalle" stad gelegen. Als men zoo den naam
dier plaats oppervlakkig beziet, dan denkt men dade
lijk aan een Heilige.
De naamsoorsprong staat dan ook met St. Maerten
in verband. Door den Edelman Franck van Borzellen
is op een dijk een Oude-mannen huis gesticht Ka
poenhuis genoemd In dit huis moesten, volgens
het stichtingsbesluit, zes paar oude mannen, een kape
laan en een jonge maagd onderhouden worden. Paus
Hixtus IV vaardigde een bul uit, die voor twee jaar
aflaat gold, aan elk, die op St. Maartens-avond aan
dit huis iets offerde. Vooral voor de Hervorming
werkte deze bul reusachtig, want als de Kapelaan den
anderen morgen een kijkje nam op den dijk, die aan
het Huis behoorde, krioelde het van Lammeren, Big
gen, Ganzen, Hoenderen enz., alles ter eere van St.
Maarten. Naar aanleiding van deze, telkens terug-
keerende offerande, ontstond den naam van de plaats
„St. Maartensdijk".
Zierikzee. Deze, aan Historie rijke plaats, is in 849
gesticht door een zekeren Heer, van onbekend land en
geslacht Zieric geheeten. Dit wordt echter zeer be
streden.
Hieromtrent zijn zeer tegenstrijdige meeningen. Som
mige meenen, dat zij in verband staan met de Bis
schoppen Johannes van Zirxe en Fredericus van Zirxe
(1288—1317).
Maar dit staat vast, dat Zierikzee onder Zieric een
stad begon te worden en de verzameling gehuchten
en huizen, in 849, met een muur en vesten zijn ver
sterkt en bevrijd geworden.
Veere. Veere heeft zijn naam te danken aan Cam-
pen, een voorname plaats op Noord-Beveland, 't welk
in 1530 met de algemeene verzinking ten onder ging.
Er was een veer, dat de verbinding met Walcheren
onderhield en daarom Campveer genoemd werd. In
1332 was het reeds een voorname plaats. In 1358 werd
het een stede met Poorten, en Torens. Nadat Vliete
ook ten onderging, werd het de voornaamste visschers-
haven van Zeeland. Later liet men het eerste deel van
den naam Campveere weg waardoor de stad gewoon
Veere genoemd werd.
De Edelman Wolfert van Borselle liet er een hecht
Kasteel zetten en omdat dit op zandigen grond werd
ópgetrokken, heette dit „Zandenburcht". De naam
Zanddijk, een vóórdorp van de stad Veere, staat hier
mede in verband.
Het zegevierende Goessche elftal voor de „Ons
Zeeland"-lens,
„Zeelandia" uit Middelburg werd Zondag j.l, door
Goes I met 31 geklopt.
