i;
GROOT-ROTTERDAM
965
niemand wist waarheen. Eerst dachten we allemaal,
dat de kapitein toen over zijn leed heen was.Hij
scheen zich aanvankelijk prettig te voelen.... zeer
verlichtals 't ware van een last bevrijdLater
bleek, helaas dat dit slechts voorgewende tevreden
heid was geweest.... Hij deed wel, of die heele
affaire hem niet meer schelen kon.... maar in zijn
hart was hij blijkbaar onvoldaan.
Langzamerhand begon hij veel te weten van die
scheiding.... trok het zich erg aan.... Hij hield
klaarblijkelijk nog altijd van die vrouw, kon haar beeld
niet uit zijn dagelijksch denken verdrijven.. Voor
al als we binnen waren, in de plaats waar zij gewoond
hadden, was hij alle dagen stil en in zichzelven ge
keerd. of soms ongemakkelijk uit zijn humeur.
En hij monterde eerst weer op, als wij uit de haven
vertrokken warenOp de uitreis werd hij dan,
naarmate we verder kwamen, steeds tevredener en
veel spraakzamer.... Maar waren we weer op de
thuisreis, dan veranderde zijn gemoedsgesteldheid
schier met den dag.... en hoe dichter wij de haven
van bestemming naderden, hoe narriger en nukkiger
hij werd.Op de reis, waarvan ik tl nu hier vertel,
was hij al heel stil en buitengewoon in zichzelven ge
keerd. Hij was zelfs barsch en onvriendelijk tegen
de passagiers.... en meer dan eens verdachten de
officieren hem er van, meer rum te hebben gedronken
dan voor zijn prestige gewenscht was.... Zooals ik
straks zeide: we hadden een verbazend vlugge reis,
en alles wees er op, dat we nog in het oude jaar bin
nen zouden zijn, „Oud en Nieuw" in den huiselijken
kring, of daarbuiten, maar in elk geval aan den wal
in het vaderland konden vieren.. Op 31 December
werd het echter, tegen den middag, ruw en buiïg..
het had heel veel wég van het weer der laatste dagen.
Sneeuw, hagel, regen, storm!van alles wat!
Dan een dof-grijze dikke lucht.... Onstuimige zee..
Bergen water soms.... kokend hol.... schuim
koppen
De oude was reeds van den morgen af onrustig..
Erger dan de vorige dagen, het was ons allemaal opge
vallen.... Onduidelijk voor zich uit sprekend, was
hij dan hier, dan daar!gaf telkens blijk van zijn
ongedurigheid door allerlei tegenstrijdige bevelen..
Om vier uur 's'middags nam ik de wacht op de brug
van hem over.... en, zooals gebruikelijk is, alle
bizonderheden, die op de navigatie van het schip van
invloed kunnen zijn.... Onder meer ook den koers
op het kompas, dat wil zeggen: de richting, waarin
de roerganger het schip moet sturen.... Kompas en
dieplood zouden voorloopig de eenige wegwijzers
zijn..Want ofschoon het op dit uur al stikdonker
was, was het licht van den vuurtoren nog niet in
zicht.. wanneer dat licht werd opgemerkt, en het
zich bevond op een bepaalde plaats ten opzichte van
het sefcip, moest een andere koers worden gevaren.,
het licht van verschillende boeien zou ons dan ver
der behulpzaam wezen.... Maar zóóver waren we
nog niet, dan zou het wel avond, of middernacht ge
worden zijnOfschoon ik toen nog over weinig
ervaring te beschikken had, verbeeldde ik me toch,
dat we te veel Westelijk koersten.. en ik kon niet
nalaten mijn meening den oude bekend te maken..
Eerst keek hij mij verschrikt en kwaad aan, maar
scheen dadelijk te kalmeerenHij klopte mij
vaderlijk op den schouder en zei bedaard: „Laat u
dat maar aan mij over, mijnheer!" Nu, het was ook
zoo; de kapitein zou het wel beter weten dan ik,
natuurlijk!.... Toen ik evenwel, vier uur later, de
wacht overgaf aan den eersten officier, maakte ook
hij onmiddellijk de opmerking, dat ik op dat moment
zeker eenige streken uit den koers was.... En met
"verbazing hoorde hij aan, dat ik reeds zooveel uren
in die richting had gevaren, op last van den kapitein
Op verzoek van den eersten officier ging ik daarna
HET STADHUIS TE GOES. De burgemeester van Goes, de
heer G. A. Hajenius in zijn werkkamer.
met hem in de kaartenhut, ten einde de kaart nader
te raadplegen.^jal spoedig bleek ons toen, dat de
kapitein zich vergist moest hebben en dat wij wer
kelijk eenige streken uit den koers waren....On
middellijk daarop werd den roerganger de verbeter
de koers opgegeven.... Aangezien del kapitein in
zijn hut was en vermoedelijk sliep, wilden wij hem
liever niet storen, ook al in verband met zijn slecht
humeur en zijn ongedurigheid dien dag.... Wij wa
ren toen oogenschijnlijk nog tamelijk ver van de
kust verwijderd, anders zouden we, door die vergis
sing van den oude, weldra in gevaar verkeerd heb
ben.... Na de koersverandering loefden we sterk
op.... vrij wel recht tegen wihd en golven.... de
zee leek nóg onstuimiger.... de storm scheen nog
meer aangewakkerd.... ik bleef mij in de nabijheid
van de brug ophouden.... We vorderden daarna
slechts langzaam, ofschoon de machine met volle
kracht haar uiterste best deed.... Het zal ongeveer
tien uur in den avond zijn geweest, toen plotseling de
oude uit zijn hut kwam.... hij was zonder jas en
pet.... Blijkbaar had hij geslapen, en vermoedelijk
ruw-wakker geschrikt door het een of ander, stoof
hij de brug opliep regelrecht naar het kom
pas en zag den veranderden koers.... Daarop begon
hij te bulderen en uit te vallen tegen den eersten of
ficier, zoodanig, dat enkele matrozen kwamen luiste
ren wat er aan de hand wasOok de roerganger
kreeg een uitbrander, dat hij van schrik ineenkromp,
toen hij hem toebulderde onmiddellijk eenige stre
ken Westelijker te sturen.... Gelijkertijd stelde de
kapitein de machine-telegraaf op „Halve kracht."
Dadelijk verminderde de vaart van het schip, dat
daardoor in dit holle water minder gemakke'ijk te
besturen werd.weldra slingerde het zóó, dat enke
le passagiers aan dek kwamen.... De eerste officier
vond het beter voorloopig niets terug te zeggen, doch
zich ten tweeden male op de kaart te overti gen..
Toen hij weer op de brug kwam, wist hij zeker, dat
hij gelijk had.Bovendien was thans het licht van
den vuurtoren duidelijk zichtbaar, daar de lucht iets
minder dik werd.... Uit alles bleek, dat het schip
geheel uit den koers was, en dit reeds lang, veel te
lang.... Er diende onmiddellijk te worden ingegre
pen waarschijnlijk was het reeds te laatEr
was evenwel niets mït den kapitein te beginnen....
Hij had gelijk.... Zouden wij het beter weten dan
hij?.... „Wie is hier de commandant?" schreeuwde
hij. „Van de brug af, stommelingen!.... Er af, zeg
ik je!" En toen de eerste officier en ik doordrongen,
om den roerganger behulpzaam te zijn het roer om
te gooien, loste hij a bout portant een revolverschot
gelukkig zonder iemand te treffen Meteen draaide
de kapitein de handle van de machine-telegraaf op
„stop"Wij trachtten nu, de eerste officier voorop,
die inmiddels ook zijn revolver had getrokken, voor
zichtig den kapitein te naderen.... om althans den
machinist een telegraaf-signaal te kunnen geven
de machine weer op „volle kracht" aan te zetten.
daar het schip weldra ten prooi aan wind en golven
zou zijn.... Doch dit was hoogst gevaarlijk, aange
zien de kapitein zich achter een luchtkoker had ver
scholen en van daar zijn revolver deed knallen....
Eindelijk werd hij, met behulp van eenige matrjzen,
met vereende krachten overmeesterd en gebonden
naar zijn hut gebracht, waar de dokter hem zorg
vuldig onderzocht en verder behandelde.... Het
ingrijpen van den eersten officier was juist op tijd
geweest.... we waren reeds zoover afgeweken van
den goeden koers, dat het bitter weinig had gescheeld,
of we waren op de krijtrotsen aan de kust te pletter
geloopen
Met heel veel moeite en tobberij hebben we toen
het verlorene moeten inhalen.... En met dat al,
was het een groot stuk in het nieuwe jaar, eer we
goed en wel en veilig binnen waren....
Dat was de reis, waarop we géén Oudejaars
avondgenoegens aan boord mochten smaken....
waarop we zelfs den overgang van oud tot nieuw niet
eens gemerkt hadden.Gelukkig vernamen de pas
sagiers eerst bij het verlaten van het schip van het
ongelukkig voorval op de Cleopatra, dien nacht.
„En de kapitein?" vroeg mijn vrouw, met een
zucht, toen de verteller klaarblijkelijk geëindigd had.
„Het was zijn laatste reis geweest," besloot de ver
teller zijn verhaal, „nóóit heeft hij meer een voet op
een schip gezet.... Hij was dien Oudejaarsnacht
plotseling krankzinnig geworden."
HET STADHUIS TE OOES.
Kijkje in de burgemeesterskamer.
HET STADHUIS TE GOES. -- Kiekje van de linf met
de gesmeed ijzeren trapversicringen.