pCt. OBLIGATIEN
NEDERLANDSCHE GRONDBRIEFBANK
(GRONDBRIEVEN)
ONS ZEELAND
De Bank stelt beschikbaar:
Het Jonkvrouwen Klooster „Jeruzalem"
te Biezelinge
door
5
AMSTERDAM HEERENGRACHT 495
OPGERICHT 1906
Directie: L. P. DE STOPPELAAR en H. A. J. BAANDERS
IN STUKKEN VAN
F 2500,- F1000,- F 500,- en F100.-
Voor ZEELAND verkrijgbaar ten kantore van H.H. J. A. TAK
Co., te MIDDELBURG P. J. SIEGERS ZOON te
VLISSINGEN - VAN HEEL <5 Co. te GOESR. KOOLE
ZN'S BANK te ZIERIKZEE en SANDERSE Co. te OOSTBURG
De 'gouden bruiloften zijn in onze provincie niet
van de lucht. Of het er gezond is in Zeeland!
Telerseke vierde het echtpaar Weststrate—Burgel
16 Mei zijn gouden feest. Aan belangstelling ont
brak het de krasse oudjes natuurlijk niet.
ZELANDUS.
Het is zeker verkeerd om de geschiedenis der Mid
deleeuwen identiek te stellen met die der geestelijke
orden, welke in dien tijd bestonden, maar het is een
feit, dat deze orden de geschiedenis der middeleeuwen
beheerschen en dat zij door hun rijke bronnen, welke
ze aan ons hebben overgeleverd, onontbeerlijk zijn,
voor het samenstellen van de geschiedenis van ons
gewest. Juist de beteekenis van deze orden maakt het
interessant eens iets te vertellen over de uitgebreide
bezittingen welke de kloosterorden in vroeger eeuwen
bezaten en van den invloed die zij op de bevolking
hebben uitgeoefend.
Zooals men weet, was Zeeland in dit opzicht niet
misdeeld. Het -bezat niet minder dan 15 kapittels en
56 kloosters, waarvan de machtigste vanzelfsprekend
in Z. Vlaanderen waren gelegen. De Katholieke geest
beheerschte door middel van den machtigen Vlaam-
schen invloed ons gewest en dit blijkt heel duidelijk
wanneer we maar even een blik slaan op de geschie
denis. Ook wanneer we de geschiedenis van het ont
staan der kloosters nagaan, vinden we overal Vlaam-
sche invloeden. Niet alleen de Z. Vlaamsche h-eeren,
zooals de Maelstedes hadden uitgebreide bezittingen
in Z. Beveland, maar ook en méér nog, de Klooster
orden. Zoo had b v. de abdij St. Baaf te Gent een
groot deel van Z. Beveland in haar bezit (men heeft
den naam van dit eiland in oorsprong ook daar ge
zocht, n.L: St. Bavoland Z. Beveland) en zoo is ook
het klooster Jeruzalem te Biezelinge hoogstwaarschijn
lijk vanuit Vlaanderen gesticht. Waarschijnlijk, want
de oorsprong is niet met zekerheid bekend. De mee
ning van Smallegange, dat het klooster in het jaar
961 cf 962 reeds zou zijn gesticht, is nu wel onhoud
baar gebleken. Zoowel Dresselhuys als Swalue en
Bijlo hebben de onhoudbaarheid van deze stelling op
afdoende gronden aangetoond en leggen daarbij den
nadruk op het feit dat de orde van den H. Victor
eerst in 1114 is gesticht. Men kan zich bij het laatste
dan ook wel aansluiten, te meer omdat er in de
stukken welke uit dezen en lateren tijd dateeren, in
het geheel niet over dat klooster wordt gesproken.
Maar dat alles neemt niet weg, dat het klooster hoogst
waarschijnlijk door Vlaamschen invloed is gesticht.
Vlaanderen had vele belangen in de Bevelanden en
behartigde in de eerste plaats de geestelijke. Het wekt
dan ook geen verwondering dat Heer Wolfert van
Maelstede in 1246 aan het klooster 25 gemet land
schonk. De Maelstedes immers hadden uitgestrekte be
zittingen in Z. Beveland en Heer Wolfert bezat o.a-
een ridderslot te Biezelinge. Deze schenking maakt
ook aannemelijk dat het klooster toen nog niet lang
bestond, want het slot Maelstede dagteekent van begin
1200 en het is zeker dat het klooster in Maelstede's
heerlijkheid en dus met de toestemming van Heer Wol
fert is gebouwd. (Kluit, Hist. Crit. Com. Holl. en Zeel.)
Mogen wij omtrent jaartal en wijze van stichting
in onzekerheid verkeeren, van het klooster zelf is ons
veel bekend.
Het was een nonnenklooster dat een goeden naam
had, en waarschijnlijk daardoor veel bescherming ge
noot. Het was rijk en bezat in de 14e eeuw meer dan
400 gemeten land, tienden, en inkomsten van missen
en legaten. Het feit, dat de nonnen bijna alle van adel
lijke afkomst waren, verklaart voor een deel de be
scherming en rijkdom die het klooster genoot. Maar
aan den anderen kant zal het goede gedrag en de
stipte naleving der kloostervoorschriften veel van dit
alles hebben bewerkt. Want het kloosterleven liet in