ONS ZEELAND
Sprekende wapens
van Zeeuwsche gemeenten
door
JAN VERMEER.
2
tijd was uitgeput en dat het water dan van elders be
trokken moest worden. Het Rijk schijnt zulks heel ge
woon te vinden. Het'vraagt zich zelden af welke moei
lijkheden in de toekomst kunnen opdagen, maar stelt
zich tevreden met een goeden gang van zaken in het
begin. Als verwacht wordt dat de Zeeuwsch-Vlaamsche
prise d eau zich ettelijke jaren zal kunnen handhaven,
dan zal het Rijk, dat momenteel sterk aan hygiëne-
bevliegingen lijdt, zeer zeker den aanleg niet alleen
absoluut niet tegen werken doch zelfs bevorderen en
aanmoedigen.
Een prettig vooruitzicht is de geringe capaciteit van
den grond in Zeeuwsch-Vlaanderen als waterleveran
cier voor de betrokken bewoners niet.
Waarom vraagt men aan den overkant niet eens
advies aan een deskundige op watergebied, die geen
rijksambtenaar is. Wellicht is voor een groot gedeelte
van Zeeuwsch-Vlaanderen een oplossing te vinden die
minder risico met zich meebrengt dan de plannen die
notaris van Dalsum zijn brochures in de pen gaven.
De kwestie is te belangrijk en de uitvoering van het
idee te kostbaar om overhaast en zonder de innige over
tuiging van succes (ook financieel succes) in zee te
gaan.
X
Behalve van een waterleiding gaat Zeeuwsch-Vlaan
deren momenteel zwanger van een tram. Men wil n.l.
komen tot uitbreiding van het tramnet in Oostelijk
Zeeuwsch-Vlaanderen met een z.g. landbouwlijn. Ook
met deze plannen kan een ieder zich niet vereenigen.
O.a. de kring van den Noord-Brabantschen Chr. Boe
renbond niet. In de jongste vergadering van den Kring
heeft men besloten een schrijven aan de ministers van
landbouw, van waterstaat en van financiën, aan Ged.
Staten en andere officieele colleges en personen te rich
ten, waarin wordt gezegd, dat de hoofdbron van be
staan in Zeeuwsch-Vlaanderen, Oostelijk deel, de land
bouw met deze uitbreiding slechts weinig is gebaat.
Met name de verbouw van suikerbieten, mede een
levensbelang voor de landarbeiders in dit gewest, zou
door de veel te hooge tramtarieven, door de afhanke
lijkheid van vele landbouwerspachters van belangheb
benden bij of belangstellenden in de tramwegmaat
schappijen en door het feit, dat bietenlevering aan de
tram verplicht tot verkoop aan enkele bepaalde fabrie
ken met uitsluiting van alle andere, van deze uitbrei
ding een steun van zeer twijfelachtigen aard ontvangen.
In landbouwkringen is de vrees groot, dat door het
tot stand komen van een dergelijke uitbreiding met ge
noemden oficieelen steun, het graven van een kanaal
van Axelsche Sassing over Hulst naar het Zeegat, met
een zijtak welke het bereikbaar maakt voor de gemeen
ten Zaamslag, Boschkapelle, Stoppeldijk, Hengstdijk
en Zuidelijk Hontenisse, tot in lengte van jaren zou
worden verschoven, terwijl alleen een zoodanig gepro
jecteerd kanaal een oplossing biedt voor de brandende
vervoerkwestie in deze streek.
De kring verzoekt daarom met den meesten aandrang
aan rijks-, provinciale en andere autoriteiten, iederen
financieelen en moreelen steun, welke kan worden ge
geven, te willen reserveeren voor bovenaangeduid ka
naal, al hun invloed te willen aanwenden, om het gra
ven van een dergelijk kanaal te willen bevorderen. Hij
verzoekt aan de permanente vlascommissie, welke tot
taak heeft mede te werken aan den economischen op
bouw van Zeeuwsch-Vlaanderen, in dezen, meer dan
tot heden, overleg te willen plegen met alle organi
saties en meer te willen handelen in den geest der
bestaande kanaalcommissie en spreekt zijn verwonde
ring uit over het feit, dat zoo gemakkelijk rijkssteun
schijnt te worden toegezegd voor deze tramplannen,
terwijl die steun voor de veel urgentere kanaalplannen
voortdurend uitblijft of zich beperkt tot woorden.
Geen tram, maar een kanaal is dus daar het devies.
X
Over het algemeen laat de wijze waarop men in Zee
land den vreemdeling tegemoet treedt, weinig te wen-
schen over. Men beseft of het nut van tourisme of men
blijft er koud voor. overlast evenwel doet men den
bezoeker van Zeeland zelden aan. Zelden Want het
zijn ook hier uitzonderingen die den regel bevestigen.
Middelburg's marktdag trekt geregeld, vooral in de
reismaanden, kinderen uit Arnemuiden die de touristen
achterna loopen, ja, hinderlijk volgen, teneinde een
fooitje te ontvangen. De Arnemuiders hebben school
gemaakt. Dit bleek ons dezer dagen uit een stukje in
de „Middelburgsche Courant", waarin werd verteld dat
een Amerikaan deze hoofdstad spoedig verliet omdat
Middelburgsche kinderen het hem lastig maakten met
vragen om geld. De „Middelburgsche Courant" keurde
dit optreden van de jeugd terecht ten zeerste af en
vroeg of de politie geen aandacht aan dergelijke bedel
partijen kan schenken.
We hopen dat zulks zal geschieden, in het belang
van de vreemdelingen en in dat van de kinderen. Be
halve de politie hebben hier de ouders een taak
Sprekende wapens noemt men wapens, waarin stuk
ken zijn geplaatst, waarvan de namen overeen komen
met den naam der bezitters, en waaruit dus die naam,
soms niet zonder eenige moeite, te lezen is. Verschei
dene geslachten bezitten een dergelijk sprekend wapen.
Maar ook vele plaatsen, dorpen en steden, in ons land
zijn in 't bezit van een wapen, dat ten nauwste ver
band houdt met hun naam of wat onkunde in dien
naam las. Van vele onzer plaatsnamen immers is of
was althans vroeger de oorsprong duister. De volks
mond ging alleen op den klank af, en gaf in verband
daarmede een beteekenis aan den plaatsnaam, die meer
dan eens kant noch wal raakte. Op deze wijze zijn
verscheidene plaatsen aan een wapen gekomen, dat hun
eigenlijk ten eenenmale vreemd moest zijn.
Ook Zeeland heeft verscheidene gemeenten met een
sprekend wapen.
Aagtekerke ontleent haar naam aan de bescherm
heilige van haar kerk, St. Agatha. Dientengevolge ver
toont het wapen van dit dorp het borstbeeld van een
vrouw, waarin men wel de heilige zal moeten zien,
wier martelingen de R. K. Kerk nog elk jaar op Sint
Aagtendag (5 Februari) herdenkt.
Evenzoo vindt men in het wapen van Sint Annaland
een voorstelling van Sint Anna, de moeder van Maria.
Zij draagt, op ongelijke hoogte, twee kinderen, waar
van het eene Maria, het andere Jezus verbeeldt.
Baarland voert in haar wapen een beer een dui
delijk voorbeeld van de hierboven besproken volks
etymologie.
