VAM
ONS ZEELAND
3
Het Leesgezelschap ..Leeslust" te Oud-Vnssemeer vierde dezer dagen ziin 100-jarig bestaan.
De leden en genoodigden in feestvergadering rbijeen in Hotel '„Ampt". In het midden -
zittend de voorzitter, de heer G. W. J. de Graaft.
REIZEN IN DE OUDHEID
Wie tegenwoordig een reis gaat doen, 't zij naar 't bin
nen-, 't zij naar het buitenland, kan van tevoren de meest
uitgebreide inlichtingen ontvangen over de streken, welke
bezocht zullen worden bij diverse reisbureaux en andere
vereenigingen op 't gebied van toerisme.
In dat opzicht is er ook „niets nieuws onder de zon",
want reeds omstreeks het midden der 17e eeuw is er sprake
van een lijvig boekdeel, waarin men allerlei gegevens vond
van de Vereenigde Nederlandsche Provincies en de aan
grenzende Landen en Koninkrijken.
Dat oude reisboek verscheen bij Jan ten Hoorn, boek-
verkooper over 't oude Heerenlogement te Amsterdam.
Behalve een eeuwigdurenden almanak bevatte de uit
gaaf de wisseling der watergetijden 't verschil van de
gewichten der voornaamste steden van Europa een reis-
medicijnboek voor allerlei ziekten, die iemand op reis kun
nen, overkomen een waarschuwing om zich te wachten
voor de listen en lagen van valsche spelers, roovers, die
ven en slechte vrouwen eenige stichtelijke gebeden voor
de reizigers een beschrijving der Nederlandsche steden
met de voornaamste schuit- en wagenvaarten en de voor
naamste logementen een beschrijving van de voornaamste
steden van Frankrijk, Engeland, Duitschland, Zweden en
Denemarken, Spanje en Portugal, Italië.
Ook aan Zeeland wordt een ruime plaats toegekend en
het zal wellicht meerdere lezers van ,,Ons Zeeland" in
teresseeren, wat men destijds over de verschillende deelen
en steden van ons tegenwoordig gewest schreef
Laten we beginnen met Zuid-Beveland.
't Eiland Zuid-Beveland is het naaste Bewester-Scheld-
sche Eiland aan Walcheren, hebbende ten Zuiden het
graafschap Vlaanderen, daar het van afgescheiden is door
den tusschen beiden loopenden linkerarm der Schelde, ge
meenlijk ,.de Hond" geheeten. Sommigen brengen den
naam des Eilands af van de woorden Zuid en bevenomdat
het, eer het ingedijkt was, beefde, gelijk of het niet vast
gegrond of onderzet was geweest.
Dit Eiland is het grootste van a'le Zeeuwsche Eilanden
en heeft eertijds twintig mijlen in 't rond gehad. Maar nu,
mits de groote tempeesten der zee, alsook de gedurig
woedende ebbe der Schelde, die tusschen Romerswale en
Bergen-op-Zoom geweldig doorloopt, is het bijna tot de
helft geminderd.
Het heeft eertijds drie steden gehad, waarvan de voor
naamste Borsselen geheeten, in het jaar 1532 met alle om
liggende landen, de heerlijkheid van Borsselen genaamd,
verdronken is, zonder dat dezelve ooit naderhand weder
'hediikt zijn.
t Eiland Noord-Beveland, eertijds zoo vruchtbaar en lus
tig, dat men het voor den Lusthof van Zeeland placht te
houden, werd door den hoogen vloed van 1532 ganschelijk
verdurven, waarna het wel zestig jaren met de zee gemeen
heeft gelegen, doch mettertijd weder aangewassen wezen-
de, zijn er voor eenige jaren omtrent 4000 gemeten bedijkt
en twee nieuwe dorpen op gebouwd het voornaamste
geheeten Colijns-plaat en het andere Cats-hoek.
GOES,
of, gelijk men gemeenliik zegt, ter Goes, of van der Goes,
is alleen van de Zuid-Bevelandsche steden geheel geble
ven, zijnde de derde in de vergadering der Staten van
Zeeland.
Op de plaats dezer stad stond eertijds een slot, na zijn
gelegenheid Ostende genaamd, waarvan nog ter Goes de
stee en eenige overblijfselen getoond worden. Rondom dit
slot hebben zich eenige landlieden, die zich met den akker
bouw geneerden, nedergeslagen en uit deze verzameling is
allengs een aanzienlijk Dorp voortgekomen, 't geen men
het Dorp ter Goes noemde en daar het slot midden in
stond.
Nadat dit Dorp in volk en huizen toegenomen was, heeft
