ONS ZEELAND
REIZEN IN DE OUDHEID.
UIT EEN JEUGD
Herinneringen aan Zeeland
door
6
Dus, lieve jeugd
schep steeds uw vreugd,
in schuldelooze spelen,
want hij, die 't kwaad
als strafbaar in zijn jeugd reeds haat,
zal in Gods liefde deelen
Nu, ik vermoed, dat de lieve jeugd een aanval op de
appelboomen waagde, inplaats van dergelijke versjes te
lezen.
Het is zeer opmerkelijk, dat ten Kate (de gröote: J. J. L.)
den grootsten lof over dit werk verkondigde. Men ziet er
uit, dat de tijdgeest slechts langzaam verandert.
Maar, we maeten dankbaar zijn, en dat wilde ik alleen
aantoonen. Tegenwoordig beschikt de jeugd over een zeer
uitgebreide lectuur, keurig verzorgd, mooi geïllustreerd, en,
wat het meeste zegt, ook vóór de jeugd geschreven. Daarom
moeten we niet met verachting neerzien op de dingen die
de tijd waardeloos heeft gemaakt de gedichtjes van v.
Alphen c.s. zijn een stevige brug geweest van het oude naar
het nieuwe.
fVervolg
'T EILAND WALCHEREN.
Walcheren is het voornaamste Eiland en als het hoofd
van geheel Zeeland, niet zoo zeer om zijn grootheid (want
Zuid-Beveland is van grooter omvang) als wegens zijn be
kwame gelegenheid, rijkdommen, menigte van inwoonders,
schoonheid, getal van steden en meer andere hoedanigheden.
Het begrijpt in 't rond tien mijlen en telt 4 besloten steden
n.l. Middelburg, Vlissingen, ter Veer en Arnemuiden, be
halve nog d'oude steden Domburg, Souteland en West-
Kappel, welke, hoewel ze nu opene vlekken zijn, nochtans
hun vorige privilegiën en stadsrechten genieten. De naam
van Walcheren brengen sommige af van de Walen, anderen
van de Walvisschen, welker meening bevestigd schijnt te
worden met het wapen des Eilands, 't geen een walvisch is.
MIDDELBURG.
Middelburg is de Hoofdstad, niet alleen van bewester
Seheld, maar ook van gansch Zeeland en wordt aldus ge
noemd omdat ze midden tusschen de oevers der zee, daar
Vlissingen en ter Veer leggen, gebouwd is, gelijk of men
zei Midden- of Middelstad, want Burg beteekent een Slot,
Kasteel, of sterke stad.
Haar eerste beginselen zijn onbekend, doch zoo 't op
vaste gronden geoorloofd is iets te gissen, zou men durven
stellen, dat ze of in 't jaar 836, als Eggard, graaf van Wal
cheren was, tegen de Noormannen gebouwd is, of ten jong-
sten in het jaar 1000, tegen de Vlamingen, die alstoen Wal
cheren begonnen te bestrijden. Altijd, dit is zeker en on-
wedersprekelijk, dat in 't jaar 1106 te Middelburg een kloos
ter stond, 't geen daarna in een Abdij veranderd is en dat
haar Inwoonders voor het jaar 1223 Burgeren genoemd zijn
en Stadsrechten van hun Prinsen verkregen hadden. Deze
stad bekleed de eerste plaato onder de steden, als ze staats-
gewijze vergaderen. Zij is gelegen een mijl van Vlissingen
en ter Veer, en een halve mijl van Arnemuiden, uitstekend
bekwaam tot den koophandel, hebbende een schoone en
breede Haven van de Dampoort af tot aan de Zee, die zoo
diep is, dat er met hooge water schepen van vijf en zes
honderd last bekwamelijk konnen leggen. Haar sterkte is
redelijk, zijnde de wallen voorzien met verscheidene Bol
werken en de Grachten rondom dezelve zeer diep en breed
en vol van riviervisch.
Men ziet in de stad Middelburg verscheidene heerlijke
gebouwen, onder de welken inzonderheid uitmunt d'Abdij
van Onze Vrouw, als nog de zetel der hoogste Machten
van dit Landschap. Want behalve de Staten van Zeeland
vergaderen hier ook de Gecommitteerde Raden van Staat
der Gravelijkheid van Zeeland de Gecommitteerde Raden
ter Admiraliteit de Rekenmeesters van de Grafelijkheids-
Rekenkamer, de Staten van t Eiland Walcheren met de
Gecommitteerden van de breede Geërfden des Zeiven
Eilands en de Provinciale Raad van Vlaanderen. Ook is
hier in het jaar 1580 de Grafelijkheids Munt verordend.
't Stadhuis is een zeer aanzienlijk Gebouw, waar af de
fondamenten in het jaar 1468 geleid zijn. De voorgevel is
met eenige rij Oude Graven en Gravinnen gehoudene Beel
den versierd en het binnenwerk zoodanig geschikt, dat het
alle de vereischte gemakkelijkheden heeft.
Nevens dit stadhuis heeft men een zoo schoon Markt
plein, dat diergelijke in Nederland weinig te vinden is,
Nog zijn hier verscheidene gemeene Gebouwen, als de
Huizen van de Oost- en West-Indische Compagniën, de La-
tijnsche School, drie Schuttershovens of Doelens, het Wees
huis, het Gasthuis, Oude-mannen-huis. Tuchthuis met het
Spinhuis en anderen.
Hier hebben eertijds drie Parochie- of Hoofdkerken ge
weest nu wordt de godsdienst in 't Nederduitsoh in vijf
kerken gedaan. Ook hebben de Franschen en Engelschen
ieder hun bijzondere Kerk.
De Regeering dezer Stad bestaat uit twee Burgemeesters,
elf Schepenen en twaalf Raden, welke vijf en twintig Per
sonen te samen het Lichaam van de gansche Magistraat uit
maken.
LOGEMENTEN.
De Gouden Leeuw. De Florentijnsche Lely. De Doelen.
Het Huis van Domburg. De Hooge Deur, Den Helm. Het
Wijnhuis. Graaf I.odewijk. 't Hof van Bourgondieën. Het
Fortuintjen. Het Hof van Holland. De Soutkeet.
VAARTEN OP ANDERE PLAATSEN.
Van Middelburg op Rotterdam.
Van den 1 April tot den laatsten September, alle dagen
twee schepen.
Van den 1 October tot den laatsten Maart, alle dagen
een schip, met goed getij.
Op Amsterdam.
Alle weken een beurtman.
Op Haarlem.
Alle Zondagen een beurtman.
Op Gouda.
Alle weken een schip.
Op Dordrecht.
Meest alle dagen een schip.
Op Breda, ter Goes, Heusden en alle Zeeuwsche en Bra-
bandsche Plaatsen, alle Dinsdagen, met het getij.
Op Vlissingen en Ter Veer.
Alle uren wagens met Passagiers.
Wordt vervolgd).
JAN R. Th. CAMPERT.
XIX.
In mijn jaren was er in de Middelburgsche Korte Delft
een kleine, bescheiden boekhandel. Zoon donkere, versto
ven zaak in een oud stadje. Er brandde altijd achterin
een wankel gas-licht en de grijze, gezette eigenaar begroette
mij altijd met een soort vaderlijke genegenheid. Want wij
