AARDENBURG.
6
ONS ZEELAND
alle Naties, die daar dagelijks aankwamen en afvoeren,
zoodat men er dikwijls vier- of vijfhonderd groote schepen
zaê Maar het diep allengskens verloopen zijnde, is
ze tegenwoordig in zo soberen staat geraakt, dat er de hui
zen vervallen en dat ze nauwelijks de waardigheid van een
Dorp meer kan bekleeden.
De Kerk is een fraai Gebouw, gemaakt ten tijde, toen
de Stad met wallen besloten werd, te weten onder Prins
Willem I, omtrent het jaar 1574. Ook is er een aanzienlijk
stadhuis.
't Aanmerkenswaardigste alhier is een zekere Kloot aan
den Toorn, welke den loop der Maan aanwijst, die zeer
beroemd is door liefhebbers der zeiver kunst.
LOGEMENTEN.
De Stad Antwerpen. De Pool.
ZEEBURG OF RAMMEKENS.
Als Arnemuiden onder het gebied van Middelburg stond
en ook te voren, was tusschen die steden en Vlissingen hier
een goede en bekwame Reede, Rammekens genaamd, zeer
vermaard omdat men er alle groote schepen in zekerheid
kon brengen.
Om deze Haven en Schepen te beter te beschermen, heeft
Maria, de Koningin van Hongarijen en Gouvernante der
Nederlanden, uit de naam van haar Broeder Keizer Karei
V aan het strand van Walcheren, tusschen Middelburg en
Vlissingen, een Sterkte of Kasteel, Zeeburg of Blankershoek
genaamd, deen bouwen. Dit Kasteel heeft aan d'eene zijde
de Zee, en aan d'andere de schoone Landerijen van Wal
cheren, zulks, dat het op een vermakelijke plaats gelegen
is. In de grootste stormen liggen hier de Schepen dicht
onder de muren, daar ze voor 't woedende onweer bevrijd
zijn. In 't jaar 1573 is Rammekens door Karei van Boisot
voor den Prins van Oranje met schieten tot een goed ver
drag gedwongen en ingenomen. Twaalf jaren daarna, te
weten in 1585 werd het, nevens Vlissingen en den Briel
aan Elisabeth, Koningin van Engeland, verpand, die er odk
haar bezetting in lei, welke daar zoo lang bleef totdat de
Heeren Vereenigde Staten deze Plaats en de gemelde Ste
den in het jaar 1616 ten tijde van Konink Jacobus, weder
losten en bevrijden en aldus werd dit Kasteel weder in de
macht der Staten gesteld.
LOGEMENT.
De Prins.
'T EILAND THOLEN.
Dit Eiland is zoo groot niet als Zuid-Beveland, hoewel
het nochtans vermeerderd is met dat van St. Maartensdijk,
daar het weleer met een tusschenloopend water van afge
scheiden placht te wezen. Nog zijn aan hetzelve mettertijd
ook aangedijkt geworden de Polders van Poortvliet, Vosse-
meer en Stavenisse, ieder met een Dorp van gelijken naam
bezet. Op dit Eiland Tholen ligt Ter-Tholen, een der groot
ste Steden van Zeeland, hebbende de vierde Plaats in de
vergadering dezer Provincie, Aan haar oudheid is niet te
twijfelen, schoon haar oorsprong nu niet te vinden zij. Haar
naam, zoo 't schijnt, heeft ze van den Tol, dien men aldaar
aan de Graven van Zeeland placht te betalen. Zij is gelegen
twee mijlen van Bergen-op-Zoom, en voor eenige ja
ren zeer sterk gemaakt, zulks dat ze wel onder de ver-
zekerdste grenzen van Zeeland tegen alle vijandelijke
aanslagen gerekend mag worden. De ingezetenen geneeren
zich meest met den Landbouw.
Deze Stad wordt geregeerd door een Baljuw, twee Bur
gemeesters en acht Schepenen. De negende is d'eene Bur
gemeester. Hier is ook een Rentmeester van de Domeinen
over Tholen en Vossemeer en daaromtrent, 't geen ge
meenlijk aan 't Baljuwschap dependeerd, doch is een bij
zonder officie. Ook woont hier de superintendant van de
Landmachten over het geheele Eiland, die twee onderma
joors, een tot St. Maartensdijk en een tot Poortvliet beeft.
LOGEMENTEN.
't Wapen van Zeeland. En op de Markt, en omtrent de
Poorten.
ST. MARTENSDIJK.
Is de tweede bemuurde Stad van dit Eiland, doch kleiner
dan Ter-Tholen. 't Is een klein, maar vermakelijk Stedetje,
in een schoone landsdouwe en midden in 't geboomte gele
gen, toebehoorende met de bijgelegene Heerlijkheid van
Schemenisse, aan den Prins van Oranje, als erfgenaam van
den Huize van Buren, die derhalve aldaar zijn Drost en
andere officieren heeft, om de Stad te bezorgen en in zijn
naam te bestieren.
LOGEMENTEN.
In Tromp. En vooraan bij het inkomen van de Haven.
Steden der Generaliteit
SLUIS.
Sluis, een zeestad, gelegen drie mijlen van Brugge en
vijf van Middelburg in Zeeland, 't Was een goede en rijke
Stad, maar door d'oorlogen en tweedracht tegen de Brug
gelingen haar macht en sterkte verloren hebbende, werd zij
door den koop, met den Landsheer gedaan, onderdanig aan
Brugge. Deze Stad heeft een zeer voortreffelijke Haven,
het Swin geheeten, die in gansch Europa weinig haars ge
lijken heeft en wel vijf honderd Schepen bekwamelijk in
haar boezem kan houden mitsgaders tot haar bescherming
een sterk Kasteel, daar den Hertog van Bouillon en den
Admiraal Casper de Coligny, in den Slag van St. Quintin
overwonnen, gevangen zaten.
De Prins Maurits van Oranje heeft deze Stad in het jaar
1604, onder het gebied van de Staten der Vereenigde Ne
derlanden gebracht.
LOGEMENTEN.
De Gouden Kroon. In Brugge. De Roode Leeuw. In Osten-
de. De Stad Vlissingen.
VAARTEN OP ANDERE PLAATSEN.
Van Slius op Vlissingen.
Alle morgens en middags een Schip, met het tij.
Eertijds geheeten Rodemsberg, Jif*t een miil van Sluis en
omtrent drie van Brugge, 't Is een klein Stedetje en weder
stond echter op het eind van de maand Juni des iaars 1672
alleenlijk met 50 krijgsknechten en omtrent 200 Burgers,
een verwoeden aanval van over de 4000 Fransche Ruiters en
met een secours van omtrent 150 man versterkt zijnde, een
tweeden storm van meer als 8000 man, met zulk een kloek
moedigheid, doende ook zelfs de vrouwen en kinderen het
hunne er toe, dat er de Franschen, de gevangenen en ge
kwetsten er onder gerekend, over de duizend man voor
lieten zitten. Tegenwoordig zijn er de vestingwerken al
geslecht.
LOGEMENTEN.
In de Prins. In Sluis.