ONS ZEELAND
Ritthem.
B. J. DE MEIJ.
Sproeten komen vroeg in
Sprutol. Bij alle Drogisten
Abonneert U
op dit blad
4
Hierboven geven wij een foto van het dorpje Welzinge,
dat lag aan het vaarwater de Welzinge, waarin het oude
kanaal van Middelburg uitliep. Genoemde foto is gemaakt
naar een teekening, voorkomende in de Kroniek van Smalle-
gange.
Het dorp Welzinge lag in 't ambacht Welzinge, thans een
deel van de burgerlijke gemeente Ritthem.
In 1240 reeds werd door den bisschop van Utrecht melding
gemaakt van de Ecclesia (kerk) S. Mariae in Welsinghen.
vaak gelegd worden. Zoo werd in 1526 zulk een dijk gelegd
dwars door 't dorp Welzinge, waardoor de tegenwoordige
Welzingsche polder ontstond.
Wij zeiden reeds, dat tijdens de Spaansche troebelen de
kerk van Welzinge ten deele werd verwoest. Langen tijd
•bleef zij als een ruïne liggen om ten laatste geheel te ver
dwijnen, toen de steenen en het puin gebruikt werden tot
versterking der dijken en tot verbetering der laagliggende
slijkwegen.
WW
In de 14de, 15de en 16de eeuw was het ambacht in stukken
verdeeld, die aan verschillende personen behoorden. Het
eene na 't andere stuk ambachts werd door de stad Middel
burg gekocht om het ten laatste geheel te bezitten (1560
15791632). De stad had besloten Welzinge te koopen
,,coste wat zij costen moegh" om steeds beveiliging te heb
ben voor haar uitweg naar zee.
In 1678 begon Middelburg haar vele heerlijkheden te ver-
koopen tot delging der schulden, Welzinge kwam vervolgens
aan verschillende families. Thans behoort het aan H. J. Ba
ron van Doorn van Westcapelle, wonende te Brussel, die
behalve Westkapelle en Welzinge, ook het aangrenzende
Nieuwerve bezit.
Op de teekening zien wij het kerkje met toren en eenige
woningen. Verder een ouderwetschen zoogen. standaard- of
staakmolen, en in de verte het fort Rammekens, dat vroeger
geen wallen had. Ook zien wij het Welzingsch haventje,
waarin 2 schepen liggen.
Aan de overzijde van 't water De Welzinge lag het eiland
St. Joosland, later door inpoldering vergroot en ten laatste
in 1818 met Walcheren verbonden.
De Welzinge slibde langzamerhand dicht. Bij gedeelten
werd zij ingepolderd. Het laatste deel, de Schorerpolder, in
1860. De stad Middelburg had in 1817 reeds een kanaal
gekregen naar 't Veersche Gat.
Toen 't eiland N. en St. Joosland nog niet bestond, was
er van Arnemuiden tot Welzinge en tot Zuid-Beveland een
groote watervlakte, terecht toen ,,Het Vlakke genoemd. De
aangrenzende landen hebben veel geleden van watervloeden,
grondbraken en dijkvallen. Een slaperdijk, vroeger den meer
typischen naam van zorgdijk of „waerdijck dragende, moest
Daar in de 17de eeuw de Welzingsche polder eenige malen
invloeide, werden de enkele huizen door de bewoners ver
laten en thans ziet men geen enkel spoor meer van t dorp.
Langen tijd wist men zelfs zijn plaats niet meer.
Door nauwkeurige onderzoekingen hebben de heeren A.*
Walrave en F. P. Polderdijk in 1893 kunnen aanwijzen waar
de kerk gestaan heeft. Het opgraven van fondamenten, stuk
ken scaliën (leien) en geraamten op het oude kerkhof waren
voldoende aanduidingen. Een paar jaar geleden stuitte men
bij het draineeren ook op fondamenten.
Volgens het register van het bisdom Utrecht werd in 1330
tot pastoor te Welzinge benoemd Johannes van Welzinge.
De laatste pastoor was Augustus Fabrus, die in 1547 werd
aangesteld.
Na de Hervorming behoorde Welzinge kerkelijk tot Rit
them. Het wapen van 't ambacht Welzinge is een schnd van
azuur (blauw) uit welks onderkant zilveren vlammen op
stijgen met een gevierendeeld vrij kwartier van goud m den
linkerbovenhoek. In ieder deel een leeuw, twee van sabel
(zwart) en twee van keel (rood) overhoeks geplaatst, zijnde
de wapens van Henegouwen en van Holland.
het voorjaar, koop tijdig een pot
