N.V.WOLTER&PROS amepsfoort
8
ONS ZEELAND
vreemde Boisot wordt naar Engeland gezonden, om hulp
aan Elisabeth te vragen.
't Belang dezer vorstin vordert, om één lijn met den prins
te trekken zijn beiden geen kampioenen voor de protes-
tantsche vrijheid? Ook Walsingham aan het Fransche Hof
werkt in dien geest. „Indien God den Prins van Oranje niet
opgewekt had," schreef hij, „om Spanje werk te verschaf
fen, zou er bij ons (n.l. Engeland) reeds lang een gevaarlijk
vuur ontstoken zijn," enz. Én verder oordeèlt hij „Zij, die
het goed met de Koningin meenen, oordeelen op grond der
bewijzen welke Hare Majesteit onlangs van den kwaden wil
des Spaanschen Konings ontvangen heeft, dat de goede
staatkunde méér moet overhellen om den Prins te ondersteu
nen, dan te ontmoedigen als de zaak in Holland mislukt,
zijn wij in gevaar
En inderdaad die redeneering is juist. Want daar de Prins
zich in Duitschland heeft teruggetrokken, zal Alva pogen
z'n plan tegen Engeland ten uitvoer te brengen.
Naderhand is dat gebeurd met 't zenden der Armada,
ten doel hebbend 't protestantsche regiem der koningin om
ver te werpen. Want al doet Elisabeth niets, haar toestand
is ook précair reeds treedt Alva in verstandhouding met
den Hertog van Norfolk, het hoofd der Schotsche katho
lieken. En toch weigert zij haar steun waarom, dat in onbe
kend. Misschien woog haar gehechtheid aan de zaak der
protestanten niet op tegen den afkeer een gewapenden te
genstand aan te moedigen, van welken zij den aard en de
beweegredenen niet begreep.6)
In Duitschland slaagt de prins al niet beter veel beloften
en niets doen was daar de taktiek der vorsten.
Dan keert hij op aandrang der Staten naar Holland terug.
Ook Alva gaat het niet naar den vleesche „zes jaar
worstel ik met de grootste moeilijkheden 300.000 kronen
schoot ik aan soldijen voor sinds ik Spanje verliet noch
hier, noch daar, heb ik iets om van te leven.10)
Ondertusschen duurt de strijd in Zeeland onafgebroken
voort Na 't opbreken van 't beleg van Goes, was het Mid
delburg door het doorsteken van den dijk der Westwatering
en te water der Geuzenvloot, de proviandeering zeer moei
lijk gemaakt. Sancho d'Avila tracht de stad van het noodige
te voorzien en 'n vloot van 56 schepen zakt vanuit Ant
werpen de Schelde af. Bij Lillo hebben de Vlissingers een
12-tal onbruikbare vaartuigen, geballast met steenen van het
afgebroken Franciscanerklooster te Vlissingen, doen zinken.
De stroom spoelt echter alles weg. D'Avila weet nu tot
voor Walcheren te komen, doch de Zeeuwen ontvangen hem
zóó warm, dat 't gros der schepen genomen wordt en het
overschot een goed heenkomen zoekt naar Antwerpen, Zóó
belangrijk acht Oranje deze overwinning, dat hij den Staten
zijn vreugde er over betuigt en 'n bededag gelast.
Nog poogt d'Avila 'n tweede kans na 'n hevig gevecht
bij Neuzen en Borselen moet hij terug (22 April 1573)
slechts enkele bodems lukt het in Middelburg te komen.
Admiraal Worst, door 10 Spaansche schepen omsingeld,
weet, hoewel met z'n schip aan den grond vastgeraakt, den
strijd vol te houden, tot ontzet komt opdagen. Anderen zeg
gen, dat hij z'n behoud te danken heeft aan 't springen van
'n vat buskruit op 't Spaansche admiraalschip. 11)
Oranje beseft 't bezit van eenige Vlaamsche zeehavens,
b.v. Nieuwpoort 's prinsen volk maakt zich van Sas van
Gent meester. Een troep Geuzen bemachtigt Assenede en
brandschatten dit. Doch die onderneming loopt daarmee
dood de graaf van Roeulx, stadhouder van Vlaanderen,
verjaagt ze.
Nogmaals waagt Alva 'n poging tot ontzet van Zeeland's
hoofdstad, daar van haar bezit, dat van 't heele gewest af
hangt. Weer verlaat 'n vloot Antwerpen alle schepen zijn
met Bourgondische kruizen beschilderd, om hen beter te
kunnen herkennen.
Sonnius, bisschop van Antwerpen, spreekt over vloot en
bemanning plechtig zijn zegen uit en 17 April gaat de tocht
naar Walcheren.
INGENIEURSBUREAU-OPGER1875
CENTRALE
VERWARM ING
VOLGENS HET
NIEUWSTE
SYSTEEM
VOOR ALLE GEBOUWEN
OOK VOOR KLEINERE
WOONHUIZEN ZONDER
STOOKKELDER MET
KETEL IN KEUKEN OF
HALL
Daar èn Worst èn Ewout ziek zijn, is Lieven Keersmaker
met 't bevel der Zeeuwsche vloot belast, tot Blois van Tres
long, de Hollandsche admiraal, zal zijn aangekomen.
Te Borselen tast d'Avila de Geuzen aan, die na kort
kanonvuur op Biervliet terugtrekken. De Koninklijken weten
dan tot Vlissingen door te dringen, welks geschut hun veel
nadeel doet. Dan keeren de Zeeuwen terug en 'n verwoed
gevecht ontstaat een der Spaansche schepen, ,,de Olifant",
gecommandeerd door een Henegouwsch edelman, de Heer
de Blicquy, wordt door de kapiteins Groeneveen en Ever-
kitte omsingeld. Een matroos, Paul van Beveren uit Veere,
heeft den moed het touw van dat schip, terwijl het anker
lag en op den vloed wacht, te kappen, zoodat het onder de
Zeeuwen drijft. Na een moorddadig gevecht van 6 uur wordt
het dan veroverd en de heele bemanning met haar comman
dant afgemaakt. Men zegt dat na dien strijd, het schip een
slachtersbank geleek. Een ander schip, „het Land van Be
lofte", werd door den Vlissinger Joost de Moor gekaapt
en weggevoerd. Drie schepen raakten op zandbanken en
vielen natuurlijk in handen der Zeeuwen met de overigen
wist d'Avila in Middelburg te geraken, hetwelk nu, evenals
Arnemuiden, van leeftocht werd voorzien, doch zóó spaar
zaam, dat weinig dagen later Anthonie van Bourgondië Alva
bericht, dat men aan alles gebrek lijdt.12)
Wordt vervolgd).
x) Corr. Ph. II Til, p. 284—290. Bor. D I, B VI bi. 394.
HooftB VII, bi. 280.
2) Hooft B VII, bl. 282, Le Petit Chron. de Holl. T II,
p. 229, 's-Gravezande Tweede Eeuwgetijde, bl. 275
276.
3) Archives T III, p. 453460. Bor. D I, B VI, bl.
394395.
4) Hooft B VII, bl. 282.
5) Corr. Ph II T II, p. 291.
6) Swalue Daden der Zeeuwen, bl. 4445.
v. Meteren Gesch. Ned. Oorl. B IV, bl. 85.
s) Archives T IV, p. XVXXXVI.
Blok Dl. II, bl. 325.
10) Archives T IV, p. 28.
41) Swalue bl. 4647.
12) ibid bl. 48. Hooft B VIII, bl. 307. v. Meteren B IV,
bl. 89. Archives T IV, p. 8290.