CLICHES
Adverteert
f
in dit
blad
1VEBHALENIVQOET,
W-1'.DE "JEUGDj
ONS ZEELAND
Het was een zeldzaam mooie vrouw, die tot den oorlog
werkzaam was geweest in de Galeries Lafayette, als winkel
meisje Vijf jaar lang had zij onberispelijk haar werk
gedaan, zonder een enkele opmerking van de chefs, die er
aan dachten haar tot hoofd van haar rayon te maken, toen
de oorlog uitbrak
VOOR DU TIJDSCHRIFT
VERVAARDIGD
30
Goed, jullie lachen, mag ik jullie nu eens een voor
beeld, een tragisch voorbeeld geven, misschien zouden jullie
dan niet meer opponeeren tegen wat ik durf te beweren
Luisteren jullie maar eens Niet ver van le Chemin
des Dames, het was nog in het begin van den oorlog en de
Duitschers waren nog niet zoo ver doorgedrongen, was
een vrouwelijke spionne gevangen genomen
Twee maanden na den slag aan de Marne was Désirée
Comert, zooals haar naam was, verdwenen. Wat zij hierna
heeft uitgevoerd, wist men niet, tot zij op een avond werd
gearresteerd, op een boerderij, waar zij als dienstbode
dienst deed. Het was merkwaardig, dat wij officieren van
den staf vermoedden, dat van deze boerderij, op een of
andere manier teekens aan den vijand werden gegeven. We
konden niet ontdekken, wie het deed en de boer, een
Fransehmati natuurlijk, zwoer dure eeden, dat hij er niets
van wist en dat hij zijn meiden de knechten waren in den
oorlog niet kon verdenken. Op zekeren dag zag een
soldaat een der bedienden uit de magazijnen aan de
Boulevard Hausmann, Désirée Comert als dienstbode werk
zaam op de boerderij Dat vond hij verdacht, waarom
wist hij eigenlijk niet, doch het feit, dat hij een vroegere
winkeljuffrouw als dienstmeid verkleed op de boerderij
zag, op dezelfde boerderij, waar, naar onze opvatting, een
spion moest schuilen, was voor hem aan'eiding er met den
officier van zijn compagnie over te spreken Hierop
werd Désirée Comert gearresteerd, ofschoon geen van ons
aan haar schuld geloofde. Wij moesten het doen, omdat wij
geen enkel vermoeden ongeacht mochten laten, en ook om
de anderen van het personeel te toonen, dat wij op onze
hoede waren. Zeer nauwkeurig werd Désirée ondervraagd
door een soort krijgsraad, welke door den bevelhebber was
aangewezen Deze vrouw, die jarenlang voor een Fran-
paise doorging, die met valsche papieren in Frankrijk woon
de, en in de groote magazijnen een betrekking had gevon
den, was een Duitsche, die voor den Duitschen Generalen
staf werkte, en die inderdaad seinen had gegeven, waar
schijnlijk aan andere spionnen, die, in den oorlog overal
worden gevonden
Het meisje, een pracht vrouw, ik acht het noodig dit er bij
te voegen, werd ter dood veroordeeld en luitenant Jean
Coutier met haar bewaking en de uitvoering van het vonnis
den volgenden morgen, belast
Ik weet niet of jullie Coutier hebben gekend een
dappere kerel, blakende van geestdrift en liefde voor zijn
vaderland, een van de eersten, die voor zijn gedrag het Croix
de Guerre had gekregen, een onderscheiding, waarop hij
trotsch was, evenals op zijn eervolle vermeldingen.
Laat ik kort zijn, zoo ging majoor Gaston Welly voort,
den volgenden morgen was de spionne verdwenen en Jean
Coutier, die den ganschen avond en nacht bij haar had door
gebracht, aldus verklaarden de soldaten, had haar laten
ontsnappen.
Onbegrijpelijk, mijne heeren, voor wie slechts oppervlak
kig oordeelen en niet dieper op de feiten ingaan. De gevoe
lige Franschman gevoelig zijn wij Franschen alleen, als
wij in de omgeving van vrouwen zijn die misschien in
geen maanden de armen van een schoone vrouw om zijn hals
had gevoeld, die misschien de liefkoozingen van die vrouw
had ontvangen, hem met opzet gegeven door die vrouw om
hem in haar strikken te vangen, hem onder haar invloed te
krijgen, had zijn plicht verzuimd, had zich schuldig gemaakt
aan het ergste' wat een soldaat in oorlogstijd kon doen, had
een vrouw de vrijheid gegeven, niet alleen den vijandin van
zijn land, doch ook een gevaarlijke spionne, die wellicht
menigmaal onze bewegingen had verraden, ten koste van
vele slachtoffers onder onze soldaten. Hij moest nu, op zijn
beurt voor den krijgsraad verschijnen en hij werd veroor
deeld om gefusileerd te worden, wat we allen, zijn kame
raden, verwachtten. Wij, officieren, moesten het voorbeeld
geven aan den eenvoudigen soldaat. Ik had mij belast met
zijn verdediging en ik poogde zielkundig zijn misdrijf te
verklaren. Zooals nu wees ik op den invloed van de vrouw,
ik sprak over de liefde, de genegenheid voor de vrouw, ter
wijl ik op zijn dapperheid, zijn vaderlandsliefde wees. Het
was tevergeefsch, ik wist het, ik vermoedde het. In den
oorlog, waar haat en wraakzucht de plaats hebben ingeno
men van de gevoelens, die ons waarlijk tot menschen maken,
in den strijd, waar de dierlijke hartstochten tot uiting komen
laten wij dat als soldaten toch niet ontkennen is er
geen plaats voor zachtere gevoelens, is het woord liefde
eigenlijk een anachronisme. Jean Coutier kreeg den kogel,
op zijn verzoek woonde ik de terechtstelling bij. Hij onder
ging zijn straf met de kalmte van een held. Misschien vond
hij het beter, dat hij stierf, dan dat hij het peleton soldaten
moest commandeeren, dat belast was met het doodschieten
van de vrouw. Wellicht vond hij het beter, dat hij den dood
inging dan de sabel op te heffen, als een teeken, dat de
vrouw moest worden neergeschoten. Het kan ook zijn, dat
hij minder op zag tegen het oogenblik, dat hij werd gefu
sileerd, dan tegen het moment, waarop hij de vrouw met zijn
revolver het genadeschot had moeten geven
Désirée Comert, we zullen haar zoo blijven noemen, zagen
wij nooit weer
We zwegen, nadat majoor Welly zijn verhaal had ge
ëindigd.
Is dit voorbeeld niet voldoende, vroeg hij, ik ben be
reid er nog meer te geven Het is waar, zeide hij, terwijl
zijn ironische glimlach weer op zijn gelaat verscheen, zonder
vrouw geen paradijs, en als ze er is, wordt het vaak een hel!
GOED GEANTWOORD.
In vroegeren tijd hielden de Italianen veel van kraan
vogels; als er een gastmaal werd gegeven, prijkte ook altijd
een gebraden kraanvogel op den disch.
Eens gebeurde het, dat een Italiaansch edelman eenige
vrienden aan zijn tafel noodigde, en de kok kreeg natuurlijk
opdracht ook een kraanvogel voor te zetten.
Juist had hij het dier gebraden, toen een dienstmeisje in
de keuken kwam. Ze snoof den geur van het gebraad op, en
vroeg den kok, of zij er een stukje van mocht proeven. Dat
durfde de kok natuurlijk niet toestaan. Het meisje drong
er op aan en plaagde hem. En in een onbewaakt oogen
blikje rukte zij den vogel den poot af.
't Was gebeurd en de kok was dus genoodzaakt den
kraanvogel met één poot op te dienen. De edelman be
merkte het spoedig en op barschen toon voegde hij den kok
toe:
„Waarom heeft deze vogel maar één poot?"
