ZEEHOSPITIUM ZONNEVELD
OOSTKAPELLE.
TE
6
ONS ZEELAND
Domburg of Oostkapelle was, moest gezorgd worden voor
eigen gas-installatie (Benzoid luchtgas) en eigen water
voorziening.
Er moesten putten worden geboord, die gevonden werden
en heel gelukkig bij onderzoek goed water opleverden, welk
water door een windmolen in een watertoren werd gevoerd.
Deze kon 6000 liter water bevatten. Er was verder een
septic tankstelsel gemaakt, dat faecalieën enz. onschadelijk
maakte.
Het is wel duidelijk, dat alles zorgvuldig overdacht was
en werd uitgevoerd.
L>e Stichtster zelf had verschillende inrichtingen in bin
nen- en buitenland bezocht en overal vandaan goede ideën
meegebracht. Zij zelf hield de leiding en werd geholpen door
een gediplomeerde verpleegster en
een paar helpsters.
5 Februari 1909 werd de Inrichting
geopend. Ondanks het heel slechte
weer waren toch vrij velen opgeko
men om deze plechtigheid bij te wo
nen. Dr. Vaandrager opende de
bijeenkomst en goede wenschen
voor het werk werden door dok
toren van Middelburg en omstreken
en door anderen uitgesproken. De
eerste kinderen deden al heel
spoedig hun intrede.' Met 20 kin
deren werd begonnen, waaronder
13 uit Zeeland^ De volgende jaren
brachten nu eens meer dan minder
kinderen. Uit Zeeland zelf kwamen
er veel te weinig. Zeeland was nog
in het geheel niet op uitzending van
kinderen naar een dergelijke in
richting ingesteld. Slechts in Vlis-
singen werd dadelijk het groot be
lang ervan begrepen. Dr. Duijvis,
die daar reeds in dien tijd een cons,
bureau hield voor tuberculose en
een krachtige vereeniging had ge
sticht, zond van den beginne af kin
deren naar Zonneveld, wist vele
gegoeden in zijn woonplaats ervoor
warm te maken; aan den gemeente
raad werd in de volgende jaren
subsidie gevraagd, welke werd ver
kregen en ieder jaar werden vele
kinderen naar Zonneveld gezonden
en vonden daar dikwijls hun ge
zondheid terug.
In het overige Zeeland begreep
men dat nog niet. Dit werd eerst
beter toen de Groene-Kruis-beweging veld won, toen lang
zamerhand vrijwel alle kleine en groote gemeenten een
Groene Kruis of Wit-Gele Kruis met wijkverpleegster en
huisbezoekster kregen, toen overal de tuberculose-bestrij-
ding werd georganiseerd. Geneeshecren, zusters, bestuur
ders van die vereenigingen kwamen meer op de hoogte van
hetgeen gedaan kon worden en gedaan moest worden. En
het publiek begon ook beter te begrijpen van hoeveel nut
een verblijf in Zonneveld voor vele zieke en zwakke kin
deren kon zijn.
En de oprichting van het Districts Consultatie bureau in
Zeeland, waardoor contact gebracht werd tuschen alle or
ganen en personen, die met de tuberculose-bestrijding iets
te maken hebben en waardoor vele t.b.-patiënten werden
ontdekt, die zwakke of zieke kinderen hadden, voor wie
verpleging in Zonneveld noodig bleek te zijn, heeft de op
name van Zeeuwsche kinderen sterk doen toenemen. Het is
lighalletjes enz. Daar er geen waterleiding en geen gas op heel goed te begrijpen, dat uitzending van dergelijke kinde-
Omstreeks 1907 had Mejuffrouw E. D. van den Broecke,
toen wonende te Middelburg, het plan opgevat een gedeelte
van haar fortuin voor een liefdadig doel te besteden en wel
voor den bouw van een Inrichting voor kinderen. In overleg
met dr. J. J, Berdenis van Berlekom, toentertijd te Middel
burg, werd besloten een Inrichting te bouwen voor tubercu-
leuse en zwakke kinderen en dan het liefst aan zee; een
kinderzeehospitium. Juist in dien tijd werden de prachtige
resultaten bekend van de behandeling aan zee van Ge-
wrichts-tuberculose, Klier t.b. en andere vormen. Calot in
Berq sur Mer schreef enthousiaste artikels over deze behan
deling. Kort voor dien was Bern-
hard in Samaden begonnen met de
zonbehandeling van gewrichts t.b.
en eenige jaren later in Leysin
Rollier, die toen zijn eerste chalet
bouwde, een begin van een heel
stadje van sanatoria.
In ons land was reeds in 1880
de Sophia Stichting gebouwd, die
ook in dien geest werkte. En in den
tijd, dat Mej. v. d. B. haar plan
maakte, was Rotterdam bezig aan
het Kinder-sanatorium in Katwijk.
Zoo werd onder den indruk van
dit alles besloten in Domburg een
Zeehospitium voor kinderen te bou
wen. Maar, vóór dit plan tot uit
voering kwam, moest nog heel wat
strijd gestreden worden. Domburg's
Burgemeester zag er gevaren voor
zijn badplaats uit voortkomen. Dr.
Meizger, de beroemde knijp- en
wrijfarts, wiens naam en faam jaar
lijks keizerinnen, koningen en an
dere vorsten met hun heele hofhou
dingen naar Domburg trokken, en
wiens villa gelegen was, vlak naast
het terrein, waar de Inrichting zou
werden gebouwd, zag lucht, bodem
en water reeds vergiftigd door tu
berkelbacillen van de kinderen, die
daar verpleegd zouden worden,
dreigde met verkoop van zijn villa
en met vertrek. Adressen werden
opgesteld-en aan Mej. v. d. B. ge
zonden om haar te vragen haar plan
niet uit te voeren. In de plaatselijke
couranten verschenen artikelen van
voor- en tegenstanders, die dikwijls een fel karakter aan
namen. De inspecteur van de Volksgezondheid werd er zelfs
in gemengd. Deze, dr. den Houter, adviseerde gunstig, zag
absoluut geen bezwaren. Maar het slot was, dat Mej. v. d. B.
op een andere plaats, in Oostkapelle, een Inrichting bouwde,
waar open tuberculose niet werd opgenomen.
De strijd bedaarde spoedig en Domburg, bevrijd van zijn
angst, verheugde er zich nu over, dat in zijn nabijheid een
dergelijke inrichting kwam. In het Dcmburgsch Badnieuws
van Juli 1909 komt een stukje voor, waarin gewezen wordt
op de prachtige inrichting, die aan den straatweg, bij West-
hove, verrees.
De Inrichting werd gebouwd volgens plannen van den
Architect Koch in overleg met dr, v. Berlekom. Het was een
vriendelijk complex gebouwen met frissche slaapzaal, wa
randes, speelkamer, badkamer, onderzoek-kamer, met groo-
ten, mooi aangelegden tuin. Verder een terras, een paar
Mej. E. D. v. d. Broecke.
