DOOR OCTAVUS ROY COHEN
114 VRIJDAG 25 APRIL 1930 No. 6
De Gebrandmerkte
praten over ontslagnemen. Ik Q
houd het experiment voor een IN O. y
zotheid, maar wanneer je erbij
blijft
,,Dat doe ik."
„Laten we dit dan als afgehandeld beschouwen
en overgaan tot de zakelijke besprekingen."
Het was Lambert, die sprak. „Wij hebben een
financieele kwestie te bespreken, en een danig
gewichtige. Heb je je gegevens meegebracht,
Borden
„Zeker." De onder-directeur opende zijn acten-
tasch en nam er een bundeltje keurig-getypte
bladzijden uit. „Ik heb deze gegevens zorgvuldig
voorbereid en indien je wenscht
„Neen, lees maar niet voor. Geef ons 'n over
zicht."
Borden keek vragend de tafel langs. „Is dat
voldoende
„Vooruit maar 1" commandeerde de man met
het ronde gezicht.
„In 't kort dan, heeren deze maatschappij
'is opgebouwd uit niets, in het aangezicht van een
zeer scherpe concurrentie. Wij zijn klaar om onzen
nieuwen bouw te betrekken een nieuwbouw,
die noodzakelijk was, als we onze expansie willen
voortzetten. Het bouwen van die nieuwe uitbrei-
dings-perceelen heeft vertraging ondervonden ten
gevolge van een staking, die zoowel ons als den
aannemer in een delicate positie brengt. Callahan
heeft zijn kaarten open op tafel gelegd. Hij zegt
me, dat, indien we hem noodzaken, de in het con
tract vastgestelde boete bij niet-aflevering van
het gebouw op den overeengekomen datum te
betalen, hij gedwongen zal zijn, faillisse
ment aan te vragen. Dat zou ons voldoe
ning kunnen verschaffen, maar zeker geen
voordeel. Nu is mijn voorstel, dat we trach
ten, onze- belangen met die van Callahan
te vereenigen, de regeling van zijn conflict
te financieren op de basis, die de stakers
eischen, zelf het verschil bij te passen en
den bouw zoo spoedig mogelijk te doen
voltooien."
„En hoeveel zal ons dat kosten?"
„Tenslotte weinig of niets. Het zal echter
ongeveer een kwart millioen dollars vor
deren in de eerste drie maanden. En moge
lijk moeten we daarna nog wat meer opne
men."
„En waar moeten we dat geld vandaan
halen
„Het is aan u, heeren, dat te overwegen.
Binnen twee jaren zullen we er trouwens de
vruchten van plukken. In het andere geval
zal er een stilstand in onze productie ko
men en we zullen moeten procedeeren over
de vertraagde uitvoering van orders, die
we hebben aangenomen op de basis van
onze stijgende capaciteit. Als we het geld
opnemen
„We hebben ons crediet bij de banken
uitgeput. Ze hebben ons tot den laatsten cent
al het mogelijke geleend om deze nieuwe
gebouwen te financieren."
„Dat weet ik. En daar dit vrijwel een
gesloten corporatie is, en daarom niet altijd
strikt officieel te werk behoeft te gaan, is
het mijn voorstel, dat wij, als particulieren,
de maatschappij geld leenen voor laten
we zeggen twee jaar."
„Hoe
„Verhandelbare obligaties. Sommigen van
ons bezitten bijvoorbeeld Liberty-obligaties
tot een bedrag van belangrijk meer dan
een kwart millioen dollars in totaal. Ver
ondersteld dus, dat deze crisis op geen
andere wijze kan worden afgewend, leenen
we die obligaties aan de maatschappij zonder
Dat," antwoordde Borden met rustige waar
digheid, „is waar."
„Genadige hemel 1 Tegen een misdadiger?"
„Een oogenblikje, Jonas, alsjeblieft. De
jongen is geen misdadiger. Hij is het nooit ge
weest. Hij ging naar de gevangenis voor een mis
daad, die hij niet begaan had
„Juist. Jong en vatbaar voor indrukken
en verbitterd jegens de samenleving. En hoe is
het hem sindsdien gegaanhij heeft drie van de be
langrijkste jaren van zijn leven doorgebracht
in den omgang met misdadigers en hun filosofie
in zich opgenomen. Dat is de reden, waarom hij
zich niet op zijn plaats voelt in jouw huis dat
is de reden, waarom al die zachtheid en toege
vendheid hem krenkt inplaats van steunt. Ik
kan wel iets vermoeden van wat de jongen heeft
doorgemaakt en ik heb ontzaglijk met hem te
doen. Maar dat verandert niets aan de zaak, Bor
den, je geeft je af met een misdadig type."
„En wiens schuld is dat
„Niemands schuld. Je dacht, dat hij schuldig
was. Je had genoeg plichtsgevoel, om alle persoon
lijke gevoelens opzij te zetten en je medewer
king te verleenen bij een vervolging, die je meende,
dat rechtvaardig was
„En mag ik dan niet evenveel plichtsbesef heb
ben bij mijn pogingen om het onrecht te herstellen?"
„Och 1 Drommels 1 Je had advocaat moeten
worden geen zakenman 1 Ik wensch je veel
geluk met den jongen."
„Daar ben ik blij om, Jonas, want ik heb je
instemming noodig bij iets, dat ik wil voorstellen
te doen."
„Eh Merriwether's minzaamheid vloeide
weer onheilspellend-zalvend over hem neer.
„Wat
„Bob Terry's voornaamste behoefte is
momenteel een vaste werkkring. Regelmatig
dagelijksch werk voor een salaris. Hij
was employé van deze maatschappij,toen
we hem naar de gevangenis zonden, en nu
vind ik
dat hij bij ons terug moet komen
„Ja."
Merriwether's oogen werden spleten. „Dat
kan in orde komen, Peter. Maar, natuurlijk,
in een zeer ondergeschikte positie."
Peter Borden stond op en zag zijn directeur
vast in de oogen.
„Dat zal niet voldoende zijn, Jonas."
„Waarom niet
„Je vergat, dat deze maatschappij verant
woordelijk is voor wat er met Bob Terry
gebeurd is. Het is mijn plan, hem het salaris
aan te bieden, dat hij dit jaar zou verdiend
hebben, wanneer hij bij ons gebleven was,
wat hij zeer zeker zou hebben gedaan. En
hem dan zoo snel mogelijk te laten op
klimmen, totdat hij de positie inneemt,
die gewoonlijk samengaat met zoo'n salaris."
Merriwether lachte zachtjes. „Ik vrees,
dat het niet zal gaan, Peter. Zulke experi
menten komen de betreffende philantropen
gewoonlijk duur te staan. Zoo'n positie als
jij er een op 't oog hebt, is er een van
verantwoordelijkheid en financieele betrouw
baarheid. Ik zou den jongen liever een
geschenk in contanten geven."
„Hij heeft geen geld noodig. Hij heeft
werk noodig, en wij zijn hem dat ver
schuldigd."
„Nonsens 1 Dat jij nu zoo miserabel veel
„plichtsbesef" hebt, is nog geen reden,
waarom onze maatschappij die risico zou
moeten loopen. En verder
De stem van Peter Borden was zoo scherp
als een mes.
Ik ben uitvoerend onder-directeur van deze
maatschappij, Jonas. Wat ik van plan ben, zal ik
doorzetten. Ik zeg, dat ik Bob Terry juist het soort
van positie zal aanbieden, dat ik zoojuist om
schreven heb. Indien ik te eeniger tijd mijn be
voegdheid te buiten ga en de raad van commissaris
sen'het wenscht dan dien ik onmiddellijk mijn
ontslag bij je in. Is dat duidelijk
Horace Lambert's stem viel in, opgewekt en
goedmoedig.
„Gaan jullie nu niet kibbelen, zeg 1 Ik voor mij
vind, dat jullie een heeleboel drukte maakt over
niets, terwijl we een paar werkelijk belangrijke
kwesties te behandelen hebben. Mijn meening
en ik geloof,dat ik gerust kan spreken uit naam van
de overigen is, dat Peter altijd veel te scrupuleus
is geweest. Maar ik vind óók, dat die eigenschap
evenveel lichtpunten als schaduwzijden heeft.
Het feit blijft, dat hij deze maatschappij uit haar
toestand van verval en schijnbaar onvermijdelijk
bankroet heeft omhooggewerkt tot wat ze nu is
een van de belangrijkste factoren in het industrieel
schema van dit district. En daarom stel ik voor,dat
hem, als naar gewoonte, de vrije hand wordt
gelaten bij al wat hij wenscht te doen."
Een korte, breedgeschouderde, gemoedelijke
man, die aan een hoek van de tafel zat, maakte
een lacherige opmerking„Peter doet 't in ieder
geval, Jonas."
Merriwether wist, dat hij verslagen was. Het
koude licht bleef in zijn oogen, maar hij zag zich
genoodzaakt, te glimlachen.
„Ik gaf raad geen bevel, Peter."
„Dank je, Jonas."
„En natuurlijk moet je niet beginnen met te
OfCI.FT Achter tic Niemne Kerk.