t
No. 35
VRIJDAG 29 JANUARI 1932
933
Pruchtnolle Chineescke vazen, meI
nogel- en drakenfiguren beschilderd.
andelabre door prof. Max I'.sser.
uitvindingen, in 1713 de later wereldberoemde por-
celeinfabriek vestigde.
Er is een tijd geweest, waarin het verzamelen
van porcelein een hartstocht was, evenals het ver
zamelen van zeldzame tulpensoorten of schilderij
en. Vorsten en adellijke personen besteedden groote
bedragen vooral aan het bijeengaren van allerlei
maar vooral van Chineesch porcelein. Ook heden
nog geldt het bezit van fraai porcelein als een ui
terlijk teeken van welstand en weelde der bezitters.
Inderdaad zijn tal van deze producten, Ooster-
sche zoowel als Westersche, ware kunstscheppingen,
voortbrengselen van een hoog ontwikkeld vakman
schap, welke steeds hun waarde zullen blijven hou
den. Als bij weinig andere kunstwerken treden hier
de persoonlijke bekwaamheid en het kunstgevoel
aan den dag, triomfeerend over den regelmatigen,
maar zielloozen arbeid der machine en van den
loopenden band. Onder de handen van den potte-
bakker, die nu, evenals voor tien eeuwen en langer
geleden, nog aan zijn draaischijf staat, groeit
zienderoogen uit den onaanzienlijken deegklomp
het sierlijkste vaatwerk en neemt rhythmische
vormen en zachte contouren aan. Aan de doode
klei wordt leven ingeblazen.
Zooals elke periode haar bepaalden stijl heeft
in de verschillende takken van kunstnijverheid,
zoo heeft ook de porcclein-industric haar stijl
perioden gekend. Men bootst ook heden ten dage
nog deze stijlen na, en maakt ook in onzen tijd
nog Barok- Rococo- Empire- en Biedermeier
producten. Maar het wezenlijkste en voor ons het
meest sprekend zijn toch die voorwerpen, welke
zich bij den huidigen stijlsmaak aan
passen. Ze zijn eenvoudig van lijn, na
tuurlijk, en spreken onmiddellijk aan,
juist door deze eigenschappen. Rustige
lijnen beheerschen den grondvorm, details
zijn zonder overdrij
ving in de totaal
compositie opgenomen.
De constructie is be
rekend op doelmatig
heid men bemerkt
aan al deze voor
werpen, dat ze met
kunstzinnigen ernst en groote
kennis van het materiaal ont
worpen zijn, dat getracht is
naar nieuw en naar echt.
Een vergelijking tusschen
oude en nieuwe plastiek doet
onmiddellijk het groote verschil
naar voren springen. Zie maar
eens op onze foto's in de pop
pige figuurtjes eener vorige
eeuw De scherpe afbakening
van het gelouterd vormgevoel
van onzen tijd geeft aan het
materiaal slechts die gestalte,
die het zonder moeite bij het
vervaardigingsproces kan aan
nemen. Alles is ingesteld op
de transparante oppervlakte van
het porceleinglazuur en tracht
voor alles het spel der glim
lichten op deze spiegelende,
gladde oppervlakte, artistiek
verantwoord, en optisch juist,
te bereiken.
Wat geldt voorde luxe-voor
werpen, die uitsluitend als
sieraad bedoeld zijn, geldt ook
voor het gebruiksporceiein. Reeds tal van
onze dagelijksche gebruiksvoorwerpen bezitten
in hooge mate zoowel stijl als doel-matig-
heid. We kunnen niet beter wenschen, dan
dat zulks ook in de toekomst het ernstige
en doelbewuste stre
ven der porceleinfabri-
kanten moge blijven.
Onze overigens zoo
vermaterialiseerde tijd
heeft aan werkelijk
schoone dingen meer
dan ooit b.'hoïfte.
SCH
Eetiige deelen uit het be
roemde Zmanenseroies
oun Kneu dier.