Bij onze
gouden periode, zooals
de Middeleeuwen dat
waren, bood niet meer
zekerheid. Integendeel,
al kende men er de
huidige economische
crisis in onzen omvang
niet, men had te reke
nen met andere facto
ren, zooals overstroo
mingen, misoogsten e.d.
En dan vooral den
oorlog,' die in dien tijd
dadelijk veel meer be
dreigend was.
Neen, we moeten con-
stateeren, dat de Middel
eeuwers, onder invloed
van stralende vreemde
culturen, veel gevoeliger
waren voor kunst dan de
meesten van ons, moderne menschen. Weliswaar
hebben velen dikwijls een groot woord over kunst,
weliswaar is de kunst ingeburgerd als factor van
maatschappelijke noodzakelijkheid, en krijgt zij
zelfs in de kranten meer en meer een omvangrijke
plaats toegewezen, maar.... Maar: waar is de
algeheele overgave der Middeleeuwen, die niet
schreeuwde of druk gebaarde, maar, zonder naar
geld te zien, vorstelijke kerken en weelderige
stadhuizen uit den grond deed rijzen
De vroedschap besloot er zou gebouwd wor
den. Het geld? Dat kwam wel in orde. Soms kwam
het ook niet in orde, zooals b.v. bij den St. Lievens
Monstertoren in Zierikzee, ondanks zijn onvol
ledigheid toch nog een schitterend bouwwerk.
En wat gebeurt er nu
Hier en daar staat een magere jubileumbauk,
waarvoor de contanten moeizaam bij elkaar ge
scharreld werden.
Er is de laatste halve eeuw geen nieuw bouw
werk in Zeeland aan te wijzen, dat alleen ont
staan is uit een behoefte aan kunst
En misschien is het niet zoozeer de kunstwaar-
deering als wel een sterke impuls voor traditie
(voor ons volk zeer kenmerkend), die ons Zeeuwen
drijft naar het behoud van oude bouwwerken.
Gezicht op een van Zeelands
mooie monumenten, de onaf-
gebouwde gcootc kerk te Veere,
vanaf het Raadhuis, waar
de groote restauratiewerken
nog steeds vele offers vragen.
Zeeland is ten deele zeer rijk aan oude
monumenten. Over het algemeen da
teeren zij uit den tijd, toen onze pro
vincie nog tot de machtigste behoorde.
De latere tijd, hoewel hij in sommige
perioden ook meer dan welvarend voor
ons gewest kon heeten, bracht op dit gebied
maar weinig meer. En van den laatsten, onzen
tijd, kan men wel zeggen, dat hij geen bijzon
dere monumenten meer brengt.
Is dit te verklaren
Zeker is het in ieder geval, dat niet de tijds
omstandigheden hiervoor aansprakelijk kunnen
worden gesteld. Men leest zoo wel eens over oor
zaken als malaise enz. als zou de onzekerheid
aangaande de toekomst de reden zijn, waarom
men geen schoone monumenten meer schept,
maar we gelooven dit niet. Een voor ons gewest
De omsteigerde toren van
de groote kerk te Veere.
De werkzaamheden binnen de
kerk, waar de bouwsteenen
ten behoeve van de restauratie
worden gehakt en bijgewerkt.