No. 39
VRIJDAG 24 FEBRUARI 1933
1225
De directeur van de Zierikzeesche fa
briek, de heer Baas, in zijn werkkamer.
Inmiddels is het gas bruikbaar
geworden en vanuit de fabriek
wordt de straatverlichting geregeld.
met overslaan van het gasstadium. Dit geldt
ook voor vele Schouwsche gemeenten. De Zierik
zeesche gasfab-iek werd in het jaar 1856 vanwege
de gemeente opgericht. Zij is 'n florissant bedrijf,
dat de concurrentie met de electriciteit kan door
staan. Weliswaar moet natuurlijk de verlichting
door gas sinds de invoering der electriciteit zijn
teruggeloopen, maar daar staat tegenover dat het
koken op gas steeds meer ingang vindt, terwijl
ook de straatverlichting door middel van gas
aanbevelenswaar
dig blijkt. Ook de
invoering van een
vastrechttarief
heeft in deze veel
goeds gedaan, en
het verbruik be
vorderd.
Tot op heden
werd door de Zie
rikzeesche gasfa
briek 33.000.000 M3
gas geleverd. Wan
neer deze voorraad
zou moeten worden
geborgen in den
gashouder der fabriek,
dan zou deze een hoogte
moeten hebben van
144.382 M., dat wil zeg
gen, 'n hoogte, die bereikt zou worden door 2578
Monstertorens op elkaar te plaatsen Of, om een
ander beeld te geven, dat de productie demon
streert, wanneer men alle kolen die de fabriek heeft
verwerkt opborg in wagens van 10 ton, dan zou
men een trein krijgen waarvan, gemeten volgens
de tramlijn, de locomotief te Burgh en Ale laatste
wagen te Bergen op £oom zou staan
Wat die kolen betreft, er wordt vooral gewerkt
met Duitsche en Engelsche kolen, omdat de Hol-
landsche steenkool zich voor de gasproductie
minder leent door een te gering vochtgehalte.
Echter zal de Zierikzeesche fabriek op verzoek
onzer regeering dit jaar ook een kwantum Hol-
landsche steenkool gaan verwerken, waarmee de
eigen industrie wordt bevorderd.
De kolen worden per schip aangevoerd en in
gemalen toestand in de koleriloods opgeslagen.
Vandaar worden ze door een moderne laadmachine,
welke door één man kan worden bediend, in de
retorten geschoven. De retorten vormen het hart
van de fabriek. In deze fabriek zijn 3 ovens, elk
bestaande uit 8 retorten.
In de ovens, die na
tuurlijk vuurvast zijn,
brandt een zeer heet
cokesvuur. Door dat vuur
worden de ingebouwde
retorten, dit zijn metalen
ovale kokers, verwarmd
tot een temperatuur van
1000 graden Celsius. In
de retorten nu bevindt
zich ook steenkool, welke
niet verbrandt, maar wel
geweldig verhit wordt.
De gassen, welke zich
in de kolen bevinden,
ontwikkelen zich daar
door en komen vrij. Zij worden door pijpen
weggevoerd, terwijl de uitgeloogde, gloeiende
kool de retorten verlaat, en gedeponeerd wordt
in ijzeren manden. Zij wordt door watertoevoer
gebluscht, en verdwijnt dan in den cokesmolen,
om gemalen te worden, en dan verder als brand
stof te dienen.
Het gas, dat door de pijpen is afgevoerd, moet
nog gezuiverd worden van allerlei-bijproducten,
wil het voor gebruik gereed zijn. Het wordt daar
toe eerst door koelers gevoerd, waardoor het zijn
hooge temperatuur kwijtraakt. Door een zuigpers-
pomp-wurdt het o.a. door den teerwasscher ge
dreven, waar de teer er wordt uitgehaald. Daarna
gaat het gas naar den ammoniakwasscher, waar
de ammoniak wordt verwijderd. Maar ook dan is
het gas nog niet voor het gebruik gereed. Het
gaat nu naar het zuiverhuis, en wordt gevoerd door
zuiverkisten, welke gevuld zijn met ijzeraarde.
Deze aarde neemt de zwavel uit het gas weg. Maar
dan is het proces ook afgeloopen, en kan men de
kraan opendraaien.
In ons artikel over electriciteit hebben wij de
voordeelen van deze licht- en krachtbron naar
voren gebracht. Maar ook het gas heeft zijn voor
deelen, o.a. dit, dat het in voorraad wordt gemaakt,
en in den gashouder kan worden opgeborgen.
Terwijl electriciteit altijd moet worden opgewekt,
en niet in voorraad kan worden gehouden. Vandaar
dat de gasfabriek er geen speciaal nachttarief op
na behoeft te houden.
Als bijzonderheid vermelden we nog, dat de
straatverlichting geheel vanuit de fabriek wordt
geregeld, zoodat de man-met-het-laddertje over
bodig is geworden. De ruimte ontbreekt ons, om
nog nadere bijzonderheden betreffende dit interes
sante bedrijf te vermelden. Hopelijk vullen de
foto's een en ander voldoende aan.
Resumeerende kunnen wij opmerken, dat gas
en electriciteit ondanks de concurrentie, welke
Zij elkaar noodzakelijk moeten aandoen, beide een
goede toekomst voor zich hebben.
In de toonkamer worden de nieuwe gasapparaten gedemonstreerd en wordt
veelal het oude petroleumstel ingeruild voor een modern gascomfoor.
De gassen, die afgevoerd werden, moeten nog gezuiverd worden
van de bijproducten. Onderzoek door laboratoriumassistent Blom.
