EN DE CANARISCHE EILANDEN
NAAR MADEIRA
612
VRIJDAG 13 OCTOBER 1933
No. 20
Maar waar vinden wij de frissche,
wijde verte zóó geïllustreerd door de
teekenen eener bloeiende volkswel
vaart als in ons land Behalve in
de rustieke hoekjes van een of andere
provincie is er in 't Hollandsch land
schap klare degelijkheid, een bepaal
de orde, die geen van beide het artis
tieke in den weg staan.
Zulk een volstrekt eigen type bezit
op de eerste plaats Madeira, maar
kenmerkt ook Tenerife en Oran Ca-
naria. Dit eigene zit in het klimaat,
dat toovert met
kleuren, en in 't
volksleven met zijn
behoeften. Qran
Canaria nu wijkt
af van het alge
meen type doorzijn
bloemenrijkdom,
die te midden van
den subtropischen
plantengroei 'n fan
tastische versiering
wordt. Misschien
herinnert dit eiland
't meest aan Spanje,
meer nog dan
Tenerife, doch daarnaast is er een sterk ka
rakter in 't landschap, dat als één groote oase is,
echter niet bewoond door zwierige
Arabieren of Mooren, maar door
verre familieleden, de nerveuze
Spanjaarden. Het glinsterende wit
van het Morgenland is hier bleek
geel, rose, teerblauw. De palm
wuift niet over een moskee, doch
over een oud klooster de cactus
kruipt op den muur van een terras,
maar er zit geen Arabier gehurkt,
doch een Creoolsche, die bij de
guitaar zingt. Dromedarissen gaan
plechtig over de wegen, even voor
naam als in de Sahara, maar op
hun bult zit geen sheik, doch 'n
bruine bergbewoner. Het decor is
bijna gelijk, maar de acteurs zijn
anderen.
En de zon en de bodem zorgen voor een extra
bloemenversiering.
Las Palmas, de deels mo
derne, deels oud-Spaansche
hoofdstad, ligt over een
groot deel der
kust uitgespreid
in twee gedeel
ten, die door een
electrische tram
verbonden zijn.
In de hoofd
straat heerscht
een bedrijvige
drukte en een
eigenaardig pu
bliek beweegt
zich op de trot
toirs en in de
bazars.
Las Palmas
bezit een prach
tig park met
exotische gewas
sen, vooral de
zijstraten bie
den een interes
santen aanblik.
Zij loopen alle
op de hoofd
straat uit, doch
zijn slechts en
kele tientallen
meters diep
vrij plotseling
verheffen zich
dan de huisjes,
gekleurd in mat
te pasteltinten,
tegen de helling der bergen en opeens verliest't leven
daar zijn stadsch aspect. Wij zijn in het roman
tische bergland. De bovenstad is het eigenlijke
oude Las Palmas, waar 't krioelt van bedrijvig
landvolk, dat ter markt komt met ezels en muil
dieren. Te midden dezer drukte bewegen zich de
Spaansche vrouwen der burgerij, bijna allen in 't
zwart gekleed, en, als in Santa Cruz, met zorg
beschilderd. Uit de oase van het binnenland komen
de sappige vruchten en groenten naar de markt
hallen, die wel niet zoo kleurig zijn als in Funchal,
doch waar prachtige landtypen hun waar te
koop bieden.
Bij den ingang der markthal staat een diligence,
lichtblauw gekleurd, bespannen met acht muil
ezels, die alle acht staan te droomen. Zoo beweeglijk
als het volk is, zoo apathisch zijn de ezels en de
muildieren. Een enkele maai ziet men een kleur
ling op 'n vurig Arabisch paardje voorbij rijden
maar 't is een zeldzaam geval. De ezel en zijn
familielid zorgen met groote taaiheid en volharding
voor 't verkeer en ze doen het wijsgeerig en met
voornaamheid. Als 'n marktventer op 'n ezel zit,
terwijl aan weerszijden bij ieder been een met wa
ter gevulde geitenhuid bengeit en die vreemde
combinatie over een landweg voorthuppelt, dan
weet men niet wie de meerdere is, de ezel of de
ruiter, zóó bewust-onderdanig en voornaam-
beheerscht zijn de bewegingen van 't ezeltje en
zoo uitbundig theatraal de gebaren van den berijder.
Het met bloemen rijkversierde Afrikaansche
landschap verandert plotseling
en onverwacht op het schoonste
plekje, dat de eilanden bezitten
het dorp Atalaya. Hier is van 't
Moorsche niets meer over dan de
herinnering, die in 't volkstype
leeft voor 't overige is alles
Spaansch en in zulk een sug
gestieve, romantische omgeving
leeft hier de bevolking, dat men
zich opeens in een droomwereld
waant.
Aan de grens van 't dorp daalt
onverwachts de bergweg langs een
vrij diepe vallei, bruinrood ge
kleurd en bezaaid met bloeiende
cactus. Tegen de hellingen, in de
rotsspleten en in kleine huisjes,
die gedeeltelijk in de rotswanden gebouwd zijn,
leeft een bedelvolk uit een sprookje. De meisjes,
die de toeristen tegemoet komen en het eerst om
een aalmoes smeeken, zijn schoonheden, zooals
we zelfs in Madeira niet ontmoet hebben. De
kinderen, die haar volgen, rap en watervlug, zien
je aan met prachtige diep-zwarte oogen. De oude
mannen en vrouwen zijn even zoovele karakter-
ORAN CANARIA.
Het is geen wonder,
dat de Romeinen,
die den Canarischen
Archipel reeds kenden,
den wonderlijk vrucht
baren bodem „Geluks
land" noemden. Reizigers
met groote ervaring roe
men de eilandengroep als
de schoonste die ze ooit
bezochten. Nu is de
waardeering van schoon
heid heel vaak een kwes
tie van persoonlijken aard
en misschien zijn er wei
nig toeristen zoo critisch
als de Hollanders, omdat
ze zelf zulk een bijzonder
merkwaardig land bewo
nen Want Holland is
inderdaad gezegend met
onvergelijkelijk natuur
schoon. De atmosfeer
rondom de groote rivie
ren, het IJselmeer en de
nabijheid der Noordzeekust kleurt onze land
schappen in een zilverigen fijnen toon, dien we
nergens terugvinden. Tevergeefs zoeken we dit
eigen schoon in naburige landen en vergelijken dan,
maar bijna altijd vinden we in de vreemde schoon
heid een algemeen karakter en missen het sterk
persoonlijke, dat Holland kenmerkt. Het Alpen
type vinden we niet alleen in Zwitserland, doch
lijkt door de natuur voortgezet in Beieren, Tyrol
en nog Zuidelijker, 'n Berglandschap heeft iets
universeels.
