Gevangen koningen. (Foto Paramount)
Serge Wassilew, de vroegere scherprechter van
Rostow, stierf negen jaar 11a 't schrijven van deze
memorie in het dorp Kowropol. Hij verkeerde in
nooddruftige omstandigheden en moest op kosten
van de dorpsgemeenschap begraven worden. Het
eenige gedenkschrift dat hij naliet en dat hierboven
woordelijk werd vertaald, vond zijn weg naar het
redactiebureau van een Russisch Emigrantenblad,
dat uitgegeven wordt in Parijs. En wonderlijk ge
noeg werd daar het sensationeel slot aan Wassi-
lew's memorie geschreven. Ziehier wat graaf Boris
Buchanoff, ex-maarschalk voor de ceremoniën bij
het Petersburgsche hof, bij het artikel onthulde.
„Ik kende Wassilew's geschiedenis niet, wel
echter die van vorst Marakow. En daarom ben ik
in staat te vervolgen, dat de ongelukkige Was
silew het slachtoffer is geworden van omstandig
heden, niet van verraad door vorst Marakow.
Op een Octobermiddag, ongeveer een jaar na
de terechtstelling, waarvan Wassilew hierboven
verhaalt, verscheen vorst Marakow in de anti
chambre van de audiëntiezaal. Hij droeg 't groot
tenue van kapitein van de Keizerlijke Garde. Ik
had antichambredienst, vorst-maarschalk von
Trenk was belast met de voorstelling ter audiëntie.
Veertien dagen voordien had Z.M. de ukase
geteekend, waarbij aan vorst Marakow vergunning
werd gegeven, in Rusland terug te keeren. Tien
dagen na de verschijning van die ukase werd de
jonge vorst opgeroepen ter auürëntie. Hij verscheen
een kwartier voor den vastgestelden tijd en had
nog twee personen voor zich, wien eerst gehoor
zou worden verleend.
Marakow was zeer opgewekt en wij waren
weldra in een levendig gesprek gewikkeld. Plot
seling zag ik Von Trenk in de antichambre ver
schijnen. Hij drukte Marakow de hand en nam
hem terzijde, doch niettemin kon ik alles verstaan
wat er gesproken werd.
„Hoogheid, ik heb een verrassing voor u,"
begon Von Trenk met een geheimzinnig lachje.
„Het is Zijper Majesteits wensch, dat gij u na de
audiëntie naar de vertrekken van Hare Majesteit
begeeft. Gij zult daar worden voorgesteld aan
de jonge barones Samareff, een dame van uitne
mende kwaliteiten."
Von Trenk lachte en wreef zich de handen,
alsof hij zich verheugde in de verrassing, die hij
nog in petto hield.
Marakow keek hem verwonderd aan. Een
dergelijke voorstelling was zeer ongewoon en hij
begreep dan ook, dat er een bedoeling achter ver
borgen lag.
„Zijne Majesteit bewijst mij veel eer," gaf hij ten antwoord. „Het zal mij
een voorrecht en een vreugde zijn, met barones Samareff kennis te mogen
maken. Maar zou uwe hoogheid de goedheid willen hebben mij te zeggen,
welke bedoeling Zijne Majesteit met die voorstelling heeft
Von Trenk lachte weer en gaf hem een knipoogje. „Begrijpt u dat niet?
Het is dunkt mij duidelijk genoeg. Zijne Majesteit beseft, welk een smartelijk
verlies gij geleden hebt. Het is zijn hoogste wensch u weer gelukkig te zien en
daarom heeft hij het oog laten vallen op barones Samareff, om u het geleden
verlies te vergoeden. De vorstin Marakow is een jaar dood. Zijne Majesteit
wenscht, dat gij zoo spoedig mogelijk een tweede huwelijk sluit."
Ik zag Marakow plotseling doodsbleek worden.
„Ik blijf Zijne Majesteit zeer, zeer dankbaar," sprak hij met schorre stem.
„Als Zijne Majesteit echter uitsluitend mijn geluk op het oog heeft, moge hij
mij vergunnen, mij in vergetelheid en eenzaamheid op mijn landgoed terug
te trekken. Ik heb gezworen geen tweede huwelijk meer aan te gaan."
Von Trenk keek hem verbaasd aan. „Maar wat is dat nu, hoogheid
vroeg hij ontstemd. „U is nog zeer jong, nauwelijks dertig jaar. Nakomelingen
hebt gij nog niet wilt gij het geslacht Marakow laten uitsterven Dwaasheid
hoogheid Voeg u naar den wensch van Zijne Majesteit. Hij heeft zich zeer
veel moeite gegeven, om een geschikte levensgezellin te vinden en ook de
barones reeds voorzichtig gepolst. Gij kunt toch niet willen, dat Zijne Majesteit
in een allerpijnlijkste situatie komt te verkeeren tegenover een der hofdames'
U zou wel eens opnieuw in ongenade kunnen vallen, als u den wensch en den
wil van Zijne Majesteit opzettelijk negeert."
Marakow kon minuten lang geen woord uitbrengen. Zijn gelaat verried
dat het stormde in zijn binnenste. Eindelijk gaf hij antwoord, doch het klonk
als een zucht.
„Het spijt mij oneindig veel meer, dan ik uwe hoogheid zeggen kan, maar
als ik kiezen moet tusschen de ongenade en deze gunst van Zijne Majesteit,
dandan geef ik de voorkeur aan het eerste
Het was eruit, hij scheen verlicht. Von Trenk greep hem ontsteld
bij den arm. „Maar bedenk u toch weet gij wel wat gij zegt viel hij
opgewonden uit. „En vergeet gij niet, dat het Zijne Majesteit als chef van
leger en staat vrij staat, den kapitein Marakow te gelasten zijn wil te doen
«L -
En dat dienstweigering van een officier met den dood wordt gestraft
Marakow kromp in elkander, alsof hij getuchtigd werd.
„Zijne MajesteitZijne Majesteit zal niet wenschen, dat ik mij schuldig
maak aanaan bigamiestamelde de ongelukkige.
„Aan bigamiezijt gij dan alweer gehuwdin het geheim vroeg
Von Trenk ten hoogste verrast. „Hoe heet uw vrouw? Is zij van zoo hooge
geboorte, dat het huwelijk de goedkeuring kan wegdragen van Zijne Majesteit?
Waarom hebt gij mij niet dadelijk gezegd, dat gij niet meer vrij was
„Zijne Majesteit moge het mij vergeven.... de vrouw, met wie ik vier
jaar geleden in het huwelijk trad, leeft nog. De dame, die vorig jaar terecht
gesteld werd, was een vriendin Anika Burloff, een meisje, dat leed aan een
ziekte, die men sinds kort tuberculose noemt. Zij was door de dokters op
gegeven en redde met haar dood het leven van mijn vrouw
De bekentenis was eruit. Hoewel ik ten hoogste ontsteld was, ontging
het me niet, dat Marakow een zucht van verlichting slaakte. Vorst von Trenk
keek hem verbijsterd aan en pas toen de schel ging, dat hij iemand uit moest
leiden, kwam hij eenigszins tot zichzelf.
„Ik zal Zijne Majesteit op de hoogte stellen," bracht hij schor uit En met
die woorden verdween hij in de audiëntiezaal.
Tien minuten later keerde hij terug.
„Ik heb opdracht uwe hoogheid mee te deelen, dat Zijne Majesteit er
geen prijs meer op stelt u thans te ontvangen," sprak hij koel. „Zijne Majesteit
wenscht voorts, dat gij onmiddellijk ontslag neemt als officier der Keizerlijke
Garde, en dat gij u tot nader order terugtrekt op uw landgoed."
Von Trenk boog en trok zich terug. Marakow boog ook, maar als onder
een striemenden slag blijkbaar had hij een milder vonnis verwacht. Wanke
lend zag ik hem verdwijnen ik heb hem nooit meer teruggezien. Later vernam
ik bij geruchte, dat de Czaar een onderzoek had gelast naar de gebeurtenissen
van dien nacht, waarin de vorstin moest worden terechtgesteld. Van dat onder
zoek werden de scherprechter en de soldaat het slachtoffer. De ongelukkige
vorst Marakow kon daar echter niets aan doen voor de keus gesteld zijn
vrouw te verloochenen en bigamie te plegen, of een bekentenis af te leggen
was hij in eer en geweten verplicht het laatste te kiezen."
