-
No. I-I
VRIJDAG 31 AUGUSTUS 1934
437
spuitende bron verkreeg, doch binnen korten tijd
stond er een halve meter olie in.
Ik zorgde ervoor, dat de talrijke'nieuwsgierigen
op een flinken afstand bleven en stuurde geregeld
patrouilles rond om de orders te herhalen, dat niet
het minste vuur of licht gemaakt mocht worden,
ook niet met de groote stalen electrische zaklan
tarens, die hier bij het werk gebruikt worden. Ik
beefde bij de gedachte, dat er brand zou ontstaan.
Doch de voorzorgen waren nutteloos terwijl ik
met Sampin stond te praten over de maatregelen,
welke wij zouden beproeven, zoodra het licht werd,
zag ik tot mijn ontzetting plotseling twee mannen
met zaklantarens binnen den dijk, loopend in de
richting van den boortoren. Met 'n waarschuwenden
gil vloog ik hen achterna de lichten vervaagden in
den damp van de neerstuivende olie, één verdween
er geheel, en op hetzelfde oogenblik spoot een vuur
straal omhoog en werd ik in de drabbige olie ge
smakt. Ofschoon verblind en half bewusteloos door
den ontzettenden knal, was ik gelukkig bij machte
op te springen en over het dijkje te klauteren twee
mannen vingen mij op en rukten mijn brandende
kleereti uit, en wel zoo vlug. dat ik er met enkele
lichte brandplekken afkwam. Maar het olie-meer
binnen den dijk brandde het brandde met angst
wekkend groote vlammen, met een brullend loeiend
geluid. Het ongeluk was gebeurd. Waarschijnlijk
was een van de twee mannen gestruikeld en had
daarbij met zijn zaklantaarn een steen of een
ijzeren voorwerp geraakt, hetgeen een vonk ver
oorzaakte meer is er niet noodig om in deze ge
vaarlijke omgeving van olie en gas brand te
brengen.
Op eerbiedigen afstand van den dijk, in het licht
van den ontzagwekkenden brand, hield ik krijgs
raad met de ingenieurs, die intusschen waren ge
komen. De twee mannen, die ik in het olie-meertje
had zien verdwijnen, moésten wij als de eerste
slachtoffers beschouwen zij moesten in de vree-
selijke vlammen een pijnlijken doch vluggen dood
gestorven zijn. Bovendien waren enkele arbeiders
bij de ontploffing door rondvliegende stukken
steen gewond, doch gelukkig niet ernstig behalve
drie konden allen bij het blusschingswerk helpen.
Wij besloten het eerst te probeeren met de mod-
der-methode, waarmede wij onmiddellijk begon
nen, daar wij nu niet op het aanbreken van den
dag behoefden te wachten de brand verlichtte
alles over een aanzienlijken afstand. In afwachting
van het oogenblik, dat de olie binnen het dijkje
door de razende vlammen verteerd zou zijn, liet ik
de sterke pompen gereed maken, die bij het boren
water en modder omhoog halen. Met vrachtauto's
en lorries werden alle pompen en buizen rondom
den dijk verzameld, totdat ik met twintig stralen
het vuur kon aanvallen veel verwachtte ik er niet
van, doch het moest gedaan worden. En het leverde
inderdaad niet veel resultaat op de kracht van
de spuitende, brandende olie was zoo groot, dat
de dikke modderstralen als fijn stof uit elkaar wer
den geblazen, zoodra ze die raakten.
Dus bleef er nog maar één middel over: nitrogly
cerine, d.w.z. de onderaardsche buisleiding door
een ontploffing afsluiten, met de kans natuurlijk,
dat de bron vernield werd en het boorwerk opnieuw
begonnen moest worden. Dat was echter altijd nog
beter, dan de olie te laten spuiten en branden, wie
weet voor hoe lang nog. Ik liet een telegram sturen
naar een nitroglycerine-expert in Seminole hij
zou dadelijk komen met een flinke lading, maar het
zou toch minstens zes uur duren, eer hij bij den
brand kon zijn. Al dien tijd konden we niets doen
dan de gloeiende resten van den vernielden boor
toren omver halen het zou n.I. noodig zijn, dat
wij straks de lading zoo dicht mogelijk bij den vuur
haard brachten, waartoe de hinderlijke ruïne
eerst opgeruimd moest worden. Men kan ook een
tunnel graven naar den toren, om daar de nitro
glycerine in te plaatsen, maar dat zou een lang
durig werkje worden, en ik besloot het op de andere,
hoewel gevaarlijker manier te probeeren.
De nitro-man was het met mij eens, toen hij na
aankomst den toestand had bestudeerd. Uit zijn
auto, die op veiligen afstand was geparkeerd,
brachten wij voorzichtig de blikken nitroglycerine
binnen het dijkje, waar wij ze op een licht, klein
karretje plaatsten. Daarna begon het gevaarlijkste
werk wij reden het wagentje zoo ver als de hitte
ons toeliet te komen, trokken een soort duikerpak
van asbest aan en duwden toen met lange stokken
het met asbest omhulde wagentje verder naar het
De enorme rookkolom
na een ontploffing bij een
oliebron in Oklahoma.
vuur. Vier man hielden een waterstraal op ons ge
richt, maar desondanks dacht ik in mijn .asbest-
uniform te sterven van de ondraaglijke hitte. Dat
was echter niet het ergste; mijn zenuwen hadden
het nog zwaarder te verduren door de gedachte,
dat ik ieder oogenblik in de lucht geslingerd kon
worden, indien de nitroglycerine zou ontploffen
door de ontzettend hooge temperatuur of door een
schok van het wagentje, wanneer het over een on
effenheid hobbelde. Centimeter voor centimeter
schoven wii het karretje voort, tergend langzaam,
hetgeen mij weer nieuwe angsten gaf want bij de
nitroglycerine hadden wij een instrument gevoegd,
dat na een half uur de lading zou doen springen,
en het scheen mij toe, dat wij reeds bijna een half
uur gezwoegd hadden. In werkelijkheid waren het
slechts tien minuten, in dien tijd hadden wij het
karretje zoo dicht bij de brandende bron gescho
ven, als wij slechts dorsten.
Daarna volgden eindelooze twintig minuten van
wachten wij hadden ons ongeveer vijfhonderd
meter teruggetrokken, horloge in de hand, half
gek van spanning, of de explosie resultaat zou heb
ben. Toen kwam de slag wat er nog stond van den
toren, werd gekraakt een donkere massa vloog
in de lucht een lange, scherpe steekvlam schoot
omhoog gekraak, gerommel, een akelig gesis, nog
enkele vlammen. Duisternis. Schreeuwend van blijd
schap sprong ik op, maar
helaasWeer werd de
omtrek verlicht door groote
vlammen, wij hadden den
brand niet kunnen stuiten.
Alle werk en alle gevaar
vruchteloos.
Ik kan u verzekeren, dat
het dan meer dan gewone -'^Ék
wilskracht kost, om niet toe
te geven aan de felle teleur-
stelling, zich maar moede
loos op den grond te laten
vallen en alles te laten voor
wat het was. Doch wij kon
den niet toekijken, zonder
iets te doen ieder uur ver
brandde er voor duizenden
aan olie, en men kan een
bron, die misschien millioe-
nen vaten zou opleveren,
toch niet zonder meer laten
doorbranden. Er was dus
geen andere mogelijkheid,
dan opnieuw het asbest-
costuum aan te trekken en
den tweeden keer den ge
vaarlijken ren met de nitro
glycerine te ondernemen.
Vooralle zekerheid plaats
ten wij nu een dubbele
lading op het wagentje, onderzochten vluchtig
waar de minste oneffenheden in het terrein waren,
en bevestigden weer de stokken aan het karretje.
Slechts één keer schokte het wagentje gevaarlijk
over een stuk steen, dat wij niet gezien hadden er
gebeurde niéts, doch de angst voor een ongeluk
was meer dan mijn uitgeputte zenuwen alle ver-
geefsche blusschingspogingen hadden nu reeds
meer dan een etmaal geduurd konden verdra
gen. Ik waggelde en voelde dat jk door den ander
werd weggetrokken en op den grond gelegd. Een
voorman nam mijn werk over, zooals ik later hoor
de, en bracht met den nitro-expert het levensge
vaarlijke karweitje tot een goed einde, want toen
ik weer tot bewustzijn kwam, ergens op behoor
lijken afstand van de bron, gebeurde dat door een
donderende ontploffing.
En dezen keer hadden wij succes de nitroglyce
rine had het boorgat onwrikbaar dichtgeslagen met
een barrière, waartegen de kracht van de spuitende
olie het moest afleggen. Ik dacht, dat ik in zwarte
duisternis van bewusteloosheid terugzonk, doch
nu was het werkelijkheid de monsterachtige vuur
zuil van de brandende olie slonk, daalde en spatte
in elkaar, alsof een reusachtige kraan werd dicht
gedraaid de roode gloed doofde en inktzwarte
duisternis viel als een groot scherm op ons wij
hadden overwonnen, het vuur was bedwongen.
