van Vun Hindenburg en Ludendorff in einde Maart
1918 een nieuw groot offensief in het Westen inge
zet. De beslissende ure was genaderd. Bij Arras
braken de Duitschers door het Engelsche front.
Zij, die meenden, dat de Duitschers uitgeput en
alleen tot een defensief in staat waren, moesten het
tegendeel erkennen. De Geallieerden drongen bij
Wilson aan om snellere troepenzending uit Ame
rika. Toen bleek, dat Von Hindenburg zich schro
melijk vergist had of door de marine-autoriteiten
onjuist was voorgelicht met betrekking tot de
mogelijkheid om den overtocht der Amerikaansche
troepen naar Europa door middel van de duikboo-
ten te verhinderen. In acht weken tijds stonden
tweehonderd duizend Amerikanen aan het West
front. De duikbooten konden den aanvoer der troe
penmassa's (waartoe Amerika rustig de neutrale
ook de Nederlandsche - handelsschepen roofde),
die door een sterke vloot beveiligd werden, niet ver
hinderen.
Na dé zware Engelsche nederlaag bij Arras be
sloten de Geallieerden, om de Krattsche, Engelsche
en Amerikaansche strijdkrachten onder één opper
bevelhebber te plaatsen. Ondanks het verzet van
den Engelschen staf werd de Eransche generaal Foch
met het oppercommando belast. Foch, die tot de
grootste strategen der geschiedenis moet gerekend
worden, zou dezen post zeker reeds lang gekregen
hebben, indien het geïntrigeer van politici in het
Fransche parlement, en de naijver van de Engel
schen zulks niet verhinderd hadden. Het was ten
slotte Clemenceau, die een einde maakte aan het
gekonkel en Foch benoemde. Van weerskanten rust
te men zich nu uit voor den laatsten strijd. 27 Mei
1918 begon de laatste groote Duitsche aanval. De
Duitschers dreven een wig in het front hunner
tegenstanders en drongen opnieuw tot aan de
Marne door. Met verdragende kanonnen werd Pa
rijs opnieuw beschoten. Maar op de flanken hielden
de Geallieerden stand. Met heldenmoed verdedig
den de Franschen Amiens en Reims, en ondanks
belangrijke terreinwinst kwam het offensief tot
staan. Enkele weken later (den 16en Juli) gingen
de Duitschers nogmaals tot den aanval over. Foch
ving echter den stoot op en bracht den Duitschers
aan de Marne een ernstige nederlaag toe. Langzaam
maar onweerstaanbaar gingen de Geallieerden nu op
verschillende punten tot den tegenaanval over. De
Duitschers moesten wijken eerst bij Soissons, dan
bij Amiens, St. Quentin. Het geloof in de over
winning was bij de Duitsche soldaten aan het ver
dwijnen. In September volgden nieuwe nederlagen,
zoodat de Duitsche troepen een voor een de belang
rijkste plaatsen in Frankrijk en België moesten
opgeven. Tijdens hun terugtocht vernielden de
Duitschers Noord-Frankrijk zoo grondig mogelijk.
Begin October werden Ostende en Zeebrugge ont
ruimd en de daver van het geschut ging langs de
grenzen van Zeeuwsch-Vlaanderen. Het was met
de militaire suprematie der Duitschers gedaan.
Ook aan de andere fronten verliep de strijd voor
de Centralen ongunstig. De Fransche bevelhebber
Franchet d'Espery vernietigde het werk van Von
10 November 1918 kwam de Duitsche keizer bij Eijsderi
over de Nederlandsche grens. De gewezen monarch
(in het midden met bontkraag) temidden van enkele
officieren, die hem na de nederlaag vergezelden.
Teneinde de gedeci
meerde Fransche re
gimenten aan te vul
len. besloot de regee
ring tenslotte uit de
koloniën troepen naar
het front te laten
komen.
Het dertigjarig regeeringsjubileum van keizer Wilhelm II
werd 28 Augustus 1918 in het Groote Hoofdkwartier ge
vierd De toestand was voor de Duitsche troepen toen
reeds uiterst kritiek. Rechts de kroonprins in gesprek met
Von Hindenburg.
Maekensen op den Balkan, en dwong Bulgarije om
een wapenstilstand te vragen.
De Engelschen verpletterden de Turken in Klein-
Azië de Turken vroegen om vrede en verkregen
op vernederende voorwaarden wapenstilstand.
In Oostenrijk stonden de Tsjechen, de Slaven, de
Ruthenen en de Hongaren op, toen de Italianen,
gesteund door Amerikaansche troepen, Tirol bin
nendrongen. De Oostenrijkers werden den 2en No
vember, nadat de Hongaarsche en Tsjechische
troepen waren afgevallen, tot een wapenstilstand
gedwongen, waardoor zij volkomen machteloos
waren. Geen wonder, dat men in Duitschland nu
openlijk over de vredesvoorwaarden begon te
spreken. Von Hertüng .werd vervangen door den
Koning Albert en konin
gin Elisabeth van België
in de duinen van Vlaan
deren. waar ook het
Duitsche kanon dreunde.
penstilstandsonderhandelingen tot president Wil
son. De onderhandelingen, door de geheele wereld
met de grootste spanning gevolgd, duurden bijna
vier weken. Wilson weigerde echter met het oude
regime te onderhandelen. Ofschoon ook Luden
dorff zijn ontslag nam, was men noch bij de Geal
lieerden, noch in Duitschland tevreden met de
hervormingsmaatregelen. De revolutie kon niet
uitblijven. Toen de Duitsche vloot den 3en
November opdracht kreeg Kiel te verlaten en de
Engelsche tegemoet te varen, weigerde de be
manning aan het bevel te voldoen. Snel plantte
de opstandige beweging zich door Duitschland
voort. De raden van arbeiders en soldaten maakten
zich van het gezag meester. De regeering, niet bij
machte de revolutie te bedwingen en dit overigens
ook niet van zins, seinde naar het hoofdkwartier,
dat de keizer zou aftreden. Wilhelm II raadpleegde
Von Hindenburg, die genoeg werkelijkheidszin
bezat om den keizer te adviseeren niet meer op
de trouw van het leger te rekenen. De keizer
deed afstand en vluchtte per auto vanuit Spa
naar Nederland. Bij Eijsden kwam hij overonze
grens. Na een kort verblijf te Amerongen vestigde
hij zich te Doorn. De kroonprins begaf zich even
eens naar ons land en werd op Wieringen geïnter
neerd. Den 9en November riep Scheidemann te
Berlijn de republiek uit, terwijl Frederik Ebert
Rijkskanselier werd. Ook in andere Duitsche staten
werd de republikeinsche staatsvorm ingevoerd.
Tegelijkertijd viel het kunstmatige Oostenrijk uit
een. Keizer Karei zocht met zijn gezin een toe
vlucht in Zwitserland.
De nieuwe Duitsche Rijksregeering vroeg nog
maals dringend om wapenstilstandsvoorwaarden.
democratischen prins Max von Baden, de socialis
ten werden in de regeering opgenomen, de macht
van den keizer werd sterk beperkt en 4 October
1918 richtte het Duitsche hoofdkwartier, dat den
oorlog als verloren begreep, een verzoek om wa-
