DEN SC
Moedeloos is de stemming condom de haven en
paard van den groenteman laat z'n kop mistroostig
tramrails den smallen kronkelweg naar Scharen-
dijke in. Straks buigen we rechtsaf, en zetten koers
naar Brouwershaven, dat in den lande algemeen
„Brou" heet, zooals Bruinisse het voorrecht heeft
„Bru" te heeten.
Brou ligt kil in den herfstregen, en van de tierig
heid, welke wij er nog hebben gekend, is geen spoor
meer te vinden. Het slechte weer Nee, meneer,
licht men ons in de crisis. Waarvan moet zoo'n
klein stadje bestaan, als de landbouw kwijnt,
en de visscherij niets opbrengt Moedeloos liggen
de schepen met gestreken zeilen in de schilderach
tige haven.
Veel vensters staren met doode oogen voor zich
uithet beluik van dit stadje is groot, het is als
een kleine jongen, dien men een broek van zijn
vader heeft laten aantrekken, welke onaangenaam
slobbert.
De groote huizen, patriciërswoningen eertijds,
kunnen den schijn van grootheid niet meer ophou
den. Een stadje in verval, teruggezonken in een
dorpsbestaan, en zonder eenige vooruitzichten
voor de toekomst. En dat is het ergste. Er zijn
plaatsen, die geen mogelijkheden meer hebben,
en welke willoos overgeleverd zijn aan de conjunc
tuur der tijden. Geen magistrale kerk, te omvang
rijk voor de gemeente en alzoo een zware last,
geen royaal stadhuis, pralend als in de gunstige
tijden, kunnen den indruk van troosteloosheid
wegnemen. En het lijkt wel, of Jacob Cats zijn nu
vaalgrauwen mantel dichter om zich heentrekt.
We schudden dit alles van ons af, zetten den
motor aan verder door het Schouwsche land,
door de gehuchten die den naam van dorp niet
kunnen dragen: Klaaskinderenkerke, Loopers-
kapelle, Brijdorpe kleine complexen hofsteden en
arbeiderswoningen in een land zonder comfort,
openliggend voor de Noorderstormen, die onbelem
merd aanval op aanval doen.
En meer Noordwaarts nemen zij in hevigheid toe
Den Osse brengt snerpenden zeewind, en op den
dijk kan men zich haast niet staande houden.
Dan liever weer landwaarts, naar de vriendelijke
dorpen Zonnemaire en Noordgouwe, die beide
Als het najaar in Zeeland komt, breekt voor den
natuurliefhebber een tijd van intens genieten
aan. Want het najaar in Zeeland is mooi
kleuren en tinten krijgen een bijzonder aspect door
het nevelige, dat in ons waterland bijna altijd in
de atmosfeer hangt. Stemming noemt men dat,
en terecht, want over alles ligt een romantisch
waas, dat het landschap onwerkelijk maakt.
Lang heeft de zomer zich goedgehouden, en
hij heeft slechts ongaarne de wijk genomen voor
de barre herfstvlagen, die het einde van de periode
van licht en warmte aankondigden. Genoeg 1
riepen ze, en schudden aan de boomen, die beangst
hun schat van wondermooi getinte blaren loslieten,
die heenstoven in een verwarde vlucht.
Genoegriepen de regen- en hagelbuien, en ze
striemden neer op de herfstige bloemenpracht in
onzen tuin.
Genoegriep het wegstroomend water op de
smalle wegen, en het maakte er rivieren en modder
poelen van.
Genoeg riepen de kachels op de zolders, maar
die bedoelden slechts, dat zij genoeg hadden van
den zomer, en terugverlangden naar het vertrouw
de plaatsje in de kamers met hun wintersche ge
zelligheid.
Het is in deze kille najaarsdagen bar koud in
den Schouwschen Noordhoek, die kaal en ont
redderd neerligt, opengesteld aan het grimmig
spel van wind en regen, zwaar opzettend vanuit zee.
Het is nog geen drie weken geleden, dat men langs
droge en zonnige paden wandelde, te midden van
velden, zwaar van groen en goud. Nu is alles kaal
en troosteloos, en de auto glibbert moeizaam door
de poelen wegen zijn het niet meer. De laatste
vreemdelingen hebben verschrikt de beenen geno
men, en Schouwen is weer voor de Schouwenaars
zoo heeft men het diep in het hart het liefste
De boeren met hun wagens behoeven niet meer uit
te wijken of den rechterkant der smalle wegen te
houden ze zitten weer dictatoriaal op hun wagens,
die den heelen weg in beslag nemen.
We laten de duinstreek liggen, en slaan langs de
Noordgouu e
ziekenhuisdut een 1
ale beteekenis geeft aan
dit dorp.
nog een welvarenden indruk maken. Zonnemaire
met zijn niet-Zeeuwsch imponeerend kerkje en
de kleine huizen, regelmatig er omheen gebouwd,
Noordgouwe met zijn ziekenhuis, dat een speciale
beteekenis geeft aan dit kleine dorp.
Dan weer een kleine nederzetting Bommenede,
welke alleen den indruk geeftals ik hier toch
in den winter moest wonenen dan koersen we
weg uit dezen somberen hoek, die in den winter
geen vertier weet te bieden. Zoo ligt in den greep
van den komenden winter dit district, somber en
afgesloten, met een eigen leven, geconcentreerd
in kleine behuizingen aan modderige wegen.
We houden van Zeeland in al zijn schakeeringen. Maar nu wij ki
zetten naar Zierikzee, waar we weer vasten grond onder de voeten krijefen,
moeten we zeggenals u dit landje bezoeken wilt, we raden tie# u
aan, maar.... in den zomer!
En ook de Schooi
Noordhoek bezit
in de herfstkleurei
scholen boerderijen,
afstekend tegen
overigens kale landi
(Bonimei
De vreemdelingen
zijn verdwenen.
Schouwen is weer
voor de Schouwenaars en de
boeren met hun wagens behoe
ven niet meer uit te wijken.
Brouwershaven ligt stil en verlaten en van de tierigheid, welke
wij er nog hebben gekend, is geen spoor meer te vinden.
