wmm
De Hortobagy, het laatste eiland tier romantiek van de Hongaartsche poeszta.
De nieuwe heerscher der poeszta is thans echter
de csikós, de paardenherder, die, zelf te paard, zijn
prachtige kudden bewaakt. Een merkwaardig
menschentype, in langen, kleurig versierden, witten
mantel, in de hand de prachtig bewerkte, lange
csikós-zweep, waarmee hij de honderden paarden
in bedwang houdt hij is de aristocraat der poeszta.
Zijn collega, de gulyas (koeherder), is een minder
trotsche verschijning, maar een eerste klasse vak
man, die in een oogenblik uit zijn duizenden ossen
en koeien een bepaald dier terugvinden kan. Het is
een lust om te zien, hoe hij over deze altijd even
beweeglijke massa regeert. Wekelijks komt de boek
houder met hem afrekenen
en het komt maar zelden
voor, dat de getallen van
dieren, productie of prijzen
niet kloppen.
Als derdeu bewoner telt
de poeszta nog den juhasz
(schaapherder). Hij is de
filosoof van de poeszta.
Urenlang staat hij, op z ijn
stok geleund, nadenkend
zijn pijp te rooken. Zijn
beste vriend is zijn hond,
waarmee hij in de verre
verlatenheid lange ge
sprekken voert. In storm
en regen, altijd staat hij
op zijn post, gehuld in zijn
waterdichten pelsmantel,
die in den winter warmte,
in den zomer koelte ver
schaft. Zijn collega's, de
csikós' en gulyas', drijven
den spot met hem, maar
dat verdraagt hij met on
verstoorbare kalmte.
Het centrum van het
poeszta-leven was en blijft
de csarda (herberg). Hier
toefden vroeger de Be-
tyaren en maakten de
waardin het hof. Ook de
gendarmen kwamen in de
csarda en vaak genoeg
moest de waardin een
barer aanbidders voor hen verbergen.
Maar de csarda bleef onveranderd.
Nu zitten er de csikós', de gulyas' en de
juhasz' broederlijk om de tafel en de
schoone waardin, derde of vierde
nazaat van de vroegere, schenkt
hun even vriendelijk en gastvrij
den vurigen wijn als haar over
grootmoeder het deed. En het één-
mans-orkest speelt er de oude
liederen en wijzen over Rozsa San-
dor en de andere legendarische
betyar-figuren.
Nu zitten "er in de csarda de csikós' en andere poeszta
de tafel en de speelman brengt er de oude liederen van
bewoners om
de lietyaren.
Een der typische boeren
hoeven, zooals zij op kilo
meters afstand van elkan
der eenzaam in de woestenij
verspreid liggen.