dé4
de
cLoorjtyary (f!
CounseCman
HET
GEHEIM Auive«
JOF.N de vreemde gebeurtenis tot
Ihet verleden behoorde, was ieder
een het er over eens, dat de heele
zaak de vrucht moest zijn van een onge
zond stel hersenen, een partij schaak ge
speeld door een krankzinnige, waarin de
stukken in plaats van ivoren figuren,
menschelijke wezens waren.
Het was eigenaardig, dat van het begin
af aan niemand aan den „ernst van den
opzet" had getwijfeld. Het publiek bleek
geen enkel oogenblik te hebben gedacht
aan den streek van een grappenmaker, of
aan den inzet van een of andere reclame
campagne.
Jeff Haverty, redacteur van het „Nieuws",
wees er op, dat de zaak waarschijnlijk
moest worden beschouwd als een grootscheepsche,
zielkundige proef, die zou eindigen met een ont
hulling der persoonlijkheid van den organisator en
met algemeene vroolijkheid onder het publiek „om
de goede mop."
Waarschijnlijk was het de plotselinge en geheim
zinnige manier, waarop de mededeeling werd gedaan,
die ten gevolge had, dat de algemeene belangstelling
werd gewekt. Blankville, een plaats van ongeveer
30.000 inwoners, constateerde op een morgen bij het
ontwaken, dat alle boomen, telefoonpalen, muur
vlakten en groote winkelpuien waren beplakt met
een vreemdsoortige mededeeling een bekendma
king in machineschrift op gewoon, geel papier .De
inhoud luidde
„Op dezen dag, den vijftienden Maart,
zullen drie stuivers in deze stad in omloop
worden gebracht. Op ieder geldstuk zal een dui
delijk zichtbaar merkteeken staan. Een is
een vierkant: een is een cirkel en een is
een kruis. Deze drie stuivers zullen, zooals
ieder ander geldstuk, van hand tot hand gaan,
en op den zevenden dag na deze mededeeling
(den eenentwintigsten Maart) zal de eigenaar
van ieder gemerkt geldstuk een geschenk ont
vangen.
De eerste Honderdduizend dollars in con-
tanten.
De tweede Een reis om de wereld.
De derde De dood.
Het antwoord op dit raadsel ligt in de merk-
teekens op de drie geldstukken cirkel, vierkant
en kruis. Welk van deze drie symbolen betee-
kent rijkdom, welk de wereldreis, welk den
dood?
De bezitter van het eerste geldstuk ontvangt
zonder uitstel 100.000.—. De bezitter van het
tweede krijgt een passagebiljet eerste klasse
voor het eerstvolgende stoomschip, dat een
wereldreis maakt. Maar de eigenaar van
het derde gemerkte geldstuk zal verrast
worden door den dood. Indien ge vreest,
dat uw geldstuk het derde zal zijn, geeft het
uit maar het kan ook het eerste of het
tweede zijn
Toon uw gemerkt geldstuk op den eenen
twintigsten Maart aan den redacteur van het
„Nieuws" en geef hem uw naam en adres op.
Vóór vandaag wist hij evenmin als u iets af van
den inhoud van deze bekendmaking. Hem wordt
verzocht de namen van de drie eigenaars op
den eenentwigstigsten Maart te publicoeren,
mét het merkteeken op het geldstuk, dat zij
toonden.
Het zal geen nut hebben de merkteekens op
andere geldstukken na te maken, want de da-
n haar land geniet de Engelsche
schrijfster Mary E. Counselman
groote vermaardheid, haar korte,
spannende verhalen worden gretig
gelezen. Een van haar meest boeien
de vertellingen is „Het geheim van de
drie Stuivers", het verhaal, dat deze
week een plaats in ons blad vond.
turns van de wérkelijke munten zullen aan
den redacteur van het „Nieuws" worden mede-
Tegen den middag had iedereen de bekendmaking
gelezen en verkeerde de stad in de grootste opwin
ding. Bedienden en patroons begonnen den inhoud
van hun kasregisters na te kijken. Handen grabbel
den in zakken en beurzen. Winkels en banken wer
den bestormd door menschen, die hun zilver tegen
kopergeld wenschten in te wisselen.
Jeff Haverty was de vraagbaak voor iedereen en
zijn avondblad verscheen met een lang hoofdartikel,
alles bevattende wat hij over het mysterie wist, het
geen hierop neer kwam, dat er eigenlijk niets in stond.
Dien morgen was er tegelijk met de andere post
een witte enveloppe bezorgd, waarop een in de stad
afgestempelde postzegel. Ingesloten was een zelfde,
ongeteekend geel velletje papier, waarop niets anders
stond dan: „Cirkel 1920. Vierkant 1909. Kruis
1928. U gelieve deze datums niet vóór den eenen
twintigsten openbaar te maken."
En Haverty voldeed aan dit verzoek en speelde
zoodoende zijn rol in het geheimzinnig gebeuren.
De eerste stuiver werd op straat gevonden door
een kleinen jongen, die hem dniniddellijk aan zijn
vader bracht. De vader gaf hem op zijn beurt aan
zijn barbier en deze betaalde het muntje met wissel
geld terug aan één van zijn klanten, vóórdat hij het
ingekorven kruis had opgemerkt.
De klant liet het zijn vrouw zien, die het onmid-
dellijk kwijt raakte aan den kruidenier. „Die kans
is te gevaarlijk antwoordde ze op de protesten
van haar echtgenoot. „Die bedreiging met den dood
staat me niets aan en dit is ongetwijfeld de derde
stuiver. Wat kan dat kruis anders beteekenen Een
kruis staat op een graf begrijp je dat dan niet?"
En zoodra deze uitleg wereldkundig was geworden,
begon het met een kruis gemerkte geldstuk met
steeds grootere snelheid van eigenaar te verwisselen.
De twee andere stuivers vertoonden zich voor het
invallen van den avond - één gemerkt met een
klein vierkantje, de ander met een cirkel..
Het geldstuk met het vierkantje werd ontdekt
door den eigenaar van „Het dorstige Hert", in
een automaat. Hjj begreep niet hoe het er in kon
zyn gekomen, deelde hij verschrikt mee. Slechts
vier menschen, allen vaste klanten, waren dien dag
in het café geweest. Maar niemand had naar den
automaat omgekeken. Dit instrument stond heele-
maal achterin de zaak en bevatte keihard kauwgum,
waar geen mensch een cent voor over hadBovendien
had de caféhouder den automaat den vorigen avond
nog open gemaakt, om te zien of er soms wat wissel
geld in zat, maar toen was hij leeg. En nu,
op den vijftienden Maart, zat de gemerkte
stuiver er netjes, moederziel alleen in
Langen tijd had hij naar het geldstuk
gestaard, voordat hij het aan een oude
vrouw gaf, die een flesch wijn bij hem
kwam halen.
„Waarom zou ik me al dien last op mijn
hals halen," mompelde hij in zich zelf.
„Ik heb een zaak, waar ik net van kan
bestaan en ik voel er nog niets voor om
er tusschen uit te knijpen, want je zal al
tijd zien, dat die honderdduizend dollars
of die reis je neus voorbij gaan."
Toen de oude vrouw het gemerkte geld
stuk in haar hand kreeg, schrok ze en
wierp het zonder aarzelen in de goot.
„Mijn hemelstamelde zij. „Ik moet dat ding
niet hebben
Maar dien nacht droomde ze toch van vreemde
havens, van bruine menschen, die een onverstaan
bare taal spraken, van wuivende palmen en Ooster-
sche steden.
Een neger-werkman vond den stuiver den volgen
den morgen en stak hem bij zich. Voordat hij eenige
vrees voelde, zag hij visioenen, visioenen van rijkdom
en weelde, maar toen toen wist hij niet, hoe gauw
hij den stuiver weer zou uitgeven.
Het geldstuk met den cirkel werd het eerst ont
dekt in een hoop kopergeld door een kassier van de
Boerenleenbank.
„Het komt meer voor, dat we gemerkt geld ont
vangen," zei hij. „Deze stuiver hier is mij niet speci
aal opgevallen misschien ligt hij al een paar
dagen bij me."
Hij stak de munt opgewekt in zijn zak, maar
bemerkte den volgenden morgen tot zijn ontstelte
nis, dat hij den stuiver, zonder er verder op te
letten, had uitgegeven. „Ik had hem zoo graag willen
houden," zuchtte hij, „onverschillig wat er aan vast
had gezeten."
Een koopman in fruit had nu den stuiver in zijn
bezit gekregen. Weifelend hield hij het geldstuk in
zijn hand. „Misschien beteekent het geluk." Hij
liet het zien aan zijn dikke, logge vrouw, die ter
stond haar handen ophief tegen den „kwaden
riep ze met schrille stem. „Dat brengt
„Gooi weg 1
ons ongeluk
Zij, die één van de geldstukken korten tjjd in hun
bezit hadden, ontvingen van alle kanten de meest
tegenstrijdige raadgevingen.
„Bewaar hetdrong de een aan. „Bedenk, dat
het misschien een reis om de wereld kan beteekenen!
Parijs 1 China Londen 1 Ik wou, dat ik dien stuiver
had
„Geef hem weer uitvermaanden anderen. „Mis
schien is het de derde wel. Misschien beteekenen de
symbolen juist het tegenovergestelde van wat ze
denken en is de stuiver met het vierkant de dood!
Als ik jou was, probeerde ik hem zoo gauw mogelijk
weer kwijt te raken."
„Neen Neenriepen weer anderen. „Laat je
toch niet bang maken Misschien verdien je er wel
g 100.000.mee. Honderdduizend dollars in
dezen tijd. Kerel, je zou millionnair zijn
Iedereen was vol van de mogelijke beteekenis der
symbolen, maar niemand was het met zijn buurman
eens.
„Het is zoo klaar als een klontje," verklaarde
