door C. c?Cijpels
A P I E
HET papier is zeer veel ouder dan de boek
drukkunst. Immers, voordat er naar een
middel gezocht werd, om met behulp van
eenige technische middelen het geschreven
woord een versnelde en goedkoope vermenigvuldiging
ten dienste te stellen, werden mededeelingen en
teksten op velerlei wijzen vastgelegd. In 't hart van
de middeleeuwen gebeurde dit in Europa reeds op
papier, al was en bleef perkament, om zijn duur
zaamheid, een bevoorkeurd materiaal.
Papier is dan ook zöö oud, dat over zijn herkomst
vele en meest duistere vertogen zijn geboekstaafd,
die geen van alle uitsluitsel geven of het van oor
sprong een Chineesch dan wel een Moorsch product
geweest is. Hoe dit ook zij, het papier zooals wij dit
in schier oneindige variaties in het dagelijksclie leven
toepassen als een onmisbaar goed voor de meest
onderscheiden doeleinden, is ten allen tijde het
product geweest van een natte pap, die in gedroogden
toestand tot een bruikbaar vel papier wordt.
Nederland is van oudsher
beroemd geweest door zijn
papier en is dit nog. Niet
enkel om het wereldvermaard
gebleven met de hand geschept
papier, dat voor kostbare boeken,
bankbiljetten en andere papieren
van waarde nog steeds toepassing
vindt en overeenkomstig een zeer bij
zondere methode vervaardigd wordt, maar
niet minder om de machtige fabrieken, die op
de meest voortreffelijke wijze een modern product
leveren, waarvan wij met trots mogen gewagen,
dat het Nederlandsch fabrikaat is.
Dat het dagelijksch verbruik van courantenpapier
enorm groot is, zal ieder gemakkelijk kunnen begrij
pen. Wij bezochten daarom een der grootste fabrieken
ter wereld van papier voor couranten en periodieken,
het geweldige fabriekscomplex van de aloude firma
van Gelder Zonen te Velsen-IJmuiden, gelegen vlak
Een afgesneden rol papier wordt weggevoerdterwijl de machine intusschen bezig is een
nieuwe te vervaardigen. Reehts: De houtopslagplaats der papierfabriek te Velsen.
achter de eveneens wereldberoemde zeesluizen aan
liet einde van het Noordzeekanaal.
Van Gelder Zonen bezit fabrieken, buiten die in
Velsen, in Apeldoorn, Renkum en Wormer. Een
personeel van rond 3000 personen vormen met hun
gezinnen een stad als, bijvoorbeeld,Almelo
Een 10-tons goederenwagen (dat is geeft kleine!)
kan ieder zich
vooroogen stellen
welnu, 40 van deze
wagens kunnen de
dagproductie ver
voeren, terwijl de
jaarproductie een
papierbaan van
één Meter breedte
vormt, die 60 maal
de aarde omspant.
In K.G. uitge
drukt wordt van
de vijf papier-
machinesperweek
ongeveer 950.000
K.G. afgeleverd.
Voor liefhebbers
van heel wat uit
deze gegevens nog
af te leiden reken
sommen wordt
hiermede voor
menig uur bezig
heid geboden.
Een der loogtorens die in de
vervaardiging van het papier
een belangrijke rol vervullen
de voornaamste
grondstof. Dit
wordt gedurende
het kapseizoen
aangevoerd uit
het hooge Noor
den, aan de eigen
steigers uit zee
schepen gelost en
opgeslagen tot een Hectaren groot houtpark. Dit
hout wordt aangevoerd in paaltjes van ongeveer
een meter lengte. Het is tevens van schors en bast
ontdaan.
Het hout wordt op twee manieren verwerkt
le. langs chemischen weg (kookproces) maakt men er
cellulose van en 2e. langs mechanischen weg (slijp-
proces) gaat het over in houtstof. Deze twee grond
stoffen, in bepaalde verhoudingen gemengd, vormen
de papierstof. De gedroogde papierstof wordt papier,
dat dus eigenlijk een dunne laag is van dicht ineen
gevlochten plantaardige vezels.
Voor het kookproces gaat het hout allereerst naai
de kapmachines, waarna het gesorteerd wordt
