dagen van de toestanden in een buurland af 1 Zoo
veel als thans de bewoners van het eene werelddeel
van het andere. Men reisde in de vacantia per
trein naar een badplaats, wandelde daar de Kur-
promenade en den omtrek af en had daarmee zijn
kennis van vreemde landen en volken verrijkt. Een
voorzichtig man als de Engelsche coureur Jarrott nam
voor Parijs-Berlijn een Franschen monteur mede
omdat deze de taal van het continent verstond.
Enfin, de race ging door, de Duitsche wegen bleken
niet slechter dan de Fransche te wezen en de ont
vangst te Berlijn was onbeschrijfelijk. De Branden
burger poort, die alleen bij zeer bijzondere gelegen
heden geopend werd, stond wagenwijd om aan den
stoet van aangekomen renners toegang te verleenen
tot het hart van de stad. Aan het hoofd reed fier de
winnaar, de Franschman Fournier, maar na 200
meter brak zijn ketting en vervolgde hij zijn zege
tocht in de achterhoede achter den staart van een
paard.
Kleine wagens, gereed voor den start op de Brook-
landsbaan bij Londen in 1909.
TVTa Parijs-Berlijn volgde Parijs-Weenen en 24 Mei
1903 Parijs-Madrid. Nog altijd gewagen de annalen
van de autosport met afgrijzen van dezen bloedigen
wedstrijd, die voor immer den naam van „De dooden-
rit" heeft verkregen. Te Bordeaux werd de race door
de Fransche regeering stopgezet en de wagens der
overgebleven renners in beslag genomen. Op eigen
kracht mochten zij niet meer verder, door paarden
werden zij naar het station getrokken en vandaar
per trein naar Parijs vervoerd. Onder de veronge
lukten behoorde ook Marcel Renault, wiens broeder
Louis als eerste te Bordeaux aankwam. Welke
wereldnamen van thans begonnen toen zich uit den
schemer van de onbekendheid los te wikkelen
Na Parijs-Madrid zijn geen autoraces van plaats
tot plaats meer gehouden, tenzij op een afgesloten
circuit. Totdat 24 jaren later, in 1927, de eerste
Duizend-Mijlen-Rit verreden werd van Brescia naar
Rome en terug, die sindsdien ieder jaar herhaald
wordt. Verleden jaar werd voor het eerst de „Ronde
van Italië" verreden, die om de twee jaar zal herhaald
worden en vond ook de tweeduizend-kilometerrit
door Duitschland plaats, allemaal zuivere snelheids
wedstrijden op den openbaren weg, die stellig nog
meerdere navolging zullen vinden. In de geschiedenis
der menschheid, in het groot en in het klein, keert
alles weer wat eenmaal was, omdat de mensch in
zijne verlangens onveranderlijk is. Geen wedstrijd
heeft voor autorenners meer bekoring dan die lange
afstanden vol afwisseling van plaats tot plaats.
Spreek eens met veteranen over Parijs-Berlijn of
Parijs-Weenen en wend u daarna tot de jongste
generatie over Duizend-Mijlen-Rit of Ronde van
Italië. Weemoed en verlangen zijn de symptomen
van geluk, dat in het verleden en in de toekomst
ligt.
Na Parijs-Madrid begon een nieuwe phase van het
wedstrijdwezen de races op een afgesloten en
bewaakt circuit. Het eerste wegcircuit, waarop
autoraces georganiseerd werden, was het „Circuit des
Ardennes" met Bastogne als start en finish. Dit
circuit was niet minder dan 80 K.M. lang, een afstand
waarvoor de renwagens uit die dagen ongeveer een
uur noodig hadden. Zes malen moest dit circuit
gereden worden en duizenden toeschouwers, gekomen
per trein, per rijtuig of per fiets, krioelden door de
dorpen langs het circuit om de renners eenmaal per
uur in een wolk van stof te zien voorbijstormen. Ja,
dat s.ofgordijn, waarmede iedere wagen het uitzicht
op den weg voor zijne achtervolgers afsloot, was een
der ergste plagen, waartegen de renners toen te kam
pen hadden en dat de oorzaak werd van heel veel
ongelukken in te laat bemerkte bochten. De eerste
proeven met stofvrije wegen zijn dan ook op wed
strijdcircuits genomen. Het publiek, dat thans zoo
comfortabel in betrouwbare wagens over prachtige
wegen door geheel Europa rolt, beseft en waardeert
nooit genoeg, wat het aan het wedstrijdwezen te
danken heeft en daaraan nog te danken zal hebben.
De eerste autoraces hadden tot doel de beteekenis
van het nieuwe voertuig aan het publiek te demon-
streeren en het bewijs te leveren, welke afstanden
daarmee met groote snelheden afgelegd konden
worden. Vandaar die suggestieve internationale
raids. Inmiddels ontwikkelde zich de industrie en
nam in de verschillende landen haar eigen karakte
ristieke vormen aan. Een polemiek over de superio
riteit der Fransche of Amerikaansche wagens inspi
reerde een rijken Amerikaan, Mr. Gordon Bennett, in
1900 tot een race der nationale industrieën, waarvoor
ieder autobouwend land met drie wagens inschrijven
Een merkwaardige outomobiel-race in 1911. De deel
nemers op weg naar Beaulieu Abbey, den zetel van
den hertog van Beaulieu.
kon. De eerste wedstrijd zou in Frankrijk verreden
worden en vervolgens ieder jaar op het grondgebied
van het winnende land. Zoo ontstonden de vermaarde
Gordon-Bennett-races. Het Britsche team won den
eersten wedstrijd, terwijl het volgend jaar, nadat een
Duitsche overwinning de Cup naar Duitschland had
gebracht, de Keizer in eigen persoon den wedstrijd
op het circuit van Homburg van het begin tot het
einde bijwoonde.
De Gordon-Bennett-races zijn verdwenen. Zij zijn
gestorven aan gebrek aan belangstelling der nationale
industrieën. Een concurrentiestrijd tussehen de ver
schillende fabrieksmerken onderling is daarvoor in
de plaats getreden, die in een overwinning een doel
treffende reclamepubliciteit zagen.
Maar zie juist in de laatste jaren leeft weder op,
de idee, die aan de Gordon-Bennett-Cup het aan
schijn gaf. Een formidabele tweestrijd wordt op het
oogenblik op de Europeesche renbanen uitgevochten
tussehen de Italiaansclie en de Duitsche industrie,
die beide zwaar door hare regeeringen worden ge
steund. En weldra zal ook de Fransche industrie
zich in dien strijd mengen, daartoe in staat gesteld
door een nationale inschrijving, waarvan de opbrengst
bestemd is voor den bouw van een nationalen Fran -
schen renwagen.
Zoo keert onvermijdelijk alles weer wat eenmaal
was. De wedstrijden van plaats tot plaats herleven
de nationale trots streeft weer naar overwinningen
van zijne inheemsche auto-industrie.
Als een slang, die zich bijt in den staart zoo
zagen de ouden den eeuwig zich herhalenden cirkel
gang van het wereldgebeuren, waarvan iedere sociale
levensuiting en dus ook de sport een afspiegeling is.
Een historische autotocht in Silezië de deelnemers
nemen een bocht van den bergweg.