ZWARTKOP SHAMPODOR
BLOEDWRAAK OP SARDINIË
CHARLOTTE OP GLAD IJS
BLOND-SPECIAAL IN GROENWITTE VERPAKKING
fiei modA>Aru> fiaaMiMt&cZm tiMef
Kwaliteit
Sonoriteit
Selectiviteit
RADIOBELL 53S f I45.00
RADIOBELL 536 f 177.5°
RADIOBELL 636 f 220.°°
31
DOOR de bloedwraak en het ban-
dietenwezen heeft Sardinië (en
ook Sicilië) nog steeds een vrij
ongunstigen naam. Maar dat de be
volking moreel zooveel lager staat
dan die van andere Italiaansche pro
vincies, mag men daarom niet zeggen
Het sociaal bewustzijn van die men-
schen is nog weinig ontwikkeld. Het
individu, de familie denkt nog erg veel
om zichzelf, zorgt nog erg veel voor
zichzelf, neemt nog gaarne eigen recht
in handen. Politieke onrust, sociale
verwarring en ongenadige uitbuiting
hebben eeuwenlang dat volk geteisterd.
Er was geen respect voor den staat,
geen vertrouwen in de rechters. Men
richtte zich naar de ongeschreven wet
in eigen borst, naar de zeden en het
belang der familie. Verbreking van
trouwbelofte, schennis van de heiligheid
des gezins waren de ergste misdaden,
die slechts door bloed konden worden
uitgewïscht en móésten worden uit-
Slechte economische toestanden en
de ruwe eenzaamheid der bergstreken
hielpen bij de toepassing van die opvat
tingen, hielpen ook op Sardinië het
bandietenwezen ontstaan. De roovers
in Zuid-Italië zijn echte rooversde
roovers op Sicilië zijn eigenlijk leden
van politieke bendende roover op
Sardinië echter is een vogelvrij verklaar
de, een vluchteling. Wie zijn vermeend
recht zelf had uitgeoefend door geweld,
onttrok zich aan den arm van den staat
en aan de wraak der familie van den
verslagene door de vlucht in de bergen
hij werd bandiet.
De zede der bloedwraak legt aan de
naaste bloedverwanten van een ver
moorde den plicht op, zich met eigen
hand op den moordenaar of zijn ver
wanten te wreken. Die oervorm der
rechtspleging heeft steeds ontzettende
offers geëischt. Heelefamilies werden
om een geringe aanleiding uitgeroeid.
Het bloed gist en kookt in de aderen
van dit volk taai en krachtig volgt
het iederen impuls, in de liefde en in
de wraak. Schennis der familie-eer is
vaak de reden tot den oorlog. Een
voorbeeld. Pietro Vasa had ruzie gehad
met den ouden vader van zijn meisje,
en „maakte het uit". Die smaad moest
gewroken worden door den vader van
de teleurgestelde bruid hij was echter
te oud, en de broer van het meisje was
te jong, dus ging de plicht over op een
neef. Deze verwondde Pietro levens
gevaarlijk. Pietro kon zich niet meer
wreken, dus schoot Pietro's neef den
neef van de bruid neer. En zoo ging de
bloedwraak verder, tot het aantal
slachtoffers geklommen was tot 70.
De regeering trad namelijk einde 19e
eeuw met kracht tegen het euvel
der bloedwraak op, en niet zonder
succes. In de 18e eeuw telde men wel
eens 1000 moorden uit bloedwraak
per jaar. in 1894 nog maar 142.
Het is te begrijpen, dat de oorspron
kelijke bandieten zij, die in de berg
wildernis vluchtten, om aan een gevolg
der bloedveete te ontsnappen door
bloedverwanten en vrienden werden
geholpen en ondersteund. Hij werd
gesteund door de algemeene gastvrijheid
in die streken, hij werd door velen be
wonderd en zelden verraden. waar
bij natuurlijk ook de vrees voor wraak
een woordje meesprak. Zoo'n bandiet
was vervuld van de gedachte, zich te
wreken op allen, die hem tot zijn moei
lijke en gevaarlijke levenswijze gedreven
hadden op den staat en op zijn vijan
den. Maar steeds meer werd hij een echte
roover, een vijand van iedereen, door
iedereen verafschuwd en gevreesd. Dit
gold vooral voor de jaren 18921901,
toen de staat alle krachten inspande,
om het bandietenwezen uit te roeien.
Toen gingen de bandieten te keer als
wilden, niet alleen tegen de carabinieri,
maar ook tegen het ordelijk deel dei-
bevolking. Uit vrees dorst niemand
als getuige voor het gerecht optreden,
laat staan iemand aanklagen. Sluip
moord, afpersing van losgeld, brand
stichting, veediefstal, straatroof en
bloedwraak waren aan de orde van
den dag.
Dertig carabinieri zijn er in die tien
jaren gevallen door de kogels der ban
dieten en van de gauwdieven, die
natuurlijk ook daar in troebel water
vischten. Den 19en Juli 1901 werd
„de laatste bandiet" Lovicu Giuseppe
door de carabinieri neergeschoten. Hij
was schuldig aan 30 misdaden, waar
onder 12 moorden. De bevolking had
in zoodanige vrees voor hem geleefd,
dat zij haast niet dorst gelooven aan
de verlossing van dien geesel in groote
scharen kwam men, bij het bericht van
zijn dood, toestroomen, om zich van
de waarheid te overtuigen. Nu zijn er
officieel geen bandieten meer op Sar
dinië. De verbetering der opvattingen en
van de economische toestanden is een
werk, dat vele tientallen jaren eischt.
Bij sterfgevallen is het op Sardinië
gewoonte, dat de vrouwelijke bloed
verwanten van den overledene met half
verhuld gezicht op den grond hurken,
naast den doode of bij den uitgedoofden
haard. Is de overledene een slachtoffer
der bloedwraak, dan wordt een bebloed
kleedingstuk van hem aan den wand
opgehangen en zingen de vrouwen
wilde doodenklachten, waarin de naaste
bloedverwanten van den verslagene
worden opgeroepen tot de bloedwraak.
Op de plaats, waar iemand door
moordenaarshand viel, pleegt men een
steenhoop op te richten, en iedere voor
bijganger gooit er een nieuwen steen
bij. In de herdersdorpen blijft een
weduwe haar leven lang rouw dragen,
als zij tenminste niet hertrouwt. De
naaste bloedverwanten van een over
ledene laten, als teeken van rouw.
hun haren en hun nagels groeien, en
als er sprake is van moord, laat men ze
doorgroeien, tot de wraak volbracht is.
BELANGRIJK
Wilt U weet 'ns genieten van een echt vroolljhen roman ln den geest van ons
laatste feuilleton „De Familie-dictator" De Hollandsche Bibliotheek publiceert
deze week hef nieuwste boek van den beroemden Amerikaanschen schrijver
E. Rath, wiens dolle avonturenverhalen vele onzer lezers zich nog wel zullen
herinneren. Wij noemen slechts „Goede Getuigen" en „De man in het wagentje",
boeken vol fintelenden humor en komische situaties. Wi] durven U het nieuwste
product van E. Ifcafh
warm aan te bevelen, omdat wij er ten volle van overtuigd zijn, dat U ons oor
deel geheel zult onderschrijven. Het is een verhaal, waarin E. J. Rath zich weer
'ns op z'n best toontde grappige verwikkelingen en de leuk geteebende karak
ters houden uw aandacht tof het einde toe gespannen. Indien U nog nooit met
de preinieboeken van de Hollandsche Bibliotheek hennis gemaakt hebt, hoop
dan eens dit boek. De prijs is zoo laag gesteld, dat de hosten voor U geen be
lemmering hunnen zijn. Een exemplaar in gewone uitvoering host slechts
17% cf. en in luxe prachtband 70 ct. De bezorgers en agenten van ons blad zullen
U gaarne dit boekwerk aanbieden. Hef is ook verkrijgbaar aan ons hoofdkantoor.
te zijn en te blijven. Deze
wensch wordt door Zwartkop
Shampodor "Blond-Speciaal"
voor alle blondines vervuld.
Zwartkop Shampodor 'Blond-Speciaal" is geheel op de
structuur van het zachte en daarom meer gevoelige blonde haar
ingesteld. Is vrij van zeep en alkali,
ontziet het haar en vormt geen kalk- Verlangt b'^^waSsMng\
zeep, de natuurlijke, gouden glans steedsde ge-I
komt ongehinderd tot zijn recht. |me' nl°eerde Shampodor j
Bovendien bevat "Blond-Speciaal" U0"ce
de blonde tint voor het haar en geeft door gebruikmaking van
den bijgevoegden versterker aan donker blond geworden haar
de oorspronkelijke blonde kleur terug.
Donker haar verkrijgt een prachtigen glans door Zwartkop
Shampodor, eveneens vrij van zeep en alkali.
f
RADIOBELL
f 177.50
zullen de drie ontvangtoestellen
van de
Bell Telephone Manufacturing Company
in het radio-seizoen 1935-1936
bovenal gewild doen zijn.
Koopt daarom geen ontvangtoe
stel alvorens een RADIOBELL
beluisterd te hebben en inlichtin
gen te hebben ingewonnen - ook
omtrent de betalingsvoorwaarden -
bij de verkoopsorganisatie van
RADIOBELL ontvangtoestellen, de
ALGEMEENE NED ERLANDSCHE RADIO UNIE N.V.
Demonstraties
JAARBEURS
UTRECHT
stand
1049/1051
KANTOREN:
Amersfoort, Steo. o. d. Hagen laan lt>
Bergen op Zoom, Koeooetstrant 41
Deventer, Nieumstraat 64
Haarlem, Zaanenlaan 22124
Leeuwarden, Schrans 111
Maastricht. Bourgognestraat 31A