5
zekerd, dat 't ons beiden bet leven kost, als die
operatie beproefd wordt."
„Ik wil, dat ze 't probeeren," riep Eng. „Ik vind
't zoo ondraaglijk, zij aan zij niet inijn broer te
leven, dat ik die risico er voor over heb."
„Ik heb er de risico niet voor over," zei Chang.
,,'t Is mij te gevaarlijk."
„Het gerecht moet beslissen, dat we gescheiden
moeten worden," hervatte Eng. „Dan zullen ze 't
probeeren."
De rechter zweeg en dacht opnieuw na. Er was
gemompel onder het publiek.
Eindelijk hief de rechter het hoofd op.
„Ik heb een ander idee," zei hij. ..Ik zal een min
nelijke schikking voorstellen. Het geschil ging om
de dagorde in huis. Goed. Dan richt u 't zóó in, dat
u om de beurt alles vaststelt en regelt. U woont
tot nu toe in één huis, nietwaar 1 Ziet u van dat
samenwonen af. Koopt u twee huizen, 't Eene is
van meneer Eng Bunkers en 't andere van den heer
Chang Bunkers."
„We zullen toch altijd samen in één huis moeten
zijn," riep Eng.
„U verdeelt den tijd," gaf de rechter ten antwoord.
„Ik stel voor ieder drie dagen in zijn huis. De drie
dagen, dat u in uw eigen huis bent, meneer Chang
Bunkers, logeert uw broer Eng bij u, en omgekeerd.
U bent dus om de beurt baas in eigen huis. De
ander heeft, als gast van zijn broer, niets te zeggen,
hij moet zich in alles naar zijn broer schikken. En
zijn de drie dagen om, dan is het omgekeerd."
De tweelingen zwegen.
„Nu, hoe denkt u er over vroeg de rechter.
Na lang peinzen zei Eng
„We zullen 't probeeren."
„Da's verstandigriep de rechter opgelucht.
„Probeert u 't maar eens, en als 't niet lukt. ja,
dan moet u zelf weten, hoe u 't verder aanpakt.
Ik waarschuw u vooruit u hoeft er niet meer over
te denken, nog eens dit gerecht te hulp te roepen,
want nooit ofte nimmer zal ik uitspraak doen, dat
u door een operatie gescheiden moet worden. Zet
u dat maar gerust uit uw hoofd. Zoo'n uitspraak
kan ik nooit geven, dat staat de wet niet toe. En
hoe zit 't nu met de aanklacht Die trekt u nu toch
zeker in 1"
„Goed," zei Eng, „ik trek de aanklacht in."
„Dat is dan in orde." zei de rechter. „En nu
nog een woordje over de dames. Als die elkaar
niet verdragen. zegt u 't ze maar goed tegen
haar kan de wet wèl optreden Die kunnen afzonder
lijk gevangen gezet worden. Onthoudt u dus maar
goed als ik over haar klachten krijg, laat ik ze
apart opsluiten. En niet voor zoo'n kort poosje.
De rechtszitting is gesloten
Ingevolge het gerechtelijk voorstel tot een schik
king gaven de families Eng en Chang Bunkers hun
gemeenschappelijke woning in het district Wilkes
in Noord-Carolina op. Zij vestigden zich in de nabij
heid van het stadje Mount Airy aan de grens van
Virginia. Daar lieten zij twee huizen bouwen, drie
uur rijden van elkaar verwijderd. Eng's huis stond
op een heuvel, vanwaar men ver het land in kon
zien, het huis van Chang lag in de vlakte aan een
rivier. De vrouw van Chang betrok met haar kin
deren het huis aan de rivier, de vrouw van Eng ging
met de haren het huis op den heuvel bewonen. De
gebroeders gingen voor een notaris een overeen
komst aan. Die luidde als volgt
De heeren Chang Bunkers en Eng Bunkers komen
het volgende overeen
1. Zij hebben hun vermogen in twee helften ver
deeld. Elk van beiden heeft alleen de beschikking
over zijn aandeel.
2. Het huis ten westen der stad Mount Airy is
het eigendom van Eng Bunkers, het huis ten oosten
der stad is het eigendom van Chang Bunkers. In
het huis van Cliang heeft slechts Cliang bevelen te
geven aan het personeel, in het huis van Eng al
leen Eng. Elk van beiden heeft echter het recht,
eigen personeel mee te brengen in het huis van den
ander.
3. De heeren nemen de verplichting op zich, hun
echtgenooten en kinderen buiten de woning van
den ander te houden. De vrouw van Chang mag niet
in het. huis van Eng komen, de vrouw van Eng niet
in het huis van Chang.
4. Beide broeders verplichten zich, van den hui-
digen dag af strikt de volgende regeling in acht te
nemen De broeders blijven telkens drie dagen
lang in het huis van Eng en vervolgens drie dagen
in het huis van Chang. Eng is gast in het huis van
Chang, Chang is gast in het huis van Eng. Ziekten of
gevallen van welken aard ook verplichten de eene
partij niet, zich in strijd met de driedaagsche wis
seling in de woning van de andere partij te begeven.
5. In het huis van Eng wordt geen alcohol ver
strekt. Het is Chang verboden, alcohol in het huis
van Eng mee te brengen of mee te laten brengen.
6. Daar Chang Bunkers in den loop der jaren een
weerzin tegen visschen heeft gekregen, wordt over
eengekomen, dat er niet gevischt wordt in den tijd,
dat Eng bij zijn broer Chang te gast is.
Na deze afspraken tot beider beveiliging betrok
ken de broeders hun afzonderlijke woningen.
VI. Laatste Tournée, 1870.
TAe Siameesche tweelingen, die eens, voor vele ja-
ren, rijk en wereldberoemd teruggekeerd waren
na hun reizen door de groote steden der Yereenigde
Staten, Engeland, Frankrijk, België en Holland,
waren bijna in het vergeetboek geraakt, toen zij in
den zomer van 1869, als achtenvijftigjarigen, het
besluit namen, nog eens op „tournée" te gaan. En
met één slag leefde de herinnering aan het „wereld
wonder", aan „het vreemdste schouwspel ter we
reld", zooals zij een kleine veertig jaar tevoren ge
noemd waren, weer op, en een nieuw geslacht brand
de van nieuwsgierigheid, om de tweelingen, van wie
hun vaders wisten te vertellen, met eigen oogen te
zien.
Yan alle kanten kwamen aanbiedingen van di
recteuren van publieke vermakelijkheden weer
werden den tweelingen reusachtige honoraria toe
gezegd. En de Berlijnsche circus-directeur, ook in
onze streken bekend geworden, nam zich voor
die in Berlijn nog nooit geziene attractie zou nu ook
naar de Duitsche hoofdstad komen en dit zou hij
en geen ander bewerken. Ernst Renz, de stichter der
groote familie Renz, waarvan nu nog slechts een
aangetrouwd lid, de 76-jarige schoolrijdster Therese
Renz, in leven is, had toen nog niet zijn eigen ge
bouw in Berlijn, de voormalige Markthal, aan oude
Berlijners en aan vele buitenlanders bekend als „Cir
cus. Renz" en later als „Circus Schumann", nu, na
herhaalde verbouwing, „Theater des Volkes" ge-
heeten. Maar hij was toch reeds de groote Renz.
In Februari 1870 kon hij het eerste optreden der
Siameesche tweelingen te Berlijn aankondigen.
Ook elders trok deze aankondiging, trok dit op
treden de aandacht. Zoo berichtte de „Amsterdam-
sche Courant" van 19 Maart 1870:
„De Siameesche tweelingen, Chang en Eng, laten
zich tegenwoordig te Berlijn in het paardenspel van
Renz kijken. Intusschen, niet alleen de pikeurs en
paardenmannen houden zich met hen bezig, maar
ook de Medieinieehe Gesellschaft. In eene buitenge
wone vergadering, opzettelijk daartoe belegd, is
het onafscheidelijk broederpaar verschenen, en prof.
Virchow heeft eene voordragt. over deze zeldzame
aaneengroeijing gehouden."
Het is wegens het onderzoek en het rapport, van
den hier genoemden beroemden geleerde, dat wij
van het optreden in Berlijn bijzonder melding ma
ken.
Wordf vervolgd.
Chang en Eng tijdens hun optreden te Berlijn, 1870.
