li
vil
-
-Vil
tiftSfUMNb
dslukr
Ilier staat de versterkte zender, de 120 K.W .-omroepzender up 1875 M. golflengte-
Hechts de als soberzwarte wanden aandoende schakelborden van het voedingsstation,
terwijl links de kasten der zendertrappen zich bevinden.
l)e leider van het radiolaboratorium van de Rijks
telegraaf, Prof. Dr. Ir. N. Koomans (derde rati links)
temidden van zijn medewerkers voor den ingang van
het groote zendgebonw.
Maar wij moeten weg uit deze wondere wereld,
want ons wachten nog de telegrafiezenders, die op
grooten afstand ergens op de hei in kleine gebouwen
zijn ondergebracht.
De antennes zijn daar hoog in de lucht in een reus
achtige zigzaglijn aangebrachtelk recht stuk der
enorme zigzaglijn is loodrecht gericht op dat punt
van den wereldbol, dat door den betreffenden zender
bereikt moet worden.
Acht zenders zijn in het kleine gel»ouw onderge
bracht, varieerende in golflengte van 15 tot 40 M.,
en ook zij zijn in het stemmige zwart-en-witte kleed
gestoken gelijk de versterkte omroepzender.
Relais zorgen voor de distributie der telegrammen
over de diverse zenders.
Voor het gebouw een klein stil vijvertje, waarin
het koelwater der zenders als een dun waterscherm
neerplast. Een vijvertje, dat eer als een stukje
tuinarchitectuur aandoet dan als de koelwatertank
eener technische installatie.
Weer gaat het verder over de hei, naar den korte-
golfzender voor Indië, waarboven de beam-antenne
uittorent, een complex van parallelgeschakelde kleine
antennes, loodrecht geplaatst op de richting Indië.
Vier kleine zenders bevinden zich in het gebouw
aan den voet der antennemasten, met resp. 16.3 M.
16.6 M., 24 M. en 28 M. golflengte, die elk naarge
lang van het jaargetijde en het uur van den dag hun
taak aangewezen krijgen.
Eenzijbandzenders zijn
het, die het mogelijk ma
ken twee telefoongesprek
ken gelijktijdig te voeren
bij een energie van 40 K.W.
En als men bedenkt, dat
voor de invoering van dit systeem d.w.z. tot
voor 't begin van dit jaar met den kristalgestuur-
den kortegolf-telefoniezender slechts één gesprek
per zender mogelijk was en hiervoor reeds een energie
van 200 K.W. vereischt werd, dan begrijpt men eerst
recht, hoe de draadlooze telefonie door het kortegolf -
eenzijbandsysteem een grooten sprong voorwaarts
gemaakt heeft. Dan-is men trotsch op onze Neder-
landsche mannen, die, dank zij hun kunde en hun
onversaagden ijver, het physisch principe van den
Amerikaanseken uitvinder Carson hebben bruik
baar gemaakt en zoodoende Nederland pionier op
het gebied van den kortegolf-eenzijband deden wor
den, zooals Engeland dit is met betrekking tot de
langegolf-eenzijbandtechniek.
Wonderlijk is het te vernemen, dat, waar Koot
wijk alleen zendstation en Noordwijkerhout alleen
ontvangstation is, de stem van den met Indië tele-
foneerenden Nederlander via Kootwijk het lucht
ruim ingaat, terwijl het geluid van dengene, met wien
hij spreekt, via Noordwijkerhout uit den horen tot
hem komt.
Langs een tweeden koelwatervijver gaan we in de
richting van het hoofdgebouw, om den ouden groo
ten machinezender nog even een beleefdheidsbe
zoek te brengen, zooals men een mensch, die zijn
roem overleefde en zijn prominente plaats verloor,
nog wel eens zijn eerbied gaat betuigen, wijl de een
zaamheid steeds grooter wordt om hem heen.
De avond begint te vallen en we verlaten Koot
wijk. Opnieuw gaan we door de hooge, paarse erica
en over de glooiingen van het Veluwsche land.
Alvorens in een hollen weg af të dalen, zien we
nog eens achter ons naar de vele masten met hun
draden en tuien, en naar de gebouwen aan hun voet.
En dan voelen we, hoe thans alles een geheel anderen
indruk maakt dan toen we kwamen.
De wijde vlakte met den koepelenden hemel er
boven, waartegen de mastengevaarten, door meu-
schenhanden gemaakt, afsteken.
Waar ontving ons gemoed een gewaarwording, als
die wij nu zoo sterk hebben
Wacht eens, ja Stonehenge op Sailisbury Plain.
Stonehenge met zijn door menscken in een wijde
vlakte opgerichte steengevaarten, opgericht in de
voor ingewijden logische orde van een langvergeten
cultus.
Stonehenge en Kootwijk, hoe verschillend en toch
weer hoe gelijkend op
elkaar. Verschillend,
daar vele duizenden
jaren het ontstaan
van beide scheiden,
doch gelijkend op el
kaar, wijl de mensch
gebleven is wat hij
was een Himmel-
stürmer.
DELTAPI.
Dit
van
is dan het hari
den versterkten
zender. Het hart, de
kwarts, gestuurde oscil
lator, en twee versterker-
trappen met modulator.
■ppe,* met
Zes watergekoelde 10 K.W.-zendlampen,
bevat de voorlaatste trap ran den ver
sterkten zender. Vier dezer lampen zijn
in bedrijfterwijl de twee andere de
reserve vormen.
Een drietal, dat voor geen kleintje ver
vaard is. De eiudrersterkertrap van
den omroepzender beval drie 300 K.W.
zendia nepen, waarvan er steeds twee in
bedrijf zijn. De derde dient als reserve.
De verbinding tussclien de eindtrap en
de antenne wordt gevormd door fUter-
ketens. waarvan wij hier gedeelte zien.
Achter de soberzwarte schakelborden
van het voedingsstatiou berinden zich de
automatische schakelaars.