niet door een vechtpartij, door krabben, door aan
elkanders haren trekken of het bijten in het oor
van den tegenstander kan worden beslecht, stelt
een der partijen voor, de aangelegenheid door
„Menelik's woord" te laten berechten. Daarmee
wordt het geval dan rijp voor een debat of een
wettelijk proces.
Wanneer nu geen rechter in de buurt is, kan op
eiken voorbijganger een beroep worden gedaan, om
de zaak aan te hooren en recht te spreken. Er zijn
ook rechtskundigen, die een vervolging of een ver
dediging op zich willen nemen en deze beroepsjuris
ten houden gewoonlijk hun kantoor aan een tafeltje
op een wegkruising of in een of andere smerige hut.
Het teeken hunner waardigheid wordt gevormd
door een houten bord, waarop een oor, een inktpot,
een pen en een boek staan afgebeeld, ten einde aldus
het aanhooren en opteekenen van 's cliënten zaak
te illustreeren. Aan beide uiteinden van het bord
staat nog een leeuw met een menschengezicht,
die een vlag vasthoudt, geschilderd het wapen
van Abessinië.
Van de handelaars zijn zij, die het meeste succes
hebben, Aziaten smerige, dikke kerels uit Indië.
Syriërs, Arabieren, Armeniërs, enz.
Wat de vrouwen betreft, hieronder ziet men
mooie Indischen, met haar kasteteeken op het voor
hoofd geschilderd, slanke verschijningen, die zich
met gratie bewegen. Het grootste gedeelte der
Abessinische vrouwen daarentegen ziet er onzinde
lijk en vettig uit. Sommigen harer dragen een kind
op haar rug gebonden en loopen dan voorover
gebogen, om het kind rechtop te houden. Onder
haar ziet men meisjes, die het haar in een groot
aantal vlechtjes gedraaid hebben, terwijl het geheele
hoofd dik met boter is ingesmeerd. Die boter smelt
door de warmte en wordt ranzig, waardoor de lucht
rondom zoo'n struische deern van een walgelijken
stank vervuld is.
/"\p een middag begaf ik mij naar het keizerlijk
paleis voor een audiëntie bij Haile Selassie. Ik reed
door de eucalyptus-aanplantingen en kwam toen
aan de eerste poort in den buitensten muur, alwaar
ik afsteeg, om alsdan door een open corridor naar
een tweede lijn van versterkingen te worden geleid.
Hier werd ik aan de hoede van eenige hoogere
functionarissen overgegeven, die allen de nationale
kleeding droegen, benevens zwarte lakschoenen.
Men. bracht mij in een paviljoen, van waaruit men
een mooi uitzicht op de stad en haar omgeving had.
Nadat ik eenige minuten gewacht had, leidden de
hoogwaardigheidsbeklecders mij langs een trap
omlaag en door een zestal voorhoven naar een
kleine, door gegolfd ijzeren platen afgeschoten open
ruimte. Een ijzeren deur in de omheining werd
geopend en, nadat eenige woorden waren gewisseld
met de bewakers binnen, werden wij binnengelaten
in het heilige der heiligen. Een breede houten trap
leidde naar een paviljoen, waarvan de voorzijde
open was als van een geïmproviseerd theater.
Wij beklommen de trap en stonden op het tooneel.
Welke avonturier kon wel deze loods voor een
keizer gebouwd hebben Ongetwijfeld was dit
werk gedaan door iemand, die op een concessie of
een gouvernementsbaantje wachtte, om den tijd
te dooden en tevens een beetje geld te verdienen.
Of misschien wel was de bouwer een man geweest,
die bezig'was den Negus een scheepslading geweren
en munitie te verkoopen, die op een gunstig oogen-
blik door een der omringende Europeesche kolonies
zou worden gesmokkeld.
Daar kwam Barane Marcos, een der ministers
aan, die mij fluisterend verzocht mede te gaan
naar een der afdeelingen van het „tooneel".
Nu bevond ik mij in een rood gestoffeerde kamer,
waarin eenige stoelen stonden, terwijl in een arm
stoel de Negus zat.
Zijne Keizerlijke Hoogheid sprak op gedempten
toon en vroeg mij, door middel van den als tolk
dienstdoenden postfunetionaris, naar mijn gezond
heid en mijn pasvolbrachte reis, terwijl hij nog
wenschte te weten, of ik op mijn reis door zijn gebied
moeilijkheden had ondervonden.
De Negus sprak in het Amharisch, ik sprak Franscb
en Barane Marcos vertaalde telkens het door ons
gezegde. Ofschoon Haile Selassie vloeiend Fransch
spreekt, eisclit de etiquette van hem, dat hij een
tolk gebruikt. Maar het vertalen heeft, overigens
ook voordeelen, n.l. dat in geval het gesprokene
wijziging blijkt te behoeven, den tolk de schuld
gegeven kan worden, wijl hij niet goed vertaald
zou hebben. En verder maakt het de kans geringer
van een onhandig antwoord te geven, daar liet
vertalen tijd geeft de dingen te overdenken en
een geschikt antwoord voor te bereiden
Door een klein venster kon ik de versterkingen
van het paleis waarnemen. De slordig gebouwde
muren waren half voltooid en ten deele reeds
weer verweerd, terwijl de open gedeelten er tusschen
vluchtig met palissaden of eucalyptus-staken waren
opgevuld. Alles wees er op, dat het geen geschoold
bouwkundige of teclinikus geweest was, die dit
slordige samenstelsel van wallen, schuttingen en
schilderhuisjes had gebouwd. Een samenraapsel
van paviljoens, koepels, loodsen, schuren, torens,
galerijen en balkons, alles van hout. gegolfd plaat
ijzer en metselwerk gemaakt, dat zonder eenige
orde, regelmaat of kunstzinnigheid aan elkaar was
gevoegd.
De eenige bouwwerken in Addis Abeba, die
ecnigszins vakkundig gemaakt werden, zijn Menelik's
graf, een paar kerken, de buitenlandsche legaties
en de missie-staties. De rest der stad is niet minder
leelijk dan de rommelige buitenwijken van de meest
armelijke koloniale nederzetting van een der minst
vooruitstrevende Europeesche mogendheden. Ieder
een, hij zij Abessiniër, Arabier, Indiër, Turk, Griek
of Syriër, heeft gebouwd naar zijn eigen opvatting
en met het materiaal, dat hij toevallig krijgen
kon.
Door het venster kwam het gonzende geluid naar
binnen van de voor het paleis kampeeronde menschen-
menigte verongelijkten en in ongenade gevallen
opperhoofden, waarvan sommigen misschien reeds
maandenlang wachtten, om tot den heerscher te
worden toegelaten
Het onderhoud met den keizer was beëindigd en
na een handdruk keerde ik naar het hotel terug.
De interessantste buitenlandsche kolonie in Addis
Abeba is die der Kussen, allen lieden, die eens uit
een beter milieu zijn voortgekomen. Sinds Czaar
Alexander III eens den Abessiniërs een scheeps
lading oude geweren ten geschenke gaf, zijn de
Russen hier als vrienden beschouwd. Na de Russische
revolutie kwamen vele Russische réfugié's naar
Abessinië en zij kregen de voorkeur in de gevallen,
waar een rijksambt voor buitenlanders openstond.
De Russische vrouwen kregen werk in het hospitaal.
Deze voorkeur zal wel van blijvenden aard zijn,
daar de réfugié's niet meer in verbinding staan
met. linn eigen land en van hen dus niet gevreesd
wordt, dat een imperialistisch-polit.ieke drijfveer
hen naar Abessinië bracht.
De onderdanen der drie mogendheden, welker
kolonies aan Etiopië grenzen, staan in liet geheel
niet in de gunst. Vandaar het Abessijnsche gezegde
„We vreezen de Engelschen, we haten de Italianen,
we verfoeien de Franschen."
Toch moet men niet meenen, dat de Russen fortuin
maken in Etiopië, al klinken sommige hunner titels
ook nog Zoo fraai. De regeering betaalt haar func
tionarissen nauwelijks genoeg om van te kunnen
leven. En, ofschoon in elk geval een zeker salaris
werd vastgelegd, slinkt zoo'n salaris meer en meer,
naarmate het door de handen der verschillende
ambtenaren gaat en alvorens den man te bereiken,
die het verdiend heeft.
Zoo was er eens een oud-officier, die de opdracht
kreeg een verbeterd stadsplan voor Addis Abeba
te maken. Deze man had steeds ruzie met de ambte
naren van de schatkist, voordat hij zijn salaris kon
krijgen, en toen hij ten slotte bleef eischen, (lat
hem het volle overeengekomen bedrag werd uit
betaald, maakte hij zich zoo onbemind, dat hij
ontslagen werd.
De huizen dezer Russen, evenals van alle andere
Europeanen, die een regeeringsbetrekking bekleeden.
zijn alle uiterst armoedig en zij bevatten alleen
het voor beschaafde menschen allernoodzakelijkste.
Alleen zij, die in staat zijn, door vergelijking van
hun omstandigheden met die van den inboorling,
eenigszins een gevoel van tevredenheid te koesteren,
kunnen zich bij tijd en wijle gelukkig gevoelen. De
anderen kunnen niet anders dan dulden.
Abessinië is niet het beloofde land. zelfs niet
voor zijn vrienden, de Moscovieten.
Wordi vervolgd.
Xiet ver van de hoofdstraten van Addis Abeba staan
de hutten der inboorlingen onder de eucalyptusboomen
Een man, die in Abessinië voor vol aangezien wenscht
te worden, dient steeds gewapend te zijn. Vandaar
dat deze opperhoofden met schild en geweer poseeren
voor den fotograaf, om na afloop zich de wapens weer
te laten nadragen door de gewapende mannen van
hun gevolg.
