hebben aanleiding gegeven tot sensationeele ge
ruchten, bedriegerijen en speculaties. Een geheel
boek en een zeer overtuigend boek werd
geschreven om te bewijzen dat Anastasia, de jongste
dochter van den Czaar, ontsnapte en nog steeds
in leven is. Maar een ander boek, en een niet minder
overtuigend, ontzenuwt alle argumenten welke
de promotor van Anastasia'» aanspraken als onbe
twistbaar meent te kunnen aanvoeren.
Het incest gezaghebbende rapport, dat we kennen,
is opgemaakt door Nicholas Sokoloff, den hoofd
magistraat der Witten, die na den val van Jeka-
tcrinenburg van hen opdracht kreeg een diepgaand
en minutieus onderzoek in te stellen. Dit onderzoek
was een meesterstuk in z'n soort.
Het liet geen middel onbeproefd en geen bruikbaar
getuigenis werd verwaarloosd, teneinde de juiste
toedracht der feiten te leeren kennen. Die toedracht
werd vastgesteld aan de hand van aanwijzingen en
inlichtingen van getuigen, die bij de misdaad
betrokken waren geweest, doch wier aandeel erin
van zoo'n onschuldig karakter was, dat zij het
durfden wagen in Jekaterinenburg te blijven en het
binnenrukken van de Witten af te wachten. Daarbij
moesten zij er ook nog rekening mee houden, dat de
Bolsjewisten en de voornaamste daders van den
moord wel eens spoedig als machthebbers in Jeka
terinenburg terug konden keeren, belust, zich met
moord en doodslag op een ieder te wreken, die zijn
mond voorbij had gepraat.
In weerwil van al deze moeilijkheden stelden de
onderzoekers uit allerlei bewijsmateriaal, afkomstig
uit de tweede hand, een over liet algemeen betrouw
baar overzicht samen van de bloedige gebeurtenissen.
Dit overzicht onthulde de geheele afschuwelijke
onmenschelijkheid van den moord. Het gaf boven
dien de namen en de levensbeschrijvingen van de
moordenaars aan de openbare schande prijs en
brandmerkte hen als de weerzinwekkendste mis
dadigers in heel de Russische geschiedenis.
De wereld moest ecliler zeventien jaar wachten,
voor zij de geschiedkundige waarheid aangaande
den moord te hooren zou krijgen uit den mond van
een der moordenaars zelf, een der voornaamste
beulen, die in een doldriftige stemming een vermetele
en openhartige bekentenis aflegde. Zijn biechtvader
was ik, hetgeen ik dankte aan een vreemden samen
loop van omstandigheden.
Teneinde de laatst onthulde bijzonderheden van
de slotakte van het vreeselijk drama der Romanoffs
goed te kunnen begrijpen is het echter noodzakelijk,
eerst even de gebeurtenissen na te gaan, die er aan
leiding toe gaven.
De voorgeschiedenis
Clechts weinig heerscliers in de geschiedenis
zijn zoo vervolgd geworden door tragiek en
ongeluk, of zoo blind en doof voor de lessen
ervan gebleven, als de laatste Czaar aller Russen.
Nicolaas II was nog slechts een kind. toen zijn
grootvader Alexander II door een nihilistische
bom aan stukken werd gereten. Zijn vader
Alexander III gelukte het. Rusland aan de spits
te brengen van zijn keizerlijke macht en glorie.
Maar hij stelde hoegenaamd geen belang in zijn
oudsten zoon en bleef volkomen in gebreke
hem een opvoeding te geven, die den toekom-
stigen Czaar paste.
De jonge Nicolaas leefde het verborgen bestaan
van een kasplant in een paleistuin, zorgvuldig
behoed voor alle nadeelige invloeden van buiten,
maar dan ook volkomen onbekend met het leven
daarbuiten. Toen hij in het jaar 1894, op 26-jarigen
leeftijd, den troon besteeg, ontpopte hij zich als een
zachtmoedig, onbeduidend menseh met een onstand
vastig karakter.
De aanvaarding zijner regeering ging ongelukkiger
wijs gepaard met een zeer tragische gebeurtenis,
die een noodlottigen invloed uitoefende op de toch
reeds aarzelende houding, die hij tegenover het leven
aannam. Bij gelegenheid van zijn kroning werden
namelijk niet minder dan drieduizend menscken
doodgedrukt van een massa, die zich voor de poort
van een feestpark verzameld had, waar giften zouden
worden uitgereikt. Later, bij zijn kroningsfeest,
ontgleed bovendien het symbool van zijn Souvereini-
teit aan zijn schouder en viel op den grond. Fatalis
tisch van natuur beschouwde hij deze twee slechte
Een keizerlijke picnie tijdens een zom eruit stapje.
voorteekenen als vinger
wijzingen van den hemel,
dat hij als regeerder On
welgevallig en veroordeeld
was, en liever dan zich te
verzetten tegon zijn nood
lot, aanvaardde hij het
berustend.
De geschiedschrijvers
ontdekken slechts één
karaktertrek in Nicolaas
II, die algemeen geprezen
werd een trek, die jam
merlijk genoeg meer dan
iets anders tot zijn onge
lukkig einde zon bijdra
gen namelijk zijn harts
tochtelijke en levenslange
liefde voor zijn jonge en
in haar jeugd buitenge
woon schoone gade, een
Duitsclie prinses uit het
kleine hertogdom Hessen.
Zij traden kort voor de
kroning in het huwelijk,
Nicolaas op 26-jarigen,
zijn bruid op 22-jarigen
leeftijd.
Eenmaal op den troon
gezeten bewees Czarina
Alexandra al heel spoe
dig, dat zij een even wils
krachtige en standvastige
persoonlijkheid was, als
haar echtgenoot slap. lus
teloos en onbekwaam. Met heel haar hart en ziel
hing zij aan liet autocratisch regiem en streed zij
voor de handhaving ervan. Dit streven, tegen de
wielende en kokende stroomingen van den tijd in,
was te gevaarlijker, wijl zij lijdend was aan chro
nische neurosis, behept met een godsdienstig mys
ticisme. aan zwaarmoedigheid leed en een hvste-
rischen aanleg liezat, die zich vooral manifesteerde,
als zij werd tegengewerkt.
Bij al die gebreken bezat de Czarina echter ook
schoone en edele karaktereigenschappen. Tijdens
de eerste jaren van den oorlog, bijvoorbeeld, werkte
zij schier dag en nacht aan de organisatie van haar
oorlogshospitalen. En geen Kozak in liet leger van
den Czaar kon een beter soldaat en een trouwer
vaderlander zijn dan de Czarina, die toch tot in merg
en been een Duitsclie was.
Haar overigens goedbedoelde inmenging in de
regeering der Romanoffs was echter fataal, zoowel
voor Rusland als voor de dynastie. Het was haar
Nicolaas 11 besteeg in
1894, op 26-jarigen leef
tijd, den troon der Roma
noffs als Czaar aller Rus
sen. Zijn eenzijdige, voor
een toekomstig heerseher
schier verwaarloosd te
noemen o)>roeding was
oorzaak, dat ile van nature
bescheiden en twijfelmoe
dige vorst als een gevoelig,
maar hulpeloos kind stond
tegenover 't luimende leven,
zijn woelige onderdanen
en de brandende vraag
stukken van den nieuw eren
tijd. Als lieerscher een
tragische figuur, die ook
op tragische wijze aan zijn
einde kwam inden nacht
van 16 .Juli 1918 werd
hij met zijn heele gezin te
Jekaterinenburg door de
Jlólsjewisten vermoord.
invloed, die den karak-
terzwakken en aarzelen
den Czaar van de eene
(lomheid lot de andere
aanzette, die hem tot
verzet en onderdrukking
prikkelde van elke voor
uitstrevende staatkundige
beweging, hem deed be
sluiten tot den rampspoe-
digen oorlog met Japan,
en (lie hem in het jaar 1905
het noodlottige bevel in den mond gaf, te vuren op
de arbeidersdelegatie, die tegen het verbod in het
Winterpaleis naderde, tengevolge waarvan een
honderdtal van deze afgevaardigden den dood vond.
1 deze en nog veel meer andere grieven namen
het volk in tegen den Czaar. Hij werd gehaat en
veracht. De geest van den opstand, lang met geweld
onderdrukt, stak, getergd door de onbekwaamheid
van Nicolaas II en door het despotisch streven van
de Czarina, steeds driester den kop op. Met het (loei
deze revolutionnaire beweging te verlammen en af
te schrikken werden in den loop der jaren duizenden
politieke tegenstanders naar de gevangenissen en
mijnen in Siberië verbannen. Tot hen behoorden
ook Nikolai Lenin en Peter Ermakov.
Alsof (1e 'zaai nog niet genoeg onheil te verduren
had, bezocht het noodlot hem ook nog in zijn familie
leven. Zoo werden hem vier dochters achter elkaar
geboren, terwijl licel Rusland om een troonopvolger