bad. Doch eindelijk, in het jaar 1904, werden deze
gebeden verhoord. De Czarina schonk het levens
licht aan een zoon, die Alexis werd gedoopt.
Bijna terstond na de geboorte constateerden de
dokters echter, dat de Czarewitch lijdende was aan
hemophilia, een bloedziekte die erfelijk was in de
familie van zijn moeder en die een bron van leed
voor het kind zou worden.
Anna Viroubova, de vertrouwelinge en in
tiemste vriendin van de Czarina, schrijft er in haar
..Herinneringen aan het Russische Hof" onder meer
het volgende over
„Het kortstondige leven van den Czarewitch,
het, liefste en aardigste kind dat men zich kan voor
stellen, was een aaneenschakeling van kwellende
ziekten, die alle hun oorsprong vonden in deze
aangeboren ramp. Het voortdurende lijden van het
kind werd slechts geëvenaard door dat van zijn
ouders, in het bijzonder door dat van zijn moeder,
die nauwelijks een dag van werkelijk geluk meer
heeft gekend toen zij eenmaal besefte tot welk
ellendig levenslot haar zoon gedoemd scheen."
I Aeze ongeneeslijke ziekte veroordeelde den onge-
lukkigen Czarewitch gedurende heel zijn korte
leven een door pijn gefolterde invalide te blijven.
Wie kan het de wanhopige moeder onder die om
standigheden verwijten, dat zij op zekeren dag, nadat
alle te hulp geroepen geneesheeren onmachtig
gebleken waren het. kind te genezen, of zelfs maar
zijn lijden te verlichten, den ongeletterden maar
listigen boerenpope Rasputin in het paleis noodigde.
van wien zij vernomen had, dat hij in zijn handen en
in zijn blik merkwaardige genezende krachten
bezat En wie zal het haar kwalijk nemen, dat zij
hem aan haar hofhouding verbond toen werkelijk
bleek, dat hij door middel van hypnotische kracht
in staat was, de pijnen van het gemartelde kind
oogenblikkelijk te verminderen
De geschiedenis van Rasputin is overigens van
algemeene bekendheid, zoodat zij hier niet behoeft
te worden herhaald. De
geruchten van zijn staag
groeienderi invloed aan het
hof en van de schanda
len, die eruit voortvloeiden
schandalen, deels be
rustend op de werkelijk
heid en anderdeels slechts
boosaardige verzinsels
drongen weldra door tot
het volk en verbreidden
zich tot aan de uiterste
grenzen van Rusland.
Die werkelijke en ver
meende schandalen, waar
mee ijverig gecolporteerd
werd, namen in het jaar
1916 dergelijke afmetingen
aan, dat zij den Czaar be
roofden van het laatste
armzalige restje sympathie
en steun, waarop hij nog
had mogen rekenen. Ten
einde het verloren vertrou
wen terug te winnen liet hij
zich door de Czarina over
reden het oppercommando
over het leger op zich te
nemen. Het was zijn laatste
en grootste domheid, want
hij verscheen aan zijn troe
pen, op wier trouw hij zich
al niet meer verlaten kon.
als een belachelijk en sen
timenteel groot kind, dat
zich vermomd had met
een baard en verkleed met
een generaalsuniform.
Op 15 Maart 1917,
toen de revolutionnairen
onder aanvoering van Kerensky nog overal in
bedwang gehouden konden worden, werd Nicolaas II
geprest afstand van den troon te doen. Vier dagen
later verloor hij ook zijn vrijheid en werd hij met zijn
geheele gezin door de voorloopige regeering gevangen
gezet.
Kort vóór het aftreden van den Czaar was de
Czarina, opgeschrikt door den ontstellenden loop der
gebeurtenissen, ernstig besloten geweest de kinderen
naar Engeland of Zweden te zenden, teneinde daar
geregelder tijden af tc wachten. De gelegenheid om
te vluchten was toen nog vrij gunstig, doch nauwe
lijks stond het plan vast, of de kinderen kregen alle
vijf tegelijk een zwaren aanval van mazelen te
verduren. En toen zij weer zoover waren, dat
zij konden reizen, waren zij gevangenen en was de
kans om-te vluchten in rook vervlogen.
Als voorloopige gevangenis van het Czaristiseh
gezin diende hun eigen paleis te Tsarkoye Selo,
twintig mijlen buiten St. Petersburg gelegen en
omgeven door prachtige tuinen. Hier leefden zij
even zorgeloos als in vroeger dagen. De Czaar
maaide het grasveld van den tuin, roeide op het
meer, zaagde hout, hield punctueel zijn ongeloofelijk
onbenullig dagboek en zijn weerrapporten bij, en
ontving bezoeken van Kerensky. Geheel alsof er
niets ernstigere in het leven bestond.
Maar buiten de paleistuinen was Rusland één
laaiend vuur. Kerensky, die de groeiende macht van
Lenin en zijn meedoogenloozen aanhang begon te
vreezen, zette in Augustus 1917 de geheele Czaris-
tische familie in den trein en zond hen naar een
andere en minder prettige gevangenis in de Siberische
stad Tobolsk.
Drie maanden later, in November 1917, werd
zijn voorloopige regeering verdreven door de
Bolsjewisten, onder aanvoering van Lenin. De
burgeroorlog woedde in het gansche Rusland.
Arbeiders, boeren en gedroste frontsoldaten vormden
Raden en gingen tè werk. alsof zij het hoofd verloren
hadden. En intussclien smeedden de Royalisten
Gelukkige beelden wit een
reeds vergrijsd verleden.
Links: Czarewitch Nicolaas
en zijn bruid, prinses Alice
van Hessen. Rechts: Groot
hertog Ernst Ludwig van
Hessen en prinses Melitta
van Cobwrg, die later hun
verloving verbraken.
talrijke plannen, die ten doel hadden den Czaar
en zijn gezin te bevrijden en heimelijk naar Engeland
over te brengen. In Tobolsk waren zooveel van hun
agenten de gelederen der Rooden binnengeslopen,
dat de volkscommissarissen aldaar besloten, de
Romanoffs naar de stad Jekaterinenburg te zenden,
die driehonderd mijlen dichter bij Moskou gelegen
was en welker bevolking het Roode bewind gunstiger
gezind was, dan die van Tobolsk, terwijl het ook
als garnizoensplaats de voorkeur verdiende.
De Czarewitch was echter lijdend en kon op dat
oogenblik onmogelijk worden vervoerd. Niettemin
werd den Czaar bevolen zich gereed te maken voor
het vertrek en alvast vooruit te reizen. Dit bevel
stelde de Czarina voor de hartbrekende keus tusschen
haar echtgenoot en haar zoon. Zij liet zich bij haar
beslissing leiden door practische overwegingen.
Beiden hadden zij steun noodig, de echtgenoot en
het kind. Maar Alexis had den huisdokter en de Czaar
had niemand. En dus besloot zij hèm te volgen,
die haar steun het meest noodig zou hebben, wijl
hij in het gróótste gevaar scheen te verkeeren haar
echtgenoot.
Dit, besluit, dat zij eerst nam na een urenlangen
wanhopigen strijd tusschen haar trouw aan den
Czaar en haar moederliefde, scheurde haar hart
schier uiteen. Zij liet haar zieke kind achter en
vergezelde haar echtgenoot, vreezend dat zijn leven
het meest bedreigd werd. Als hij sterven moest,
dan wilde zij met hem sterven
Een verijdelde vlucht
nPoen zij en de Czaar vertrokken, namen zij hun
dochter Maria mee, terwijl de drie andere
meisjes bij Alexis achterbleven. De afspraak was,
dat zij hen zoo spoedig mogelijk naar Jekate
rinenburg zouden volgen. De bevelvoerder van
het escorte, dat den Czaar overbracht, bewogen
door medelijden met de felle smart van de Czarina
en voorvoelend, dat zij en Maria ermee gebaat
zouden zijn, als zij in de hoofdstad van de natie
verbleven, trachtte nog met den trein naar
Moskou door te vluchten. Doch zijn toeleg werd
ontdekt en nadat men hem het commando had
ontnomen, werden zij gedwongen naar Jekate
rinenburg terug te keeren.
Het geschiktste en beste huis in deze stad behoorde
aan een rijken koopman toe, een zekeren Ipatiev.
Men verdreef hem eruit en installeerde er de Roma
noffs. Rond drie zijden van het huis werd een
houten schutting opgetrokken van tien voet hoogte
de vierde zijde zag uit op een gesloten tuin. Een
officier en acht soldaten werden voorts nog belast
met de bewaking van de ingangen.
Voor de verdediging van Jekaterinenburg tegen
een opmarech van de Royalisten, die zich hadden
geformeerd tot het zoogenaamde „Witte Leger",
bezat de stad een garnizoen van verscheidene
duizenden Bolsjewisten een armzalig leger, dat
uit ongeregelde troepen bestond. De eigenlijke
heerscheres van de stad was echter de bekende
„Tsjeka", een geheime, over heel Rusland vertakte
organisatie, opgericht met het doel de contra
revolutie te smoren en de speculatie uit te roeien.
Zij „regeerde" door koelbloedig iedereen te ver
moorden, die verdacht werd den Bolsjewistisclien
opstand niet met hart en ziel aan te hangen.
Evenals overal elders, waren bij de Tsjeka in
Jekaterinenburg 'n groot aantal beroepsmoordenaars
en andere schurken ingelijfd. Voor het meerendeel
waren dit Letten, of gewetenlooze Oostenrijksch-
Hongaareche krijgsgevangenen of Chineezen. In
Jekaterinenburg heette een der bestuurders van dit
moordenaarecomité Yourovsky een wreede,
fanatieke Bolsjewistzijn chef-medemoordenaar
was de 36-jarige ex-galeiboef Peter Ermakov.
Dit waren de individuen, aan wier hoede men het
Czaristiseh gezin had toevertrouwd. Twee en een
halve maand nadat zij de Romanoffs in handen
hadden klonken er kort na één uur in den nacht
vanuit het souterrain van Ipatiev's huis gedempte
knallen, die deden denken aan geweervuur. Het was
het knallen der schoten, waarmee de Czaristisehe
familie werd afgeslacht en die thans na zeventien
jaar nog hun echo over de wereld doen weerklinken...
\/*oorzien van deze en nog vele andere gegevens ba -
treffende het leven en den dóód van de Czaren-
familie stapte ik op zekeren «lag in Moskou in den
Transsiberisehen trein, die mij in twee etmalen