EERSTE VERVOLG
Yourovsky gal aniwoord mei zijn pistool - hij schoot den Czaar midden in hel gezicht.
VOORDAT wij, aan de hand
van Ermakov's gruwelijke
bekentenis, den historischen
loop der gebeurtenissen met betrek
king tot den dood der Czaristische
familie vervolgen, keeren wij, ten
einde een verklaring te zoeken
voor de met niets te vergelijken
gevoelloosheid, waarmee de afschu
welijke misdaad gepleegd werd, even
tot Ermakov's verleden terug.
innerlijk reeds geheel voos ook uiterlijke teekenen
van ontbinding te vertoonen. Het leger werd onbe
trouwbaar, de arbeiders in de munitiefabrieken sta
ken de hoofden bij elkaar en in Moskou kenden de
politieke en militaire doktoren, die over het leven van
de snel aftakelende dynastie moesten waken, nog
slechts één kwakzalversmiddel om haar te redden
zij moest grondig gereinigd worden van alle para
sieten, die haar inwendig verteerden.
Bij duizenden werden de revolutionnairen uit hun
verborgen schuilhoeken gesleurd en naar Siberië
verbannen. Daar voegden zij zich bij Ermakov.
Maar dergelijke draconische maatregelen konden
den eorrupten en doodzieken Staat allang niet meer
redden. De aardbeving, die al wat oud of vermolmd
was in Rusland vernietigen zou, was in aantocht en
deed haar onderaardsch gerommel reeds hooren tot
diep in Siberië. Van strenge discipline was in de ge
vangenkampen al geen sprake meer de gevange
nen liepen er even vrij in en uit, als bevonden zij
zich thuis.
In Maart 1917 vernamen de verbannenen bij ge
ruchte, dat er muiterij was uitgebroken in het leger,
(lat tegen Duitschland vocht en dat de Czaar een
gevangene was. Geestdriftig vertrokken zij in massa
naar Europeesch Rusland, om zich bij de revolutie
te voegen. Hun naaste bestemming was Jekaterinen-
burg, Ermakov's woonplaats. En aan hun
hoofd marcheerde Ermakov zelf. Hij wees
hun den weg met bloed elke royalist,
dien hij tegen kwam op zijn marschroute,
liet het leven in zijn handen.
Intusschen sloten de royalisten zich
aaneen tot een geordend leger. Zij noem
den zich de „Witten", ter onderscheiding
van de „Rooden", waarmee de revolu
tionnairen aangeduid werden. In dit Witte
leger lieten allen zich opnemen, die het
Czarisme gunstig gezind waren, hetzij uit
overtuiging, of omdat zij schade of ge
vaar van een omwenteling te duchten had
den. Heldhaftig en wanhopig verzetten zij
zich tegen de Bolsjewistische vloedgolf en
nu eens oprukkend en dan weer wijkend,
slachtten zij daar in Siberië evenveel Roo
den af, als de Rooden Witten afslachtten.
Over en weer richtte men een bloedbad
aan, waarvan de afgrijselijkheid elke ver
beelding tartte.
Deze episode uit Ermakov's levensloop
vernam ik uit zijn eigen mond. Zij vormde
de inleiding van zijn sensationeele beken
tenis, alsof hij me een verklaring aan de
hand wilde doen van het ongeloofelijk beestachtige,
dat erop volgde. En dl dien tijd, gedurende heel
dat verbijsterende interview, zat ik daar op den
rand van zijn bed.
Ik was in het geheel niet van plan geweest zoo lang te
blijven. Maar ik was totaal vergeten, wat ik alle
maal van plan was geweest. Ik bleef zitten en Er
makov's vrouw vergat, mij aan zijn toestand te
herinneren en dat het tijd was om heen te gaan.
Blijkbaar had zij van deze episode uit het verleden
van haar man zelf nooit gehoord. Roerloos, met
geboeide overgave, bleven wij drieën luisteren,
terwijl Ermakov schijnbaar zonder eenige terug
houding de kwellende herinneringen aan die dagen
ophaalde.
Toch, ofschoon hij openhartig leek. was hij niet
geheel oprecht. Eén schandelijk hoofdstuk uit zijn
leven verzweeg hij beter gezegd, hij las het
ons mooier voor, dan het in werkelijkheid luiden
moest.
De officieele aanteekeningen in het archief van
Jekaterinenburg, die den Witten in handen vielen,
toen zij na den moord op den Czaar de stad innamen,
stelden namelijk onomstootelijk vast, dat Peter Er
makov niet zoozeer in ballingschap was gezonden
wegens zijn revolutioniiaire gezindheid of staats-
Peter Zacharovitch Ermakov had langen
tijd, voordat de moord op de Romanoffs
plaats vond, een leerschool in het leven
doorgemaakt, die hem langzamerhand in
de goede gemoedsgesteldheid bracht voor
de verschrikkelijke rol, die hem in de
geschiedenis der Czarendynastie zou wor
den toebedeeld. Hij bezat een heerschzuchtig en fana
tiek karakter en was fel tegen het Czarisme gekant.
Tussehen zijn twintigste en vijf en twintigste jaar,
in het tijdvak 19021907, toen hij in of nabij Je-
katerinenburg woonde, werd hij. onder beschuldiging
van revolutionnaire agitatie en terroristische activi
teit, driemaal door de geheime politie gearresteerd
en in dè gevangenis opgesloten. Elke arrestatie deed
zijn woede en haat jegens het Czaristisch regiem
groeien elk verblijf in de gevangenis benutte hij tot
het smeden van nóg wanhopiger samenzweringen.
Toen hij dan ook voor de vierde maal gevangen
werd genomen, werd hij levenslang verbannen naar
een Siberisch concentratiekamp
Dit vonnis kon alleen zijn haat nog feller aanwak
keren. Binnen de muren van het gevangenkamp
kwam hij even woedend in opstand als daarbuiten.
Teneinde hem te beteugelen werd hij mishandeld,
tot vasten en hongerlijden gedoemd en in boeien
geklonken. Ruim een jaar lang droeg hij handboeien
zij lieten breede, purperen striemen rond zijn polsen
achter. En meer dan eens ontsnapte hij maar ter
nauwernood aan een executie. Maar dat alles was
niet in staat zijn opstandigen geest te breken. Hij
dorstte naar wraak en de haat verteerde hem als
een vuur.
I'i het jaar 1916 begon het Czaristisch Rusland